Αργά αλλά σταθερά, ο Ντόναλντ Τραμπ «ξεδιπλώνει» το «κουβάρι» των δασμών, εστιάζοντας αυτή τη στιγμή σε δύο μέτωπα, την ΕΕ και την Κίνα. Μάλιστα, φαίνεται αφενός να κατεβάζει τους τόνους απέναντι στο Πεκίνο, προσβλέποντας σε μία συμφωνία για το TikTok και αφετέρου να κλιμακώνει την ένταση απέναντι στην Ευρώπη, χαρακτηρίζοντάς την «μικρή Κίνα».
Η νέα τακτική Τραμπ θα μπορούσε να είναι μία «εισαγωγή» στη διαπραγμάτευση, την ώρα που ανοίγει πολλαπλά μέτωπα και εγκαινίασε μία νέα εποχή κηρύττοντας την Αμερική σε κατάσταση έκτακτης ενεργειακής ανάγκης και συνδέοντας την ΕΕ με τα μεγαλεπήβολα ενεργειακά σχέδια των ΗΠΑ.
- Ο Τραμπ υπέρ της εξαγοράς TikTok από Μασκ «αν το θέλει»
- Στον ρυθμό του «drill baby drill» ο Τραμπ – Τι σημαίνει για Ευρώπη και Ελλάδα
Από την άλλη, η απειλή δασμών προς την Κίνα θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μέσο πίεσης ούτως ώστε να επιτύχει την επιθυμητή για την Ουάσιγκτον συμφωνία με το μητρικό όμιλο του TikTok, ByteDance.
To μεγάλο ερώτημα πόσο έτοιμη είναι η Ευρώπη να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο «παζάρι» και μέχρι που είναι διατεθειμένο να φθάσει το Πεκίνο.
Προειδοποίηση προς ΕΕ
Σε νέες δηλώσεις του, ο Τραμπ προειδοποίησε την ΕΕ ότι θα υποστεί τελωνειακούς δασμούς, εάν δεν αγοράσει περισσότερη αμερικανική ενέργεια. Επιπλέον, την χαρακτήρισε «πολύ κακή» καθώς «μεταχειρίζεται», όπως είπε, «την Αμερική πολύ άσχημα αφού δεν εισάγει περισσότερα αμερικανικά αυτοκίνητα ή αγροτικά προϊόντα».
«Το μόνο μέσο που έχουν οι ΗΠΑ για να εξασφαλίσουν πως θα έχουν σωστή μεταχείριση είναι οι δασμοί», είπε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με το Reuters, καταγγέλλοντας για μία ακόμη φορά το εμπορικό έλλειμμα της χώρας του έναντι της ΕΕ.
«Έχουμε εμπορικό έλλειμμα έναντι της ΕΕ της τάξης των 350 δισ. δολαρίων. Η Κίνα είναι επιθετική, αλλά όχι μόνο η Κίνα. Κι άλλες χώρες είναι πολύ επιθετικές», συμπλήρωσε. Με βάση στοιχεία της Eurostat για το 2023, το αμερικανικό έλλειμμα στο ισοζύγιο των εμπορικών συναλλαγών με την ΕΕ ανερχόταν σε 156 δισ. δολάρια και είναι συγκεντρωμένο βασικά σε τέσσερις χώρες - Γερμανία, Γαλλία, Ιρλανδία και Ιταλία.
Αναλυτές εκτιμούν ότι παρότι σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα οι ΗΠΑ δεν έχουν μεγάλη παραγωγική δυναμικότητα για να αυξήσουν τις εξαγωγές LNG, η Ευρώπη θα μπορούσε να «κλειδώσει» προμήθειες μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων, όταν θα αρχίσουν να «τρέχουν» τα νέα projects σε LNG, κάτι ωστόσο που θα χρειαστεί χρόνο.
Η απάντηση από ΕΚΤ και Βρυξέλλες
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, υπογράμμισε, σε δηλώσεις της στο CNBC, την ανάγκη η Ευρώπη να «είναι προετοιμασμένη» και να προβλέψει τους πιθανούς εμπορικούς δασμούς Τραμπ.
Xαρακτήρισε «πολύ έξυπνη προσέγγιση» το γεγονός ότι ο Τραμπ δεν επέβαλε γενικούς δασμούς την πρώτη ημέρα της προεδρίας του γιατί οι γενικοί δασμοί δεν δίνουν απαραίτητα τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
«Αυτό που πρέπει να κάνουμε εδώ στην Ευρώπη είναι να είμαστε προετοιμασμένοι και να προβλέψουμε τι θα συμβεί για να ανταποκριθούμε», είπε.
