(upd 21:48) Ξεχωρίζοντας πλέον την Κίνα ως τον απώτερο και κορυφαίο στόχο του, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αύξησε τον δασμό από το 104% στο 125%, την ώρα που ανήγγειλε παύση 90 ημερών στις χώρες που δεν έχουν επιβάλει αντίποινα.
«Με βάση την έλλειψη σεβασμού που έχει δείξει η Κίνα στις παγκόσμιες αγορές, αυξάνω με το παρόν τον δασμό που επιβάλλεται στην Κίνα από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής στο 125%, με άμεση ισχύ», έγραψε ο Τραμπ στο True Social.
Από την πλευρά του, το Πεκίνο απείλησε με πόλεμο μέχρι τέλους και φαίνεται ότι το εννοεί... Μία ημέρα μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να ανεβάσει το δασμό κατά της Κίνας στο 104%, το Πεκίνο απάντησε με αύξηση των δικών του δασμών στο 84%, με ισχύ από αύριο Πέμπτη. Το ερώτημα είναι μέχρι ποιο σημείο θα φθάσουν και σε ποιο βαθμό θα αποδυναμώσουν την παγκόσμια οικονομία. Οι δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού Οικονομικών για μία συζήτηση με τους εταίρους των ΗΠΑ και μετά μία ομάδα εναντίον της Κίνας φαίνεται να προκαλούν μεγαλύτερη σύγχυση και ανησυχία.
Το βέβαιο προς το παρόν είναι ότι οι δύο χώρες βρίσκονται σε μια παρατεταμένη μάχη που αποκαλύπτει το παγκόσμιο οικονομικό ρήγμα στην καρδιά του εμπορικού πολέμου.
Ενώ ο Τραμπ έχει επεκτείνει δραματικά το πεδίο δράσης στο εμπόριο για να συμπεριλάβει συμμάχους και αντιπάλους, η Κίνα παραμένει ο κύριος στόχος του. Αυτό αντικατοπτρίζει όχι μόνο η εντεινόμενη γεωπολιτική αντιπαλότητα, αλλά και τα 20 χρόνια αυξανόμενων εμπορικών πλεονασμάτων της Κίνας με τις ΗΠΑ, τα οποία ο Τραμπ είπε ότι ήταν καταστροφικά για τις αμερικανικές θέσεις εργασίας και βιομηχανίες.
Μία παρατεταμένη εμπορική ρήξη ωστόσο μακροχρόνια αυξάνει τον κίνδυνο μεγάλης αναταραχής του διεθνούς εμπορίου και ύφεσης της παγκόσμιας οικονομίας. «Ακολουθούμε τον δρόμο μιας πιο διαλυμένης παγκόσμιας οικονομίας», δήλωσε στη WSJ o Nιλ Σίρινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος στην Capital Economics στο Λονδίνο.
Η «εργαλειοθήκη» της Κίνας
Στα χρόνια μετά τον πρώτο εμπορικό πόλεμο του Τραμπ με την Κίνα, το Πεκίνο είχε δημιουργήσει ένα «οπλοστάσιο εργαλείων» για να χτυπήσει τις ΗΠΑ εκεί που «πονά» Τώρα, ετοιμάζεται να το αναπτύξει πλήρως, αναφέρει η WSJ.
Εκτός από την αύξηση του δασμού, το Πεκίνο πρόσθεσε έξι αμερικανικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών που σχετίζονται με την άμυνα και την αεροδιαστημική, σε μια μαύρη λίστα εμπορίου και επέβαλε ελέγχους εξαγωγών σε δώδεκα αμερικανικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστών American Photonics και BRINC Drones.
Ενώ ο Τραμπ έχει επικεντρωθεί στους δασμούς, η στρατηγική της Κίνας υπερβαίνει κατά πολύ την επιβολή των δικών της δασμών, βασιζόμενη στο δέλεαρ της κινεζικής αγοράς για τις εταιρείες των ΗΠΑ. Κεντρικό σημείο της πολιτικής του είναι πώς να προκαλέσει δυσκολίες στις εταιρείες που έχουν δεσμούς με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και στηρίζονται σε αυτούς για την ανάπτυξή τους.
