Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, δήλωσε πως η Κομισιόν θα εξετάσει να γίνει ο μοναδικός αγοραστής ενέργειας για το σύνολο των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ζήτημα θα συζητηθεί ενόψει της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της Ένωσης στις 21 και 22 Οκτωβρίου.
Οι δηλώσεις του Ιταλού πρωθυπουργού έρχονται την ώρα που οι υπουργοί Ενέργειας και Περιβάλλοντος της ΕΕ συζητούν στο Λουξεμβούργο την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών ενέργειας.
Η πρόταση Ντράγκι συγκλίνει με την πρόθεση της Αθήνας για αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών, όπως αυτή κατατέθηκε σε επιστολή των υπουργών Οικονομικών της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Τσεχίας, της Ελλάδας και της Ρουμανίας χθες.
Όπως αναφερόταν στο κείμενο των 5 ΥΠΟΙΚ, «πρέπει να επικεντρωθούμε στην επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας, επενδύοντας στη διαφοροποίηση της ενεργειακής μας προμήθειας και να μειώσουμε την εξάρτηση της Ευρώπης από χώρες-εξαγωγείς φυσικού αερίου, το ταχύτερο δυνατόν. Οι ενεργειακές μορφές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως για παράδειγμα η βιομάζα, η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διαφοροποίηση της ενεργειακής μας προμήθειας».
Υπενθυμίζεται πως η Κομισιόν θα ανακοινώσει την ερχόμενη εβδομάδα τις προτάσεις της για την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών ενέργειας.
Τα μέτρα θα περιλαμβάνουν επιδόματα και μείωση φόρων για την άμεση κάλυψη του κόστους από τη «δραματική», όπως την χαρακτήρισαν χθες το βράδυ οι πέντε ΥΠΟΙΚ στην πρωτοβουλία τους, άνοδο των τιμών ενέργειας, η οποία έχει ήδη «ιδιαίτερα έντονο αντίκτυπο στους πιο ευάλωτους συμπατριώτες μας και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μας».
Προσερχόμενος στη Σύνοδο, ο αρμόδιος Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας δήλωσε ότι «οι ενεργειακές τιμές έχουν εκτιναχθεί και πρέπει να κάνουμε κάτι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να προστατεύσουμε τους πλέον ευάλωτους και να στηρίξουμε την ευρωπαϊκή 'πράσινη' στρατηγική».
Όπως πρόσθεσε η στήριξη αυτή είναι απαραίτητη, καθώς υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν πως η αιτία των υψηλών ενεργειακών τιμών είναι η «πράσινη» στρατηγική για την ενεργειακή μετάβαση. «Το επιχείρημα αυτό είναι εντελώς λανθασμένο, αφού η μετάβαση στις ΑΠΕ θα οδηγήσει σε μείωση των ενεργειακών τιμών και στον περιορισμό των εκπομπών ρύπων, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και του πλανήτη για τις επόμενες γενιές», συμπλήρωσε.
Σχολιάζοντας την ελληνική πρόταση που θα συζητηθεί στη σύνοδο, τόνισε, πως αφορά τη δημιουργία ενός κεντρικού ευρωπαϊκού μηχανισμού, ο οποίος θα απορροφά τις τρέχουσες και μελλοντικές κατακόρυφες αυξήσεις των ενεργειακών τιμών, ειδικά για τα ευάλωτα ευρωπαϊκά νοικοκυριά. Τα κεφάλαια θα προέλθουν από μελλοντικά δικαιώματα ρύπων, ώστε να αντισταθμίζονται οι αυξήσεις.
Οι δηλώσεις των Ευρωπαίων
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση στις αυξήσεις των τιμών ενέργειας, δήλωσε η αρμόδια Επίτροπος της Κομισιόν, Κάρντι Σίμσον, προσερχόμενη στη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας και Περιβάλλοντος της ΕΕ.
