Καθαρή νίκη πήρε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Β' γύρο των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία, αποσπώντας το 52,12% έναντι 47,88% του Κιλιτσντάρογλου, εξασφαλίζοντας την τρίτη του θητεία στο «τιμόνι» της γειτονικής χώρας.
Οι οπαδοί του Ερντογάν βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν με σημαίες και τραγούδια, ένα κλίμα που επικρατούσε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.
Ο ίδιος ο Ερντογάν στην πρώτη εμφάνιση του μετά το εκλογικό αποτέλεσμα εμφανίστηκε στους οπαδούς του με ένα τραγούδι. «Σήμερα είναι μια μεγάλη ημέρα. Με σεβασμό στο αποτέλεσμα των εκλογών και ανάμεσα σε δυο θρησκευτικές γιορτές γιορτάσαμε μια ημέρα δημοκρατίας για το μέλλον του λαού και των παιδιών μας. Θα είμαστε αντάξιοι της εμπιστοσύνης σας. Εμείς ανήκουμε στην Τουρκία και η Τουρκία ανήκει σε εμάς. Μοναδικός νικητής είναι η Τουρκία. Και στις 14 Μαΐου και στις 28 Μαΐου νικητής ήταν ο λαός μας» ανέφερε ο Ερντογάν και ευχαρίστησε όλους όσοι συμμετείχαν στην προεκλογική εκστρατεία.
Την ίδια στιγμή κατήφεια και περιδίνηση επικρατεί στο στρατόπεδο Κιλιτσντάρογλου. «Δεν μπορούσα να μας επιτρέψω να μας οδηγήσουν στη διχόνοια. Δεν μπορούσα να το αντέξω αυτό, όταν τα ψυγεία των πολιτών ήταν άδεια. Πάντα βοηθούσα για να έχετε ευμάρεια και ευημερία» υπογράμμισε σύμφωνα με το ertnews.gr.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: DW: Κιλιτσντάρογλου στηρίζουν οι Τουρκοκύπριοι
Σύγκρουση δύο κόσμων – Αντιμέτωπες στις κάλπες η ισλαμική και κοσμική Τουρκία
Δύο διαφορετικές πλευρές της ίδιας Τουρκίας, η ισλαμική και η κοσμική, όσων θέλουν συνέχεια και εκείνων που θέλουν αλλαγή, ψήφισαν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που για πρώτη φορά πραγματοποιείται στην εκατονταετή ιστορία της χώρας. Εκπρόσωποί τους ο επί 21 έτη ηγέτης Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Κεμαλιστής αντίπαλός του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Εκατοντάδες υποστηρικτές υποδέχθηκε τον Τούρκο πρόεδρο που στοχεύει να επεκτείνει την κυριαρχία του για τρίτη δεκαετία, με τον αέρα που του δίνουν οι δημοσκοπήσεις.
Και οι δύο πολιτικοί επεδίωξαν την στήριξη των εθνικιστών. Ο Ερντογάν, ο σημαντικότερος ηγέτης μετά τον Ατατούρκ τα τελευταία χρόνια έχει μετατρέψει την Τουρκία σε ένα πιο φανατισμένο θρησκευτικό κράτος, αναιρώντας πολλές απαγορεύσεις των κεμαλιστών, ενώ ο επονομαζόμενος ως Γκάντι της Τουρκίας Κιλιτσντάρογλου είχε υποσχεθεί μεταξύ άλλων, πιο φιλελεύθερη διακυβέρνηση, να ανακτήσει τις καταπατημένες ελευθερίες και να αντιστρέψει τις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν την στιγμή που η λίρα καταρρέει.