Τα εργαλεία που έχει ήδη χρησιμοποιήσει το Πεκίνο και είναι πιθανό να επεκτείνει περιλαμβάνουν ελέγχους εξαγωγών κρίσιμων υλικών που χρησιμοποιούν οι αμερικανικές εταιρείες για την κατασκευή τσιπ και προϊόντων που σχετίζονται με την άμυνα, ρυθμιστικές έρευνες που έχουν σχεδιαστεί για να εκφοβίζουν και να τιμωρούν τις αμερικανικές εταιρείες και μαύρες λίστες που αποσκοπούν να απαγορεύσουν στις αμερικανικές επιχειρήσεις να πωλούν στην Κίνα. Επιπλέον, οι αρχές προετοιμάζουν νέους τρόπους για να πιέσουν τις αμερικανικές εταιρείες να εγκαταλείψουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή να χάσουν την πρόσβαση στην κινεζική αγορά.
Η εργαλειοθήκη υπογραμμίζει την ικανότητα του Σι Τζινπίνγκ να παραμένει σε έναν παρατεταμένο οικονομικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Καθώς οι δύο πρωτεύουσες κινούνται πλέον προς την αποσύνδεση, υπογραμμίζει επίσης τους διαρκώς αυξανόμενους κινδύνους για τις εταιρείες των ΗΠΑ που δραστηριοποιούνται ή επενδύουν στην Κίνα ή απλώς έχουν συναλλαγές με την χώρα.
Τι δεν θα κάνει η Κίνα
«Με το νέο οπλοστάσιο εργαλείων, η Κίνα έχει σκοπό να ελαχιστοποιήσει το κόστος για την ίδια και να μεγιστοποιήσει τον πόνο για τις ΗΠΑ», δήλωσε στη WSJ ο Έβαν Μεδέιρος, πρώην ανώτερος αξιωματούχος εθνικής ασφάλειας στην κυβέρνηση Ομπάμα και τώρα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Georgetown. «Είναι προετοιμασμένοι με τρόπο που τους δίνει ένα ασύμμετρο πλεονέκτημα στον εμπορικό πόλεμο».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας ανακοίνωσε ότι θα λάβει δυναμικά μέτρα για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της χώρας, αφήνοντας ωστόσο ανοιχτή την πόρτα για διαπραγμάτευση υπό συνθήκες «ισότητας, σεβασμού και αμοιβαιότητας». Το υπουργείο Εμπορίου σημείωσε ότι οι ΗΠΑ απολαμβάνουν εδώ και καιρό εμπορικό πλεόνασμα με την Κίνα στις υπηρεσίες, ύψους 26,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2023.
Η Κίνα εξάγει πολύ περισσότερα στις ΗΠΑ παρά εισάγει. Ωστόσο, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος αγοραστής προϊόντων από τις ΗΠΑ. Η σόγια, τα αεροσκάφη και το πετρέλαιο συγκαταλέγονται στις κορυφαίες εξαγωγές των ΗΠΑ στην Κίνα.
Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες επιλογές στις οποίες θα είναι προς το παρόν λιγότερο πιθανό να καταφύγει το Πεκίνο, καθώς το κόστος για την ίδια την Κίνα μπορεί να είναι υψηλό. Αυτό περιλαμβάνει την απότομη υποτίμηση του γιουάν ή την επιθετική πώληση των συμμετοχών του σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Και οι δύο κινήσεις θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την ίδια την χρηματοπιστωτική αγορά της Κίνας και να πλήξουν το στρατηγικό της στόχο να ενισχύσει τις εμπορικές σχέσεις με άλλες χώρες.
Τις τελευταίες εβδομάδες, για παράδειγμα, Κινέζοι αξιωματούχοι επικοινώνησαν με ορισμένες χώρες στη Νοτιοανατολική Ασία, συμπεριλαμβανομένης της Καμπότζης, του Λάος και της Ταϊλάνδης, για να προσπαθήσουν να ενισχύσουν το εμπόριο μαζί τους καθώς και να προωθήσουν τη χρήση του κινεζικού γιουάν για τον διακανονισμό συναλλαγών, σύμφωνα με τη WSJ επικαλούμενη πηγές.
Προσφυγή στον ΠΟΕ
Η Κίνα υπέβαλε νέα καταγγελία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), αφού νωρίτερα τον ενημέρωσε ότι οι δασμοί των ΗΠΑ είναι «απερίσκεπτοι» και απειλούν να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω το παγκόσμιο εμπόριο.