Η Εσθονή αξιωματούχος δήλωσε πως το πακέτο μέτρων για την ενεργειακή κρίση που εξετάζει η Κομισιόν περιλαμβάνει μια σειρά ενισχύσεων και μειώσεων φόρων, όπως και το ενδεχόμενο κοινών αποθεμάτων φυσικού αερίου στην Ένωση.΄
Η κ. Σίμσον ανέφερε ακόμα πως «εξετάζουμε τις προτάσεις των μελών της ΕΕ».
Νωρίτερα, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε δηλώσει πως «οι τιμές της ενέργειας εκτοξεύονται, αλλά οι τιμές στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια και είναι σταθερές.
Είναι ξεκάθαρο πως μακροπρόθεσμα είναι σημαντικό να επενδύσουμε στις ΑΠΕ που μας δίνουν σταθερές ενεργειακές τιμές και περισσότερη ανεξαρτησία, καθώς το 90% φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι εισαγόμενο» συμπλήρωσε η Γερμανίδα αξιωματούχος.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα το insider.gr, σε δημοσίευμά του με τίτλο Στη σύνοδο υπ. Περιβάλλοντος οι προτάσεις Ελλάδας, Ισπανίας και Πολωνίας για κοινή «απάντηση» στην ενεργειακή κρίση, ανέφερε τα εξής:
«Στη σύνοδο των υπουργών Περιβάλλοντος μεταφέρονται σήμερα οι διαβουλεύσεις για τη λήψη μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να αναχαιτιστεί η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους. Έτσι, μαζί με τις εισηγήσεις της Ισπανίας και της Πολωνίας, θα τεθεί εκ νέου επί τάπητος και η πρόταση της Ελλάδας, μετά την κοινή επιστολή προς τον πρόεδρο του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, που απέστειλαν τη Δευτέρα οι υπουργοί Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Η συζήτηση έρχεται λίγες μόλις ώρες μετά την πρωτοβουλία των υπουργών Οικονομικών Ελλάδας, Γαλλίας, Ισπανίας, Τσεχίας και Ρουμανίας για τις αυξήσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, γεγονός που αναδεικνύει την παράμετρο επιβάρυνσης του δημοσιονομικού κόστους από τις πολλαπλές παρενέργειες που επιφέρει η αύξηση των τιμών ρεύματος και φυσικού αερίου. Στην κοινή τους δήλωση, οι ΥΠΟΙΚ μιλούν για «δραματικές αυξήσεις, με έντονο αντίκτυπο στους πιο ευάλωτους συμπατριώτες μας και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», ενώ αναφέρονται στην ανάγκη λήψης μέτρων σε 5 άξονες.
Κοινός παρονομαστής των προτάσεων των τριών χωρών, που θα συζητηθούν στη σημερινή σύνοδο των υπουργών Περιβάλλοντος, είναι ότι αναφέρονται σε παρεμβάσεις στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων ρύπων (ETS), αν και προς διαφορετική κατεύθυνση. Την ίδια ώρα, Ελλάδα και Ισπανία μιλούν επίσης για την ανάγκη πανευρωπαϊκού συντονισμού για την κάλυψη των αναγκών της «Γηραιάς Ηπείρου» σε φυσικό αέριο, ώστε όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά και οι δύο χώρες, οι τιμές της ενέργειας να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πολιτικό όπλο κατά των συμφερόντων της Ε.Ε.
Η ιδέα του πανευρωπαϊκού συντονισμού για το φυσικό αέριο, πάντως, φαίνεται πως ήδη έχει ωριμάσει στους κόλπους της Ε.Ε., καθώς σε χθεσινές δηλώσεις της η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε πως στην επερχόμενη επίσημη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (στις 21-22 Οκτωβρίου) θα συζητηθεί η προοπτική δημιουργίας στρατηγικού αποθέματος φυσικού αερίου από την Ε.Ε.
Περιορισμός «παικτών» στο χρηματιστήριο ρύπων
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη «φόρμουλα» ευρωπαϊκής αντίδρασης στις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τις προτάσεις Ελλάδας και Ισπανίας, οι οποίες αναφέρονται στη συλλογική ανάπτυξη στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου μέσω μιας κεντρικής ευρωπαϊκής πλατφόρμας. Μάλιστα, η ελληνική πρόταση κάνει ειδική αναφορά στη δημιουργία στρατηγικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου σε ολόκληρη την Ευρώπη, για την υποστήριξη αυτού του σχεδίου.