Νωρίτερα, ο Επίτροπος της ΕΕ για την Οικονομία, Βάλντις Ντομπρόβσκις, διαμήνυσε επίσης σε δηλώσεις του στο CNBC, ότι «η Ευρώπη θα ανταποκριθεί σε οιουσδήποτε δασμούς των ΗΠΑ με αναλογικό τρόπο».
«Εάν υπάρχει ανάγκη να υπερασπιστούμε τα οικονομικά μας συμφέροντα, θα απαντήσουμε με αναλογικό τρόπο. Είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε τις αξίες μας, αλλά και τα συμφέροντα και τα δικαιώματά μας, εάν αυτό καταστεί απαραίτητο», ανέφερε στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός.
Ο Ντομπρόβσκις σημείωσε ακόμη ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη είναι στρατηγικοί σύμμαχοι και είναι σημαντικό για αυτούς να συνεργαστούν, τόσο γεωπολιτικά όσο και οικονομικά. Είπε ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι μιλούσαν με τους ομολόγους τους των ΗΠΑ για να βρουν μια «ρεαλιστική» λύση στη συζήτηση των δασμών.
Ένας εμπορικός πόλεμος δεν είναι προς το συμφέρον της ΕE ή των ΗΠΑ, δήλωσε σήμερα στο CNBC από το Νταβός και ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. «Ένας εμπορικός πόλεμος είναι ένα είδος κέρδους μηδενικού αθροίσματος. Πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς θα ενισχύσουμε τη διατλαντική μας σχέση, η οποία είναι τώρα πιο σημαντική από ποτέ».
Το θέμα ωστόσο γίνεται πιο περίπλοκο, γιατί ο Τραμπ φαίνεται να ανοίγει μέτωπο και στο φορολογικό πεδίο, βάζοντας στο στόχαστρο την παγκόσμια φορολογική συμφωνία του ΟΟΣΑ που υπογράφηκε το 2021 κατά των αμερικανικών πολυεθνικών. Με εκτελεστικό διάταγμα αποσύρει την υποστήριξη των ΗΠΑ από την εν λόγω συμφωνία και ενημέρωσε τις χώρες που την έχουν υπογράψει, μεταξύ των οποίων η ΕΕ, ότι θα επιβάλει εμπόδια στους παγκόσμιους φορολογικούς κανόνες.
Μία ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη, που σημαίνει ότι η πραγματική μάχη θα δοθεί εκεί ακριβώς που διακυβεύονται οι περιουσίες των μεγάλων αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών και υπάρχουν τα συμφέροντά τους.
Δασμοί στην Κίνα, αλλά όχι «επιθετικοί»
Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι η απειλή του να «χτυπήσει» την Κίνα με δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές είναι ακόμα στο τραπέζι και έδειξε ότι θα μπορούσαν να επιβληθούν ακόμη και τον επόμενο μήνα, όπως μετέδωσε το Bloomberg.
Τα σχόλια του Τραμπ την Τρίτη - τα οποία έρχονται μια μέρα αφότου άφησε τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο εκτός των χωρών που θέλησε να στοχεύσει άμεσα - υποδηλώνουν ότι οποιαδήποτε αναστολή δασμών για την Κίνα θα είναι μάλλον βραχύβια.
Ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του υποσχέθηκε σαρωτικούς δασμούς εναντίον χωρών, συμπεριλαμβανομένων κυμαινόμενων δασμών 60% στα κινεζικά προϊόντα. Τώρα, ενώ το επίπεδο του 10% είναι χαμηλότερο από το 60% που είχε αναφέρει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, οι επενδυτές προετοιμάζονται για μεγαλύτερη αστάθεια.
«Είναι μια υπενθύμιση ότι ο Τραμπ θα κάνει κάτι, γιατί η πρώτη μέρα μπορεί να έδωσε σε κάποιους την εσφαλμένη εντύπωση ότι μπορεί και όχι», ανέφερε στο Bloomberg o Σιν-Γιαο Νγκ, διευθυντής επενδύσεων στην abrdn Plc στη Σιγκαπούρη.
Αντί την πρώτη ημέρα της νέας θητείας του ο Τραμπ να ανακοινώσει δασμούς στην Κίνα, όπως είχε απειλήσει, κάλεσε την κυβέρνησή του να αντιμετωπίσει τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές παγκοσμίως και να διερευνήσει εάν το Πεκίνο είχε συμμορφωθεί με μια συμφωνία που υπέγραψε κατά την πρώτη του θητεία, υιοθετώντας μια πιο αργή προσέγγιση απέναντι στο Πεκίνο.
«Μοχλός πίεσης» το TikTok
Άλλωστε, ο Τραμπ μίλησε τηλεφωνικά με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ λίγες μέρες πριν από τη δεύτερη ορκωμοσία του, συζητώντας για το εμπόριο, τη φαιντανύλη και τις εξελίξεις γύρω από το TikTok.