«Η κατάσταση έχει κλιμακωθεί επικίνδυνα... Ως ένα από τα πληγέντα μέλη, η Κίνα εκφράζει σοβαρή ανησυχία και σθεναρή αντίθεση σε αυτή την απερίσκεπτη κίνηση» ανέφερε η Κίνα σε επιστολή στον ΠΟΕ, σύμφωνα με το Reuters.
«Ενώ η Κίνα αντιτίθεται στους εμπορικούς πολέμους, θα υπερασπιστεί σθεναρά τα νόμιμα συμφέροντά της», ανέφερε προς τα μέλη του ΠΟΕ. Κατηγόρησε δε τις ΗΠΑ για παραβίαση των κανόνων του ΠΟΕ με το επιχείρημα ότι υπονομεύουν το πολυμερές εμπορικό σύστημα.
Ενθάρρυνε δε τη Γραμματεία του ΠΟΕ να μελετήσει τον αντίκτυπο των δασμών στο παγκόσμιο εμπόριο και να αποστείλει τα συμπεράσματά του στα μέλη.
«Οι αμοιβαίοι δασμοί δεν είναι - και δεν θα είναι ποτέ - μια θεραπεία για τις εμπορικές ανισορροπίες. Αντίθετα, θα γίνουν μπούμερανγκ, βλάπτοντας τις ίδιες τις ΗΠΑ», επισημαίνει το Πεκίνο.
Όλοι εναντίον της Κίνας
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ είπε ότι οραματίζεται την επίτευξη εμπορικών συμφωνιών με τους εταίρους των ΗΠΑ, μία εξέλιξη που εν συνεχεία θα προετοιμάσει το έδαφος για μια συλλογική προσέγγιση προς το Πεκίνο για να αντιμετωπιστεί αυτό που περιέγραψε ως μη ισορροπημένη εμπορική δομή της Κίνας.
«Μπορούμε πιθανότατα να καταλήξουμε σε συμφωνία με τους συμμάχους μας στο τέλος της ημέρας, είπε ο Μπέσεντ, σύμφωνα με το Bloomberg, όταν τέθηκαν ερωτήσεις μετά από ομιλία στην Ένωση Αμερικανών Τραπεζών στην Ουάσιγκτον. "Ήταν καλοί στρατιωτικοί σύμμαχοι, όχι όμως τέλειοι οικονομικοί σύμμαχοι. Και τότε μπορούμε να προσεγγίσουμε την Κίνα ως ομάδα».
Ο Μπέσεντ προειδοποίησε επίσης την ΕΕ να μην επιδιώξει να στραφεί αντ 'αυτού προς την Κίνα και να απομακρυνθεί από τις ΗΠΑ, αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς σε αυτό που επιχειρεί να κάνει η Ισπανία. «Αυτό θα ήταν σαν να πας να κόψεις τον λαιμό σου», είπε.
Ο επικεφαλής του υπουργείου Οικονομικών τόνισε επίσης ότι πολλές χώρες που περιβάλλουν την Κίνα αναζητούν τώρα εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον στον απόηχο της αμοιβαίας δασμολογικής δράσης. Η Κίνα είναι η μόνη χώρα που επιδιώκει κλιμάκωση με τις ΗΠΑ, ανέφερε ο Μπέσεντ.
«Είναι ατυχές που οι Κινέζοι στην πραγματικότητα δεν θέλουν να έρθουν και να διαπραγματευτούν, επειδή είναι οι χειρότεροι παραβάτες στο διεθνές εμπορικό σύστημα. Αυτό που δεν πρέπει να κάνει το Πεκίνο είναι να προσπαθήσει να υποτιμήσει τον τρόπο εξόδου του από αυτό», προσέθεσε.
Η κεντρική τράπεζα της Κίνας μείωσε σήμερα το ημερήσιο επιτόκιο αναφοράς του γιουάν για πέμπτη συνεχόμενη συνεδρίαση μετά από την πτώση του γιουάν σε ιστορικό χαμηλό. Οποιαδήποτε εκστρατεία υποτίμησης θα ωθούσε τον υπόλοιπο κόσμο να «συνεχίσει να αυξάνει τους δασμούς του για να αντισταθμίσει την υποτίμηση, προσέθεσε.
