Οι επιδοτήσεις στους αγρότες και κτηνοτρόφους, δίνονται με βάση ένα πολύπλοκο γραφειοκρατικό και διοικητικό σύστημα. Φέτος, που άλλαξε η ΚΑΠ, το βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο, υπήρξε ανάγκη να δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο κατανομής χρημάτων, το οποίο ελάχιστη σχέση είχε με το παλιό.
Δυστυχώς. τα πράγματα εξελίχθηκαν πολύ πολύ άσχημα! Μόλις προχθές, για παράδειγμα, κυκλοφόρησαν οι οδηγίες εφαρμογής των λεγόμενων οικολογικών σχημάτων, μιας καινοτόμου προσέγγισης που ανταμείβει τους αγρότες που προστατεύουν το περιβάλλον.
Οι πληρωμές θα γίνουν τον προσεχή Οκτώβριο, οι αιτήσεις θα τελειώσουν στις 25 Αυγούστου, λέμε τώρα…, και όλα αυτά θα αφορούν το καλλιεργητικό έτος 2022-2023. Δηλαδή, τώρα μας ανακοινώνεται ότι για να πάρεις επιδότηση επειδή φροντίζεις το έδαφος, ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ το φθινόπωρο του 2022 ΝΑ ΕΙΧΕΣ κάνει αυτές τις ενέργειες και κυρίως ΝΑ ΕΙΧΕΣ ΦΡΟΝΤΙΣΕΙ να τις τεκμηριώσεις με αυτό το τρόπο που εμείς θέλουμε και σου αποκαλύπτουμε 8 μήνες μετά!!!
Ακόμη κι εμείς, που δεν απέχουμε πολύ από τους Δελφούς και το ομώνυμο μαντείο και θα μπορούσαμε να έχουμε προνομιακή πρόσβαση στη Πυθία, δεν θα μπορούσαμε να είχαμε προβλέψει σωστά τόσα πράγματα, ώστε να πάρουμε τα χρήματα που η Ευρωπαϊκή Κοινωνία αποφάσισε να δώσει στους αγρότες για να προστατεύσουν το έδαφος, για παράδειγμα.
Άρα, η καθυστέρηση αυτή των υπηρεσιών και πολιτικών ηγεσιών του ΥΠΑΤΤ που ουσιαστικά ακυρώνει τη πρώτη χρονιά εφαρμογής των μέτρων, δεν αφορά τους Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφους. Οι ίδιοι αισθάνονται εδώ και καιρό, ότι είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης. Η καθυστέρηση αυτή όμως, θίγει στην ουσία την δεδηλωμένη επιθυμία της ευρωπαϊκών κοινωνιών να προστατεύσουν το περιβάλλον και μέσω της αγροτικής παραγωγής. Επομένως, οι υπηρεσίες και οι πολιτικές ηγεσίες είναι υπόλογες, όχι απέναντι σε εμάς τους Έλληνες πολίτες, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν γνωρίζει σύνορα.
Κι ας παρακάμψουμε προς στιγμή το θέμα της καθυστέρησης, και να μπούμε στην ουσία των αποφάσεων. Από προσεκτική ανάγνωση των ανακοινώσεων, δεν προκύπτει μια κάποια ολοκληρωμένη πολιτική, αλλά μια συρραφή ενεργειών φιλικών προς το περιβάλλον. Είναι σαφές ότι όταν φροντίζεις τους επικονιαστές για παράδειγμα, σπέρνοντας τα κατάλληλα βοτάνια γύρω γύρω από το περιβόλι σου, εισπράττεις επιδότηση 5 ευρώ το στρέμμα. Το τι γίνεται μέσα στο κτήμα, δεν ενδιαφέρει κανέναν!!! Εσύ μπορεί να έχεις σπείρει την απαιτούμενη ζώνη γύρω γύρω για να πάρεις τα 5 ευρουλάκια και μέσα να είσαι από το πρωί μέχρι το βράδυ με τη ψεκαστήρα και να κυνηγάς ότι πετάει να το δηλητηριάσεις.
Δεν προκύπτει δηλαδή μια συγκροτημένη πολιτική προστασίας των εποικονιαστών για παράδειγμα, ώστε ο αγρότης να μπει στον πειρασμό να ψάξει κάτι επί του θέματος και να αναπτύξει μια κάποια δράση: να σταματήσει, για παράδειγμα τους πρωινούς ψεκασμούς και να κάνει βραδινούς, όταν χρησιμοποιεί εντομοκτόνα.
