Σε αχαρτογράφητα νερά κινείται προς ώρας η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αναμένοντας περαιτέρω δείγματα από τις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ, την πορεία της αγοράς εργασίας, και την αναπτυξιακή δυναμική της Ευρωζώνης.
Όπως αναφέρει η Barclays, με δεδομένες τις τρέχουσες μακροοικονομικές συνθήκες, ο σταθερός ρυθμός ανάπτυξης της τάξεως του 0,3% που προβλέπει η ΕΚΤ για κάθε τρίμηνο του 2025 αρχίζει να μοιάζει με «ταβάνι», αντιμετωπίζοντας αυξανόμενους κινδύνους διάφορα μέτωπα. Ως εκ τούτου, οι αναλυτές αναμένουν από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ να συνεχίσει να τονίζει τους καθοδικούς κινδύνους για τις προοπτικές ανάπτυξης, ιδίως υπό το φως των δασμολογικών απειλών από τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Μια σημαντική πηγή ανησυχίας είναι η πρόσφατη επιδείνωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Αφού βελτιώθηκε σταδιακά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2024, η καταναλωτική εμπιστοσύνη μειώθηκε τόσο τον Νοέμβριο όσο και τον Δεκέμβριο. Τα νοικοκυριά έχουν υποβαθμίσει την εκτίμησή τους για τις οικονομικές προοπτικές και τις προσδοκίες τους για μεγάλες αγορές. Αυτή η υποτονική εμπιστοσύνη αντανακλά πρωτίστως το τρέχον περιβάλλον αυξημένης εσωτερικής και εξωτερικής αβεβαιότητας, που τροφοδοτείται περαιτέρω από τις αυξανόμενες ανησυχίες για το κλίμα απασχόλησης στην Ευρώπη. Αν και το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ παρέμεινε στο ιστορικό χαμηλό του 6,3% τον Νοέμβριο, οι κορυφαίοι δείκτες από τις προβλέψεις του Δεκεμβρίου δείχνουν όλο και περισσότερο μια συσσώρευση χαλάρωσης στην αγορά εργασίας, ειδικά στις χώρες του πυρήνα.
Κατά συνέπεια, οι προσδοκίες της ΕΚΤ για την ανεργία συνέχισαν να αυξάνονται και βρίσκονται τώρα στο υψηλότερο επίπεδο από την ενεργειακή κρίση. Αυτό το περιβάλλον υποτονικής εμπιστοσύνης των νοικοκυριών είναι επίσης εμφανές στα πιο πρόσφατα δεδομένα. Μετά τη συρρίκνωση κατά 0,3% σε μηνιαία βάση τον Οκτώβριο, οι λιανικές πωλήσεις παρέμειναν υποτονικές τον Νοέμβριο, αυξανόμενες μόλις κατά 0,1% σε μηνιαία βάση.
Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν η συνεχιζόμενη ανάκαμψη των πραγματικών εισοδημάτων των νοικοκυριών θα οδηγήσει τελικά στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης που στηρίζει την προβλεπόμενη οικονομική επέκταση της ΕΚΤ για το 2025. Σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ασθενή εγχώρια ζήτηση, αυξημένη αβεβαιότητα και ακόμη περιοριστική νομισματική πολιτική, οι εταιρείες είναι πιθανό να συνεχίσουν να περιορίζουν τις επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να συρρικνωθούν περαιτέρω το πρώτο εξάμηνο του 2025, όπως υποστηρίζει η Barclays.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η ΕΚΤ πιθανότατα θα αναγνωρίσει ότι ο πληθωρισμός παραμένει σε τροχιά μείωσης προς το 2%, με τους κινδύνους για την ανάπτυξη να παραμένουν όπως και τα επιτόκια σε περιοριστικό έδαφος. Αυτή η μακροοικονομική άποψη εξακολουθεί να δικαιολογεί μια μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στο στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. «Βλέπουμε ελάχιστα περιθώρια για την ΕΚΤ είτε να αποφασίσει να μην μειώσει τα επιτόκια είτε να επιταχύνει τον ρυθμό στις 50 μονάδες βάσης. Στην πρώτη περίπτωση, η οικονομία απαιτεί περαιτέρω χαλάρωση για να μετριαστεί ο κίνδυνος υποχώρησης του πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα λόγω της ασθενούς ανάπτυξης. Ως προς το τελευταίο, το ΔΣ φάνηκε να αποκλείει μεγαλύτερες μειώσεις επιτοκίων στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, με την επακόλουθη ανακοίνωση να τονίζει την προτίμηση για έναν σταδιακό και προσεκτικό κύκλο χαλάρωσης» αναφέρει η Barclays.