Όσον αφορά πάντως τις παρεμβάσεις που «αγγίζουν» το σύστημα ETS, Ελλάδα και Ισπανία κινούνται σε διαφορετικό μήκος κύματος, με τη χώρα της Ιβηρικής να συμπλέει με την Πολωνία, καθώς και οι δύο «βλέπουν» φαινόμενα κερδοσκοπίας πίσω από τα υψηλά επίπεδα στα οποία διαμορφώνονται οι τιμές των δικαιωμάτων.
Έτσι, ζητούν παρεμβάσεις για τον περιορισμό των συμμετεχόντων στις αγοραπωλησίες δικαιωμάτων, ώστε οι τιμές στο Χρηματιστήριο ρύπων να διαμορφώνονται από τους κλάδους που είναι υπόχρεοι για την αγορά δικαιωμάτων για τους ρύπους που εκπέμπουν. Κάτι που, σύμφωνα με τις δύο προτάσεις, θα διασφάλιζε πως τα οικονομικά «σήματα» από το Χρηματιστήριο θα διαμορφώνονταν σε επίπεδα τέτοια ώστε να αποτελούν όντως κίνητρα στις εταιρείες που συμμετέχουν στο σύστημα εμπορίας, δηλαδή τους ηλεκτροπαραγωγούς και τους βιομηχανικούς καταναλωτές, ώστε να επενδύσουν σε «πράσινες» τεχνολογίες.
Αξιοποίηση έξτρα εσόδων από τα δικαιώματα
Η ελληνική πρόταση, αντίθετα, αναφέρεται στην αξιοποίηση επιπλέον εσόδων από τα δικαιώματα ρύπων. Στην τρέχουσα συγκυρία, και για την άμεση αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους, αναφέρεται στην αξιοποίηση δικαιωμάτων από το Αποθεματικό Σταθερότητας της Αγοράς, στο οποίο αποσύρονται δικαιώματα CO2 ώστε να μειωθεί η προσφορά όταν οι τιμές των ρύπων τείνουν να αποκλιμακωθούν.
Αξιοποίηση δικαιωμάτων ρύπων, αυτή τη φορά με την προκαταβολή εσόδων από μελλοντικούς πλειστηριασμούς που ενδεχομένως θα επιστραφούν σε βάθος χρόνου από τους καταναλωτές, προβλέπει η ελληνική πρόταση για πιθανά κεφάλαια του μακροπρόθεσμου μηχανισμού, που επίσης προτείνει η χώρα μας.
Ο μηχανισμός αυτός θα έχει αποστολή την αναχαίτιση τυχόν επόμενων νέων εκτινάξεων του φυσικού αερίου, οι οποίες σύμφωνα με την πρόταση δεν είναι απίθανο να ξανασυμβούν, καθώς «οι τρέχουσες, ασυνήθιστα υψηλές, τιμές του φυσικού αερίου ενδέχεται να μην αποτελούν περιστασιακό συμβάν, λόγω εφάπαξ παραγόντων», όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Το μέτρο αυτό, το οποίο ονομάζεται στην πρόταση «ταμείο αντιστάθμισης κινδύνου της ΕΕ», θα αξιοποιεί τα κεφάλαια αυτά για την αντιστάθμιση μελλοντικών ανάλογων εκτινάξεων του κόστους. Έτσι, με βάση τα κονδύλια που θα κατανέμονται σε κάθε κράτος-μέλος, αυτό θα μπορεί να χρηματοδοτεί μέτρα για την απορρόφηση μέρους των αυξήσεων. Μία τέτοια παρέμβαση θα μπορούσε να είναι η επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου των τελικών καταναλωτών, όπως δηλαδή η πρωτοβουλία που πρόκρινε η ελληνική κυβέρνηση στην τρέχουσα κρίση».