Κι ας παρακάμψουμε κι αυτό το θέμα (πολύ large δεν μας βρίσκετε σήμερα;) και να πάμε σε θέματα ουσίας και χρημάτων. Σου λέει, ότι εάν οργώσεις το χωράφι σου τον Οκτώβριο και το ξανασπείρεις καλαμπόκι την άνοιξη, το μεσοδιάστημα θα πρέπει να το έχεις καλυμμένο με κάποια από τα φυτά μιας λίστας χρησιμοποιώντας πιστοποιημένο σπόρο. Ο πιστοποιημένος σπόρος είναι μια πολύπλοκη και μακρόχρονη διαδικασία, που στόχο έχει το τελικό προϊόν να είναι κατά το δυνατόν καλύτερο, ή εάν το προτιμάτε, η αρχή της παραγωγικής διαδικασίας να είναι όσο ποιο κοντά στην επιστήμη γίνεται. Ναι αλλά εδώ, στην εδαφοκάλυψη, δεν στοχεύουμε σε τελικό προϊόν, αλλά σε κομμένο χόρτο το οποίο δεν θα πουλήσουμε, αλλά με το όργωμα την άνοιξη θα το ξαναθάψουμε στη γη. Και για ένα τέτοιο υποπροϊόν, του υποπροιόντος καλούμαστε να αγοράσουμε πανάκριβο πιστοποιημένο σπόρο! Σαν να φοράς ολοκαίνουργα ακριβά παπούτσια ενώ ξέρεις οτι θα περπατήσεις σε λασπωμένο χωματόδρομο...
Το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα σε μια τέτοια περίπτωση είναι σε μια κανονική χρονιά, μία ή άλλη.
Συνεπώς, αυτό δεν είναι επιδότηση αλλά μεταφορά χρημάτων μέσω των αγροτών σε τρίτους, όπως οι σποροπαραγωγείς, τα καύσιμα κ.α. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί σε μια πιο διασταλτική ερμηνεία, ότι ο αγρότης που θέλει να προστατέψει το έδαφός του από την κλιματική αλλαγή, θα μπορεί τώρα να το κάνει χωρίς κόστος. Ναι, αλλά στις ανακοινώσεις αναφέρεται δικαιούχοι είναι οι αγρότες και το ποσό ενίσχυσης είναι αυτό. Εάν λοιπόν η πολιτική είναι απλώς ο αγρότης να καλύψει το κόστος, η φρασεολογία θα έπρεπε να είναι αποζημίωση ή κάτι άλλο. Η επιδότηση είναι καθαρά λεφτά. Στα πάσης φύσεως επιδόματα, δεν περιμένει το κράτος να πάρει κάτι πίσω από τους δικαιούχους, εκτός ίσως της ψήφου τους, εδώ γιατί θα πρέπει να περιμένει να πάρει πίσω ισόποσες υπηρεσίες περιβάλλοντος;
Και όλα αυτά, θα τα δεχόταν κανείς εάν στην Ελλάδα υπήρχε ένας ακμαίος κλάδος παραγωγής πιστοποιημένων σπόρων. Εάν οι μισοί παραγωγοί τρέξουν το φθινόπωρο να αγοράσουν πιστοποιημένους σπόρους για τα όσα αναφέρονται στις οικολογικές δράσεις, να είστε σίγουροι ότι θα τιναχθεί η μπάγκα στον αέρα! Οι εμπορευόμενοι θα ξεπουλήσουν μέσα σε λίγες ημέρες σε πολύ υψηλές τιμές και καλά θα κάνουν, αφού το κράτος αποφάσισε να τους κάνει ξαφνικά πλούσιους δίνοντάς τους μια προίκα.
Εμείς μετά θα ψάχνουμε να βρούμε σπόρο να σπείρουμε και το κράτος να φορολογήσει τα... υπερκέρδη κατά το πρότυπο της ενέργειας. Δεν είναι πρώτη φορά που αποφάσεις του ΥΠΑΤΤ προκαλούν ή θα προκαλέσουν αναταραχή στην αγορά. Αυτή τη φορά, όμως, θα πρέπει να απολογηθούν και κυρίως να αποζημιώσουν όσους θα αδικήσουν με τις άστοχες αποφάσεις τους.