Νωρίτερα, ο αντιπρόεδρος της Κίνας Ντινγκ Σουεξιάνγκ δήλωσε ότι η χώρα του θα επεκτείνει τις εισαγωγές της, λέγοντας ότι το Πεκίνο δεν επιδιώκει εμπορικό πλεόνασμα. Ο Ντινγκ ανέφερε από το Νταβός ότι η Κίνα θέλει να εισάγει πιο ανταγωνιστικά, ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες για να προωθήσει ένα ισορροπημένο εμπόριο.
Aυτό που γίνεται πλέον σαφές είναι ότι όλα μπορεί να τεθούν προς διαπραγμάτευση με τον Ντόναλντ Τραμπ, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητα κακό για την Κίνα. Στο πλαίσιο αυτό, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι η Κίνα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει δασμούς έως και 100% εάν το Πεκίνο δεν εγκρίνει την πώληση του TikTok. Το πώς θα φαινόταν μια τέτοια συμφωνία είναι ασαφές, αλλά θα ήταν ένας εύκολος τρόπος και για τις δύο πλευρές να επιδείξουν καλή θέληση πριν από τις διαπραγματεύσεις για πιο ακραία ζητήματα, όπως το εμπόριο.
Τη Δευτέρα, ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με στόχο να καθυστερήσει την προθεσμία της 19ης Ιανουαρίου που επιβλήθηκε στην ByteDance να πωλήσει τις δραστηριότητές της στις ΗΠΑ, διαφορετικά θα αντιμετωπίσει απαγόρευση. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος πρότεινε μία συμφωνία στο πλαίσιο της οποίας οι ΗΠΑ θα πάρουν το μισό TikTok, λέγοντας ότι θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς στην Κίνα εάν απορρίψει τη συμφωνία, την οποία περιέγραψε ότι θα ήταν «εχθρική πράξη».
Ο Τραμπ είπε ότι θα ήταν ανοιχτός στον δισεκατομμυριούχο υποστηρικτή Έλον Μασκ ή στον πρόεδρο της Oracle Λάρι Έλισον, ο οποίος ενδεχομένως να αγοράσει το TikTok ως μέρος μιας κοινοπραξίας με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
«Έχω το δικαίωμα να κάνω μια συμφωνία», είπε ο Τραμπ σε εκδήλωση μαζί με τον Έλισον στον Λευκό Οίκο την Τρίτη. «Λοιπόν, αυτό που σκέφτομαι να πω σε κάποιον είναι να το αγοράσει και να δώσει το μισό στις ΗΠΑ, με αντάλλαγμα την άδεια».
Μετά τις δηλώσεις Τραμπ τη Δευτέρα, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο είχε ανακοινώσει προηγουμένως ότι θα μπλόκαρε μια αναγκαστική πώληση, απάντησε ότι οι εταιρείες μπορούν να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις - η πρώτη ένδειξη ότι το Πεκίνο θα είναι ανοιχτό σε μια συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Άλλωστε, Κινέζοι αξιωματούχοι «αξιολογούν ήδη μια πιθανή επιλογή» που περιλαμβάνει την εξαγορά του TikTok από τον Έλον Μασκ, σύμφωνα με το Bloomberg - μια επιλογή στην οποία ο Τραμπ είπε ότι ήταν ανοιχτός. Η αξία της επιχείρησης θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 100 δις. δολάρια, υπολογίζει το Reuters.
Ήδη, υπάρχει ουρά από επίδοξους αγοραστές. Μια ομάδα Αμερικανών επενδυτών που συγκεντρώθηκε από τον επιχειρηματία τεχνολογίας Τζέσι Τίνσλεϊ, συμπεριλαμβανομένου του MrBeast, του δημιουργού περιεχομένου με τα περισσότερα followers και τα υψηλότερα κέρδη στο διαδίκτυο, ανακοίνωσε προσφορά την Τρίτη.
Επίσης, ο δισεκατομμυριούχος Φρανκ ΜακΚουρτ, πρώην ιδιοκτήτης των Los Angeles Dodgers και ο επενδυτής του Shark Tank, Κέβιν Ο’ Λίρι, έκαναν επίσημη προσφορά για να αγοράσουν το TikTok νωρίτερα αυτό το μήνα.
Ο Ο’ Λίρι έχει ήδη συναντηθεί με τον Τραμπ για να συζητήσουν την προσφορά και ο MακΚουρτ έχει ξεκαθαρίσει ότι θα ήταν ευτυχής να αγοράσει το TikTok χωρίς τον αλγόριθμο περιεχομένου της υπηρεσίας, τον οποίο η ByteDance και η κυβέρνηση της Κίνας έχουν πει ότι δεν πωλείται.
