Ο θόρυβος που ξέσπασε τις προηγούμενες ημέρες περί προστίμου 5.000 ευρώ σε όποιον διακινεί ελαιόλαδο σε τενεκέ 17 λίτρων, ευτυχώς η δυστυχώς δεν είναι άνευ ουσίας και αντικειμένου.
Είναι γεγονός ότι κανείς, ούτε ο ίδιος ο παραγωγός, δεν ξέρει τι ακριβώς περιέχει ο τενεκές που είτε πουλάει είτε στέλνει δώρο στον αδελφό του.
Αφήνουμε λάθη και παραλείψεις που συμβαίνουν σε όλες τις παραγωγικές μονάδες, ακόμη δηλαδή και στα ελαιουργεία και ας περιοριστούμε στο γεγονός ότι όλα τα περιβόλια του ίδιου του παραγωγού δεν βγάζουν το ίδιο λάδι! Αλλά όταν πάει στο ελαιουργείο, εκεί κατά κανόνα αναμειγνύονται όλα, οπότε μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
Η τυποποίηση, η ιχνηλασιμότητα και άλλα συναφή εργαλεία, θα δώσουν λύση σε πολλά από τα προβλήματα. Και δυστυχώς όσο αυτά υπάρχουν, δεν μπορεί ο κλάδος, ούτε να αναπτυχθεί, ούτε να διεθνοποιηθεί στην έκταση που το έχει μεγάλη ανάγκη.
Το ενδιαφέρον πολλών και σημαντικών οικονομικών παραγόντων για το ελαιόλαδο είναι μεγάλο εδώ και πολλά χρόνια. Εάν είχε υλοποιηθεί, το ένα στα πέντε από τα όσα σχέδια έχουμε προσωπικά ακούσει εδώ και πολλά χρόνια, το ελληνικό λάδι θα ήταν σε καλή θέση. Ακόμη όμως εξάγεται χύμα με βυτία και όλοι παραδεχόμαστε ότι είναι κρίμα για την εθνική μας οικονομία και άδικο για τους παραγωγούς.
Η εξάλειψη λοιπόν του ανώνυμου τενεκέ από την διαδικασία διακίνησης έχει πολλά πλεονεκτήματα, ένα εκ των οποίων είναι η προσέλκυση επιχειρηματικών κεφαλαίων. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει ούτε σε μια νύχτα, ούτε με τα λάθος εργαλεία. Διότι η φορολόγηση του τενεκέ, η οποία ως ιδέα αποσύρθηκε πάραυτα, θα είχε επιτυχία να θεραπεύσει την φοροδιαφυγή και κανένα άλλο από τα πάμπολλα προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο της ελαιοκομίας.
Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Ναι, το εισόδημα από την διακίνηση του ατυποποίητου 17λιτρου τενεκέ φοροδιαφεύγει! Και στο σύνολο της χώρας είναι πολλές χιλιάδες τενεκέδες. Στον σωτήριο όμως ρόλο που παίζει η ελιά στην σύγχρονη αγροτική και όχι μόνο, ιστορία της χώρας μας, η φοροδιαφυγή αυτή έχει «συνυπολογιστεί». Εάν την σταματήσουμε και μάλιστα απότομα, πλήθος ελαιώνων και παραγωγών θα βγουν από την παραγωγή πάραυτα.
Ήδη, υπάρχουν δυσκολίες να μαζευτούν, διότι περί καλλιέργειας ούτε λόγος πια, ελιές που βρίσκονται σε δύσκολα ή απόκρυμνα σημεία. Μπροστά στα μάτια μας, συνέβη το ακόλουθο περιστατικό: ελαιοπαραγωγός με περιβόλι σε απομακρυσμένο και μακρινό σημείο, είχε κλείσει συνεργείο αλλοδαπών να μαζέψει τις ελιές.
Ένας από αυτούς, είχε πάει και πέρυσι και λέει στους άλλους πρωί πρωί την ώρα που θα ανέβαιναν στο τρακτέρ: «Πω πω, έχω ξαναπάει, είναι πολύ μακρυά και ο δρόμος κουνάει, πάμε να φύγουμε…».
Κι έμεινε ο παραγωγός χωρίς εργατικά χέρια, έτσι ξαφνικά.
Σκεφτείτε ότι μεγάλο μέρος των ελαιώνων καλλιεργείται από ανθρώπους των πόλεων, που σκοπό έχουν είτε να κρατήσουν την επαφή με τα πάτρια εδάφη, είτε να βγάλουν το λάδι της χρονιάς για τους ίδιους και τα παιδιά τους και σε κάποιες περιπτώσεις να περισσέψει και κάτι τις να το πουλήσουν στον συνάδελφο ή τον γείτονα να βγάλουν τα έξοδα του πήγαινε έλα.
