Η πορεία των ελληνικών εξαγωγών για το 2020, χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα θετική, με 3,5% αύξηση συγκριτικά με το 2019, παρά τις δυσμενείς οικονομικές συγκυρίες και την πανδημία των τελευταίου έτους, Ακόμη πιο ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι οι ελληνικές εξαγωγές το 2021 οδεύουν προς νέο ρεκόρ, μετά τη σημαντική αύξηση (24,7%) που σημείωσαν το α’ επτάμηνο (Ιανουάριος-Ιούλιος 2021), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2020. Αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν για ακόμη μία φορά, ότι η εξωστρέφεια πρέπει να αποτελεί τη βάση της εθνικής μας οικονομίας και βασικό μοχλό ανάπτυξης της χώρας μας.
Πέρα από τους παραδοσιακούς εξαγωγικούς προορισμούς όπως είναι η Γερμανία, η Τουρκία και η Ιταλία, οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις έχουν πλέον εισέλθει, σε νέες, μεγάλες και γοργά αναπτυσσόμενες αγορές, όπως η υποσαχάρια Αφρική, η Νότιο-Ανατολική Ασία και η Λατινική Αμερική. Οι αγορές αυτές, που εκπροσωπούν σήμερα το 42,5% των ελληνικών εξαγωγών συνολικά και 34,9% χωρίς τα πετρελαιοειδή, θα παίξουν σημαντικό ρόλο για τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις τα επόμενα χρόνια.
Οι εξαγωγικές προοπτικές σε αυτές τις χώρες είναι ευοίωνες μιας και σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι αναδυόμενες αγορές αναπτύσσονται, κατά μέσο όρο, δύο φορές πιο γρήγορα από τις οικονομίες των κρατών μελών του G7. Είναι γεγονός ότι υπάρχει μια μετατόπιση της παγκόσμιας οικονομικής ισχύος από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη προς τις αναδυόμενες αγορές, με σημαντικές οικονομικές αλλά και γεωστρατηγικές επιπτώσεις. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι οικονομίες των αναδυόμενων κρατών θα είναι μέχρι το 2040 διπλάσιες από τις οικονομίες των κρατών G7. Τα επόμενα χρόνια, οι έξι από τις επτά μεγαλύτερες οικονομίες στον κόσμο θα προέρχονται από τις αναδυόμενες οικονομίες με επικεφαλής την Κίνα (1η) και ακολουθούμενη από την Ινδία (2η) και την Ινδονησία (4η). Αξίζει να αναφερθεί εδώ ότι το ΑΕΠ της Κίνας και της Ινδίας αναμένεται να αντιπροσωπεύει έως το 2050, το 35% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Οι ΗΠΑ προβλέπεται να μετατοπιστούν στην τρίτη θέση, ενώ το ΑΕΠ της Ε.Ε. υπολογίζεται να πέσει κάτω από το 10% του παγκοσμίου ΑΕΠ.
Ποιο είναι όμως το οικονομικό όφελος για τις ελληνικές επιχειρήσεις;
Στον ΣΕΒ, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στις αναδυόμενες αγορές, γιατί βάσει των αναλύσεων του Exportready βλέπουμε ότι υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις στους περισσότερους από τους κλάδους της οικονομίας. Για να βοηθήσουμε τους Έλληνες εξαγωγείς να διεισδύσουν στις αγορές αυτές, έχουμε δημιουργήσει το ExportReady, ένα ευρύ πλέγμα εξατομικευμένων υπηρεσιών, βασισμένο σε αντίστοιχες καλές πρακτικές του εξωτερικού και σε επιτυχημένα παραδείγματα επιχειρήσεων μελών μας. Στο πλαίσιο αυτό, οργανώσαμε με τον ΣΘΕΒ, την Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2021, διαδικτυακή ημερίδα για τις αναδυόμενες αγορές, όπου εξετάσαμε σε βάθος τις αγορές της Αργεντινής, του Μεξικού και της Ταϊλάνδης, πού εντοπίζονται δυνατότητες για μεγαλύτερη διείσδυση των ελληνικών προϊόντων και ποια είναι τα εμπόδια εισόδου.
Βάσει των στοιχείων που παρουσιάστηκαν, στις αναδυόμενες αγορές δημιουργούνται μεγάλες ευκαιρίες διείσδυσης για τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις τροφίμων και υπηρεσιών, οι οποίες φημίζονται για την ποιότητα τους. Το ίδιο ισχύει και για άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας που συνεπάγονται ποιότητα και καινοτομία όπως τα φάρμακα, τα βιομηχανικά είδη, τα πλαστικά και τα χημικά. Ο λόγος, γιατί οι αγορές αυτές, στην πλειονότητά τους, έχουν τρία βασικά χαρακτηριστικά: οικονομική άνθηση, νέο σε ηλικία πληθυσμό και αύξηση της μεσαίας τάξης που έχει αυξανόμενες καταναλωτικές και αναπτυξιακές ανάγκες. Έως το 2030 αναμένεται να ενταχθούν στη μεσαία τάξη, τρία δις από την Ασία, την Αφρική και την Λατινική Αμερική (δύο στην Ασία, ένα στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική). Με την αύξηση της μεσαίας τάξης, και την ευημερία των νοικοκυριών, το καταναλωτικό ενδιαφέρον στρέφεται περισσότερο σε ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας. Η αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών αλλάζει και στρέφεται σε προϊόντα πολυτελείας και σε brand names. Οι καταναλωτές αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην προσωπική τους φροντίδα και ψυχική ευεξία και υιοθετούν όλο και περισσότερο τη μεσογειακή διατροφή στην καθημερινότητα τους.
Επίσης, σημαντικές ευκαιρίες στις αγορές αυτές προκύπτουν και για τις επιχειρήσεις πληροφορικής και τεχνολογίας αλλά και τις κατασκευαστικές και τις εταιρείες δομικών υλικών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι επενδύσεις των αναδυόμενων αγορών σε υποδομές και νέες τεχνολογίες αυξάνονται συνεχώς και παράλληλα, υπάρχει μία έντονη στροφή των καταναλωτών στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών, προϊόντων και υπηρεσιών. Εδώ να αναφερθεί και η άφθονη χρηματοδότηση που διοχετεύεται στις αναδυόμενες αγορές από τους επενδυτές ανά τον κόσμο που ψάχνουν μεγαλύτερο αντίκρισμα στις επενδύσεις τους.