Οι αγορές τιμολογούν σχεδόν δύο πλήρεις μειώσεις για τις συνεδριάσεις του πρώτου τριμήνου και περίπου 100 μονάδες βάσης συνολικής χαλάρωσης φέτος, γεγονός που θα φέρει το επιτόκιο στο 2% περίπου. Με εκτιμήσεις ουδέτερου επιτοκίου που κυμαίνονται μεταξύ 1,75% και 2,5%, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η ΕΚΤ αισθάνεται άνετα με την τρέχουσα τιμολόγηση της αγοράς. Ως εκ τούτου, θα είναι έκπληξη εάν υπάρξει οποιαδήποτε σκόπιμη προσπάθεια να κατευθύνουν τις αγορές σε διαφορετική κατεύθυνση.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, η Barclays αναμένει από την πρόεδρο Λαγκάρντ να δεχθεί ερωτήσεις σχετικά με τον κατακερματισμό του εμπορίου και την αυξημένη αβεβαιότητα, την απόκλιση μεταξύ των αναμενόμενων τρόπων πολιτικής της Fed και της ΕΚΤ, τη συναλλαγματική ισοτιμία και εάν έχει αλλάξει η άποψη της ΕΚΤ για το επίπεδο των ουδέτερων επιτοκίων. Σε ζητήματα που σχετίζονται με το εμπόριο, η Λαγκάρντ πιθανώς θα επαναλάβει ότι το σενάριο είναι αναμφισβήτητα αρνητικό για την ανάπτυξη, με την αβεβαιότητα να μειώνει την εμπιστοσύνη, αλλά ο αντίκτυπος στον πληθωρισμό είναι πιο αβέβαιος, με λεπτομέρειες σχετικά με το εύρος και τη βάση στην οποία θα ισχύουν οι δασμοί σε οποιαδήποτε αξιολόγηση των επιπτώσεών τους.
Επιπλέον, η Λαγκάρντ θα τονίσει ότι η ΕΚΤ θα παρακολουθεί προσεκτικά το «σενάριο ανακατεύθυνσης» προϊόντων κινεζικής παραγωγής σε περίπτωση επιβολής δασμών ΗΠΑ-Κίνας. Επομένως, παραμένει αβέβαιο εάν η επίδραση στον πληθωρισμό είναι θετική ή αρνητική. Όσον αφορά την τιμολόγηση της αγοράς της απόκλισης πολιτικής μεταξύ της Fed και της ΕΚΤ, αναμένεται μια αναγνώριση των διαφορετικών μακροοικονομικών σκηνικών των δύο οικονομιών. Όσον αφορά τη συναλλαγματική ισοτιμία, η Λαγκάρντ πιθανότατα θα επαναλάβει ότι το συνάλλαγμα επηρεάζει φυσικά τον πληθωρισμό και ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, αλλά θα είναι εσκεμμένα ασαφής, ενώ δε θα ανοίξει τα χαρτιά της για τα ουδέτερα επιτόκια. Η Λαγκάρντ είναι πιθανό να επαναλάβει ότι αυτή η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί «όταν φτάσουμε εκεί».
