Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα έφτασαν σε μια συμφωνία αμυντικής συνεργασίας, η οποία δείχνει κυρίως τον ρόλο που σκέφτονται οι ΗΠΑ για την Ελλάδα, τόσο στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου, στα Δυτικά Βαλκάνια όσο και ανατολικά, σε σχέση με τη Ρωσία και την Κίνα.
Βλέποντας τη συνεχιζόμενη σημασία της συνεργασίας όσον αφορά τη στρατηγική ανάπτυξη σε τεμνόμενους κύκλους, οι δύο κυβερνήσεις τοποθέτησαν από κοινού την Ελλάδα σε επιτελικό ρόλο στη διπλωματία των δυτικών Βαλκανίων και από εκεί, οι επόμενοι κύκλοι είναι η ζώνη της Ν.Α. Μεσογείου και η τριμερής συνεργασία με το Ισραήλ εκεί, η οποία καταλήγει στο πώς οι ΗΠΑ θα μπορούν να συνεργάζονται με την Ελλάδα στοχεύοντας τα ρωσικά και κινέζικα σύνορα.
Η διπλωματία στο επίκεντρο – Η στρατιωτική ισχύς παραμένει ζητούμενο
Από την Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) που υπογράφηκε, γίνεται κατανοητό ότι η αμυντική συνεργασία δεν εστιάζει μόνο στην ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος, η οποία παραμένει ζητούμενο, αλλά δίνει έμφαση στη διπλωματική οδό. Η επανάληψη και από τα δύο μέρη, της σημασίας του σεβασμού της κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων, του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας και των υφιστάμενων περιφερειακών πλαισίων (για την πρόληψη μελλοντικών εντάσεων), δείχνει πώς οι ΗΠΑ στηρίζουν ως προϋπόθεση την επιτυχή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών στα Δυτικά Βαλκάνια.
Τόσο η συμφωνία των Πρεσπών, όσο και άλλες συμφωνίες μη διπλωματικές (βλ. αγωγός East Med) στην ουσία λειτουργούν ως εδάφη για να καλλιεργηθεί η σταθερότητα και η ασφάλεια σε δύσκολες περιοχές. Επίσης, όλες οι συναφείς συμφωνίες, λειτουργούν ως αντικειμενικοί τρόποι «εξόρυξης» ευκαιριών για την ανάπτυξη υποδομών και στα Δυτικά Βαλκάνια και στις χώρες της Ν.Α. Μεσογείου, όπου η Ελλάδα έχει πλέον τις δυνάμεις για να αναπτύξει τις αναγκαίες υποδομές ή μέρη αυτών.
Επίσης, για να γίνει σαφής ο ρόλος της Ελλάδας ως εγγυήτριας δύναμης της ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης στα Δυτικά Βαλκάνια, αναμένεται η διαδικασία της Συμφωνίας των Πρεσπών να λειτουργήσει ως πρότυπο, ώστε η Ελλάδα να συμβουλεύσει την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία να ξεκινήσουν τις ενταξιακές συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. και να εγγυηθεί το καλό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων αυτών.
Το επιπλέον βάρος που αφορά την Κίνα και τη Ρωσία
Βέβαια δεν μπορεί μια αμοιβαία συμφωνία τέτοιου βεληνεκούς να μην έχει και αυξημένες υποχρεώσεις. Η Ελλάδα πρέπει να κάνει τα αναγκαία επιπλέον βήματα που απαιτούνται για την ενίσχυση της συνεργασίας με τις ΗΠΑ σε θέματα ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική και τις περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, και από την άποψη αυτή οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν τη σημασία της Ελλάδας στην προώθηση της σταθερότητας και της συνεργασίας στην ευρύτερη περιφέρεια.
Και για να γίνει σαφές, προώθηση της σταθερότητας και της συνεργασίας, σημαίνει διατήρηση ισχυρών και ικανών στρατιωτικών μονάδων και αυξημένη δυνατότητα συγχρονισμένων επεμβάσεων και διαλειτουργικότητας μεταξύ τους. Έτσι, εκτός από το επιχειρησιακό σκέλος, η Ελλάδα θα συνεχίσει να προβαίνει σε σημαντικές ενισχύεις των οπλικών της συστημάτων και η σημαντική είδηση, η οποία αφορά και τον ανταγωνισμό με την Τουρκία, είναι ότι η Ελλάδα εξέφρασε ρητά το ενδιαφέρον της να μπει στο πρόγραμμα των F-35 του ΝΑΤΟ.
Το αυξημένο επιχειρησιακό βάρος που υπήρχε ήδη στο πλάνο, ενισχύεται με μια ακόμη αποστολή. Η Ελλάδα θα αναλάβει να παίξει τον ρόλο του επιχειρησιακού κέντρου παρακολούθησης των κινήσεων της Ρωσίας για τις ΗΠΑ, στην ευρύτερη περιοχή από τα ρωσικά σύνορα μέχρι τα σύνορα της Συρίας. Αυτό, σημαίνει επίσης και συγκεκριμένη σχέση συνεργασίας με την Κίνα, στο διπλωματικό και εμπορικό επίπεδο.
Η Ελλάδα διαλέγει ξεκάθαρη πλευρά
Παρόλο που δεν υπήρξε πιθανότητα η Ελλάδα να ενταχθεί οργανικά σε κάποιο άλλο παγκόσμιο σχέδιο, όπως το «Μία ζώνη, Ένας δρόμος» της Κίνας, με το οποίο υπάρχουν συζητήσεις σε πολύ μικρό επίπεδο, εντούτοις η Ελλάδα έχει διαλέξει πλευρά. Αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει και η εμπορική πλευρά της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), η οποία ανοίγει προοπτικές για τη χώρα μας στη νέα πρωτοβουλία Build Back Better World ως πιθανό τομέα συνεργασίας για επενδύσεις σε οικονομίες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Η Ελλάδα μετατρέπεται σε ενεργειακό κόμβο των Δυτικών Βαλκανίων
Με την ολοκλήρωση του ΤΑΡ και την πρόοδο του αγωγού Interconnector μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, ο οποίος αναμένεται να μπει σε λειτουργία το 2022, του αντίστοιχου αγωγού Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας και με την έναρξη κατασκευής του πλωτού τερματικού σταθμού LNG (FSRU) Αλεξανδρούπολης, η Ελλάδα μετατρέπεται σε ενεργειακό κόμβο των Δυτικών Βαλκανίων, κάτι το οποίο οι ΗΠΑ θεωρούν ότι μπορεί να αξιοποιηθεί από κοινού με τις υπόλοιπες διπλωματικές κινήσεις.