Μεγάλη η συμμετοχή στις εκλογές – Πρωτοφανής πόλωση
Δεκάδες εκατομμύρια ψηφοφόροι προσήλθαν στις κάλπες καθώς οι εκλογές στην Τουρκία τραβούν την ανηφόρα με σημαίες, με σημαίες, και με εντάσεις. Η πόλωση είναι πρωτοφανής και δεδομένη, καθώς, βάσει του πρώτου γύρου, για την ανάδειξη στην προεδρία της χώρας, ο Ερντογάν αποζητούσε μισή ποσοστιαία μονάδα και ο Κιλιτσντάρογλου ένα θαύμα.
Οι ψηφοφόροι και των δύο αντιπάλων συμφωνούσαν πως η ψήφος τους θα καθόριζε την υγεία της δημοκρατίας στη χώρα τους.
«Είκοσι χρόνια έχουμε σταθερότητα στην Τουρκία. Νομίζω πως ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν κάνει τη διαφορά στο πως εκπροσωπεί την Τουρκία στον κόσμο. Δεν θέλω να τελειώσει αυτή η σταθερότητα» λέει κάποιος ενώ ένας άλλος αναφέρει: «Σήμερα αποφασίζουμε αν θα συνεχίσουμε ως δημοκρατικό καθεστώς, ή αν θα γίνουμε δικτατορία. Όλοι θεωρούν τις εκλογές ως δημοψήφισμα, υπέρ ή κατά του Ερντογάν. Οι νέοι σκέφτονται να εγκαταλείψουν τη χώρα, αν επανεκλεγεί».
«Βαθιά συντηρητική και αντιδυτική η τουρκική κοινωνία»
«Η τουρκική κοινωνία είναι βαθιά συντηρητική και βαθιά αντιδυτική (για να μην μπούμε κατ’ ευθείαν αντιαμερικανική). Λέμε αντιδυτική. Και είδαμε ότι τα περισσότερα κόμματα και τα προγράμματα τα οποία είχαν, εμπεριείχαν μέσα το εθνικιστικό στοιχείο», ανέφερε ο διεθνολόγος και γεωστρατηγικός αναλυτής Βασίλης Κοψαχείλης, μιλώντας στην ΕΡΤ.
Ο ίδιος ανέφερε ακόμη, σχετικά: «Σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές σχέσεις της Τουρκίας που θα δούμε από δω και πέρα, σαφέστατα ο Ερντογάν ενδιαφέρεται να συνομιλεί και να “κάνει παιχνίδι” με τα μεγάλα “μαγαζιά” της διεθνούς πολιτικής: Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωμένες Πολιτείες -που έχει και τα μεγαλύτερα προβλήματα μαζί τους- και ανάλογα να εργαλειοποιεί και να χρησιμοποιεί τις σχέσεις που έχει με τους Κινέζους και με τους Ρώσους . Η “αχίλλειος πτέρνα” της Δύσης είναι μια εμμονή που έχουν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και στην Ουάσιγκτον “μην τυχόν και χάσουμε την Τουρκία”. Δεν είναι έωλη εμμονή, έχει βάση, αλλά αυτό δημιουργεί προσδοκίες στο σύστημα εξουσίας Ερντογάν ότι μπορεί να εκβιάσει. (…) Για να δεις πώς θα συμπεριφερθεί κάποιος στο μέλλον, αρκεί να κοιτάξεις πώς συμπεριφέρθηκε στο παρελθόν σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Εάν πάμε πίσω στο 2015, θα δούμε ότι τότε τα προβλήματα που είχε ο Ερντογάν ήταν κυρίως με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Χρησιμοποίησε την κατάσταση που υπήρχε στην κρίση της Μεσοποταμίας και με το μεταναστευτικό, εκβίασε την Ελλάδα, εκβίασει την Ευρωπαϊκή Ένωση, και για ένα χρονικό διάστημα πέτυχε αυτό το οποίο ήθελε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κανένας λοιπόν δε μας λέει ότι δεν θα επιχειρήσει να το ξανακάνει, τώρα που τα μεγαλύτερα θέματα τα έχει με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ως προς το αν, ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ σε ένα μήνα, η Τουρκία μπορεί να αλλάξει στάση αναφορικά με την πιθανότητα ένταξης της Σουηδίας, ο ίδιος υπογράμμισε: «Με μια τέτοια φρέσκια λαϊκή εντολή το βλέπω πολύ δύσκολο».
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η νίκη Ερντογάν «βύθισε» την τουρκική λίρα κοντά σε ιστορικό χαμηλό
«Το σύστημα εξουσίας θα προσπαθήσει να επιζήσει»
«Δεν είναι διχασμένη “50-50” η Τουρκία. Η ουσία της χώρας έχει κινηθεί προς μία πολύ συγκεκριμένη κατεύθυνση, περισσότερο εθνικιστική. Δεν πήγε μόνη της εκεί, την έσπρωξε ο πρόεδρος Ερντογάν και τη σπρώχνει για πολύ καιρό τώρα», επισήμανε η Γενική Διευθύντρια του ΕΛΙΑΜΕΠ Μαρία Γαβουνέλη ερωτηθείσα για τον διχασμό που συναντάται στη χώρα, με τα αστικά κέντρα να στηρίζουν Ερντογάν και περιοχές της Μέσης Ανατολής να στηρίζουν Κιλιντστάρογλου σε συνέντευξή της στην δημόσια τηλεόραση.
Ενώ πρόσθεσε: «Το γεγονός ότι (ο Ερντογάν) καταφέρνει στα 20 χρόνια της παρουσίας του στην πολιτική σκηνή να καταφέρνει να περάσει και αυτόν τον σκόπελο. Η χαρά που βλέπετε σήμερα είναι χαρά. Ανακούφιση για ορισμένους. Μεταξύ άλλων η ίδια σημείωσε: «Τα πανεπιστήμια του πλανήτη της Ευρώπης, έχουν γεμίσει από νέους Τούρκους επιστήμονες οι οποίοι δεν μπορούν να σταθούν στον τόπο τους. Οι τελευταίοι, όσοι είχαν μείνει φεύγουν. Αν δεν φύγουν σήμερα το βράδυ θα φύγουν αύριο το πρωί. Είναι χωρίς καμία αμφιβολία αυτή η αίσθηση του “δεν υπάρχει ελπίδα”. Και όταν βλέπεις ότι ένα σύστημα ολόκληρο εξουσίας συνεχίζει να μένει για άλλα πέντε χρόνια, δεν ξέρω αν θα επιζήσει ένας άνθρωπος της ηλικίας του προέδρου Ερντογάν, αλλά μην έχετε καμία αμφιβολία ότι ένα σύστημα εξουσίας θα προσπαθήσει να επιζήσει». «Έξω από τα αστικά κέντρα η κρίση είναι λιγότερο έντονη (…) Ο πολίτης εκεί συνεχίσει να είναι και πάρα πολύ υπερήφανος γιατί βλέπει ότι υπάρχει μια τουρκική βιομηχανία, άρα μπορεί να αγοράσει τουρκικά προϊόντα».
Τι σημαίνει η επανεκλογή Ερντογάν για τα ελληνοτουρκικά – Τα δύο κρίσιμα ζητήματα
«Δεν νομίζω ότι θα περιμένουμε δραματικές αλλαγές, καθώς με αυτή τη νίκη του στην αφετηρία αυτού που ονομάζει αιώνας της Τουρκίας, κανένας Ερντογάν τελικά δεν έχει λόγους για σημαντικές ανατροπές» τόνισε ο διπλωματικός συντάκτης της ΕΡΤ Νίκος Μελέτης.
«Σημείο κλειδί θα είναι και πρώτο τεστ για τον Ερντογάν θα είναι η στάση του στο θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους στις 11 – 12 Ιουλίου» λέει και συνεχίζει: «Και εκεί μια πιθανή υποχώρηση του Ερντογάν θα του δώσει την αναγκαία μόχλευση, αυτή που είχε ανάγκη σε άλλα ζητήματα, μεταξύ αυτών και τα ελληνοτουρκικά. Πάντως μπροστά έχουμε αυτά τα δύο κρίσιμα ζητήματα. Το ένα είναι και το ζήτημα των F-16 σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση το θέμα της διαπραγμάτευσης της συμφωνίας για το προσφυγικό αλλά και της τελωνειακής ένωσης όπου εκεί εμπλέκεται και τα ελληνοτουρκικά». Όσο για το αν βλέπει κάποιο παράθυρο ευκαιρίας επανέναρξης διαλόγου με την Ελλάδα ο Νίκος Μελέτης ανέφερε:
«Πιθανότατα μετά την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου και στην Ελλάδα θα υπάρξει μια πρώτη προσπάθεια για την αποκατάσταση διαύλων επικοινωνίας σε κορυφαίο επίπεδο. Πιθανόν να δοθεί η ευκαιρία στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ για μια συνάντηση κορυφής μεταξύ των δύο χωρών. Μετά μπορεί να εξεταστεί και η δυνατότητα η διερεύνηση της δυνατότητας επανάληψης των διερευνητικών επαφών, αλλά νομίζω δεν πρέπει να είμαστε αφελείς. Η μη ένταση των τελευταίων μηνών δεν έχει συνοδευτεί από αλλαγή, έστω και κατά γράμμα των τουρκικών θέσεων. Οι ελέφαντες στο δωμάτιο που είναι το τουρκικολυβικό μνημόνιο, το casus belli, οι γκρίζες ζώνες παραμένουν και όλα αυτά δεν δημιουργούν καμία πιθανότητα αισιοδοξίας. Πάντως ακόμα κι αν πετύχουμε αυτό το mondus operandi να μην είμαστε δηλ. σε κατάσταση διαρκούς ετοιμότητας και πολεμικό κλίμα, κι αυτό θα είναι όφελος».
Από τη Μόσχα ως την Ουάσιγκτον, συγχαρητήρια μηνύματα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
Από τον Βλαντίμιρ Πούτιν ως τον Τζο Μπάιντεν περνώντας από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον Εμανουέλ Μακρόν και τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων απηύθυναν τα συγχαρητήριά τους στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη χθες Κυριακή στην Τουρκία, η οποία του εξασφαλίζει νέα πενταετία στην εξουσία.
Ο Ρώσος πρόεδρος, που τελευταία συνεργάστηκε στενά με τον τούρκο ομόλογό του, έκρινε πως η νίκη του κ. Ερντογάν ήταν «λογικό αποτέλεσμα της αφοσιωμένης δουλειάς [του]» και «περιφανής απόδειξη» της υποστήριξης της πολιτικής του από τους Τούρκους. Ο κ. Πούτιν έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις «προσπάθειες» που καταβάλλει, κατ’ αυτόν, ο κ. Ερντογάν για να ενισχυθεί «η εθνική κυριαρχία» της Τουρκίας και για την άσκηση «ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής». Μέλος του NATO, η Τουρκία έχει επιρροή σε περιοχές στρατηγικής σημασίας για τη Μόσχα, ιδίως στη Συρία, ενώ διαδραματίζει μεσολαβητικό ρόλο στη σύρραξη στην Ουκρανία.
«Αδημονώ να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε ως σύμμαχοι στο NATO για τα διμερή ζητήματα και τις παγκόσμιες προκλήσεις», ανέφερε μέσω Twitter ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του Άντονι Μπλίνκεν επίσης διαβεβαίωσε πως «αδημονώ να συνεχίσω να συνεργάζομαι με την κυβέρνηση που επέλεξε ο τουρκικός λαός».
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ σημείωσε πως «αδημονώ να συνεχίσω τη στενή συνεργασία» της χώρας του και της Τουρκίας. «Συγχαρητήρια στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αδημονώ να συνεχίσω τη στενή συνεργασία μεταξύ των χωρών μας, από την ανάπτυξη του εμπορίου ως το να αντιμετωπίσουμε τις απειλές ως προς την ασφάλεια στις τάξεις του NATO».
Ο Εμανουέλ Μακρόν ήταν από τους πρώτους ευρωπαίους ηγέτες που απηύθυνε δημόσια συγχαρητήρια στον ισχυρό άνδρα της Τουρκίας, κρίνοντας πως οι χώρες τους έχουν «τεράστιες προκλήσεις να αντιμετωπίσουν μαζί». Ανάμεσα σε αυτές τις «προκλήσεις» ο γάλλος πρόεδρος θεωρεί πως είναι «η επιστροφή της ειρήνης στην Ευρώπη, το μέλλον της Ευρωατλαντικής συμμαχίας μας, η Μεσόγειος». Πρόσθεσε πως «με τον πρόεδρο Ερντογάν, τον οποίο συγχαίρω, θα συνεχίσουμε να προχωράμε».
Απευθύνοντας τα συγχαρητήριά του στον τούρκο πρόεδρο, ο ουκρανός ομόλογός του Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα πως θα υπάρξει «ενίσχυση» των σχέσεων του Κιέβου και της Άγκυρας προκειμένου να υπάρξουν κατ’ αυτόν εγγυήσεις για την «ασφάλεια» στην Ευρώπη. «Ελπίζουμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική σχέση μας για το καλό των λαών μας και να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη», τόνισε ο κ. Ζελένσκι μέσω Twitter στα τουρκικά. Η Τουρκία διαδραμάτισε καίριο ρόλο στην ανανέωση της συμφωνίας δυνάμει της οποίας η Μόσχα επιτρέπει στο Κίεβο να συνεχίσει να εξάγει σιτηρά.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανέφερε πως ελπίζει η επανεκλογή του κ. Ερντογάν να δώσει «νέα ώθηση» στις σχέσεις των δύο κρατών για να «προωθήσουμε την κοινή μας ατζέντα». Ο επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης χαρακτήρισε τις δυο χώρες «στενούς εταίρους και συμμάχους», θυμίζοντας πως «οι λαοί και οι οικονομίες τους συνδέονται βαθιά».
Ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον χαιρέτισε την επανεκλογή του τούρκου προέδρου, τονίζοντας πως «η κοινή μας ασφάλεια είναι προτεραιότητα για το μέλλον» Η Σουηδία, χώρα υποψήφια προς ένταξη στο NATO, παραμένει αντιμέτωπη με το βέτο της Τουρκίας, που την κατηγορεί πως προσφέρει καταφύγιο σε «τρομοκράτες», ιδίως μέλη του κουρδικού ένοπλου αυτονομιστικού κινήματος Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK), που η Άγκυρα, οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον χαρακτηρίζουν «τρομοκρατική» οργάνωση.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ανέφεραν πως «ανυπομονούν» να συνεχιστεί η «ανάπτυξη των σχέσεων» της ΕΕ και της Τουρκίας. Η Τουρκία είναι επισήμως χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις που άρχισαν το 2005 περιήλθαν σε απόλυτο αδιέξοδο εδώ και χρόνια. Οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία χαρακτηρίζονται δύσκολες, πάντως οι Βρυξέλλες θεωρούν την Άγκυρα απαραίτητο εταίρο, ειδικά όσον αφορά το ζήτημα της μετανάστευσης.
Ο Γενικός Γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ ανέφερε πως «ανυπομονεί» να «συνεχίσουμε τη συνεργασία μας» στην προετοιμασία ενόψει της συνόδου κορυφής της συμμαχίας τον Ιούλιο στο Βίλνιους. Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν απηύθυνε τα «ειλικρινή συγχαρητήριά του» και τις «ευχές του για επιτυχία» στον κ. Ερντογάν, σύμφωνα με ανακοίνωση του επίσημου πρακτορείου ειδήσεων της μοναρχίας SPA σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