Εάν λοιπόν αυτό το μικρό περίσσευμα το φορολογήσεις, του χρόνου πολλά τα περιβόλια σαν του φίλου μας, που ξέμεινε από εργάτες, θα «λογγώσουν» (= θα γίνουν τα βάτα ένα μπόι!). Πέρυσι που ο τενεκές πήγε πάνω από 150 ευρώ το κιλό, υπήρξε όντως ένα μικρό οικονομικό πλεόνασμα.
Αλλά δεν είναι κάθε ημέρα Κυριακή… φέτος που ο τενεκές επέστρεψε σε πιο προσιτά επίπεδα και η βενζίνη εξακολουθεί να είναι στα ύψη, δεν βγαίνουν ούτε τα πήγαινε έλα...
Άρα το θέμα δεν είναι πως θα εισπράξουμε ένα μέρος της φοροδιαφυγής το οποίο είναι πολύ μικρότερο αυτού που φαντάζει, αλλά πως θα βάλουμε σε τάξη τα της ελαιοκομίας.
Αποφεύγουμε να χρησιμοποιήσουμε εμείς χαρακτηρισμούς και αφήνουμε τους ίδιους τους παραγωγούς να μιλήσουν. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη Τσιάρα στην Κρήτη, του έθεσαν το θέμα της βελτίωσης της πρόσβασης στα περιβόλια τους. Δηλαδή με απλά λόγια, οι αγροτικοί δρόμοι είναι σε τόσο κακή κατάσταση, που οι παραγωγοί έχουν δυσκολίες να τα επισκέπτονται!
Από τη στιγμή που υπάρχει η δυσκολία αυτή, τι άλλο μπορούμε να συζητήσουμε; Περί θρέψης των δένδρων; Πως θα πάνε τα τσουβάλια το λίπασμα μέσα στους καρόδρομους; Περί ψεκασμών και μάλιστα στην ώρα τους; Ποιος θα βάλει τη ζωή του σε κίνδυνο να πηγαίνει από σημείο σε σημείο με μισογεμάτο ψεκαστικό και το νερό να τον παρασύρει όπου θέλει; Περί έγκαιρης συλλογής; Όταν μαζευτούν τα εύκολα περιβόλια και οι αλλοδαποί εργάτες αποφασίσουν ότι θα πάνε κι εκεί, μπορεί και να το μαζέψουν, άσχετα εάν έχουν παραγίνει οι ελιές. Περί μηχανοποίησης της καλλιέργειας; Ποιος θα πάει τον καινούργιο του δονητή αξίας 60 και πλέον χιλιάδων ευρώ στα κατσάβραχα...
Όσοι παρακολουθείτε τη στήλη μας, θα έχετε διαπιστώσει ότι τα καθημερινά αλλά και τα στρατηγικά προβλήματα στην αγροτική παραγωγή είναι πολλά. Στην ελαιοκομία είναι ίσως ακόμη περισσότερα… Άρα εάν θέλουμε να στηρίξουμε το, όπως λέμε, εθνικό μας προϊόν, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και καθόλου δογματικοί στα όσα λέμε και κάνουμε. Όντως ο τενεκές είναι φοροδιαφυγή αλλά είναι αυτός που κρατάει ακόμη ζωντανή την ελαιοκομία! Πικρή αλήθεια δυστυχώς που λέει πολλά...
Ας παραδεχτούμε κάποια γεγονότα, μήπως και μπορέσουμε να οδηγηθούμε πιο μπροστά!
Υ.Γ. Όταν διαμαρτυρόμαστε για κάποια αγροτικά θέματα, στρέφουμε τα βέλη μας κατευθείαν προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πολλά όμως από τα προβλήματα αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία φροντίζει να βγάζει την ουρά της απ' έξω και να συντάσσεται με τα «δίκαια των παραγωγών».
Όπως για παράδειγμα η αγροτική οδοποιία που είναι αποκλειστική ευθύνη των Δήμων. Εδώ η ευθύνη της Κεντρικής εξουσίας, όχι μόνο του ΥΠΑΑΤ αλλά και άλλων Υπουργείων και φορέων, είναι ότι δεν ελέγχουν εάν αυτά τα χρήματα πιάνουν τόπο ή όχι. Κονδύλια για αγροτική οδοποιία διατίθενται άφθονα κάθε χρόνο, αγροτικούς όμως δρόμους δεν έχουμε…
Οπότε η κουβέντα που θα ακουστεί στο καφενείο «ο φορολόγηση του τενεκέ μας μάρανε…» είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμη.