Την αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ Βρυξελλών και Βερολίνου από τη μια μεριά και της Άγκυρας από την άλλη, βλέπει ο γερμανικός Τύπος την επαύριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Μπορεί ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μην πέτυχε το δικό του στόχο με την απαίτησή του να ενταχθεί η Σουηδία στο ΝΑΤΟ μόνο αν η ΕΕ επαναλάβει τις ενταξιακές συνομιλίες με την Τουρκία, αλλά πέτυχε το εξής: Οι ψυχρές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας γίνονται και πάλι πιο θερμές, πιο φιλικές, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.
- Διαβάστε επίσης: Σολτς: «Πολύ επιτυχημένη» η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ
«Στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, πήραμε αποφάσεις για το πώς θέλουμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τις σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ», δήλωσε την Τρίτη στο Βίλνιους ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς (SPD). Πρόσθεσε ότι ζητήθηκε από την Προεδρία του Συμβουλίου να υποβάλει προτάσεις και εκθέσεις τον Οκτώβριο. Πρόκειται για την «επανεκκίνηση της συνεργασίας με την Τουρκία», συνέχισε, καθώς χώρα είναι «ένας σημαντικός εταίρος», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Σημείο καμπής;
Υπενθυμίζεται πως το απόγευμα της περασμένης Τρίτης, ο Σολτς συναντήθηκε προσωπικά με τον Ερντογάν στο Βίλνιους. Ήθελε να συζητήσει «πώς μπορούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τις σχέσεις μας», δήλωσε. Το ζήτημα είναι αν αυτό πρόκειται για ένα σημείο καμπής στις σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών, Βερολίνου και Άγκυρας, αναρωτιούνται στο Βερολίνο. Η ενταξιακή διαδικασία για την Τουρκία βρίσκεται σε αναμονή από το 2018. Ο λόγος είναι οι καταγγελίες των Βρυξελλών για οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας στην Τουρκία υπό τον Ερντογάν, οι ανησυχίες για ελλείψεις στα πρότυπα του κράτους δικαίου και παραβιάσεις των δικαιωμάτων στην Τουρκία, καθώς και η συνεχιζόμενη διαμάχη της Άγκυρας με το μέλος της ΕΕ, την Κύπρο.
Σύμφωνα με την Καγκελαρία, η επίσημη επανέναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με την ΕΕ είναι προς το παρόν «ουτοπική». Ωστόσο, είναι σωστό να «αναζωογονηθούν» οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία, όπως το έθεσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Σαρλ Μισέλ στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Ο καγκελάριος Σολτς έχει ήδη έρθει σε επαφή με τον Ερντογάν αρκετές φορές τις τελευταίες εβδομάδες και έχει επίσης προσκαλέσει τον Τούρκο πρόεδρο να επισκεφθεί τη Γερμανία, τονίζουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή για να μπορέσει να «συμφωνήσει σε μια εμπροσθοβαρή ατζέντα» με τον Ερντογάν στην αρχή της τελευταίας θητείας του στην εξουσία, «όχι μόνο σε διμερές επίπεδο, αλλά και γενικότερα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας», αναφέρει η Καγκελαρία.
«Η Τουρκία τελικά εξαρτάται περισσότερο από την ΕΕ παρά το αντίστροφο», δήλωσε ο Γιούργκεν Τρίτιν, εκπρόσωπος εξωτερικής πολιτικής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Πρασίνων στην Bundestag (οι οποίοι συγκυβερνούν μαζί με τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Φιλελεύθερους στη Γερμανία) και εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο Ερντογάν άνοιξε τελικά τον δρόμο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η παρελκυστική τακτική του Ερντογάν έδειξε για άλλη μια φορά ξεκάθαρα «ότι η Τουρκία εξαρτάται τελικά περισσότερο από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ παρά το αντίστροφο», δήλωσε ο Tρίτιν στη Welt..
Η Τουρκία «δεν μπορούσε να υπαγορεύει τους όρους κατά βούληση. Θα ήταν σημαντικό ιδίως για την ΕΕ να μεταφράζει αυτή τη δύναμη έναντι της Τουρκίας σε πρακτική πολιτική συχνότερα στο μέλλον - για παράδειγμα, όταν ο Ερντογάν παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα κρατών της ΕΕ, καταστρατηγεί τις κυρώσεις της ΕΕ ή διεξάγει επιθετικούς πολέμους που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο», ανέφεραν οι Πράσινοι. «Όποιος επιδιώκει την προσέγγιση με την ΕΕ ή την ένταξη στην ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίσει με μεγάλη σαφήνεια τις προϋποθέσεις γι' αυτό - και όχι το αντίστροφο».
Τα πεδία συνεργασίας
Ως τομείς βελτίωσης της συνεργασίας αναφέρονται η εκτόνωση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο, ο εκσυγχρονισμός της τελωνειακής ένωσης και απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, η φιλοξενία προσφύγων στην Τουρκία, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, η μετανάστευση Τούρκων στη Γερμανία. Πιο αναλυτικά:
- Εντάσεις στη Μεσόγειο
Η Καγκελαρία, από την άλλη πλευρά, τονίζει ότι υπάρχουν επίσης νεοεκλεγμένες κυβερνήσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο. Αυτό θα μπορούσε να καταστήσει δυνατή την εκτόνωση των συνεχιζόμενων εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία είναι «ένας σημαντικός διμερής εταίρος για εμάς, όχι μόνο στο ΝΑΤΟ», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας, ενώ είναι έτοιμο να «συνεργαστεί στενά με τη νέα τουρκική κυβέρνηση σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος».
- Τελωνειακή ένωση και βίζα
Οι Βρυξέλλες θα συμφωνήσουν πιθανότατα με τις επιθυμίες του Ερντογάν για εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης και απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες. Και αυτό όχι μόνο για να μείνει ευχαριστημένος ο Ερντογάν. Η χώρα φιλοξενεί περίπου τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες, κυρίως από τη Συρία, τους περισσότερους από τους οποίους η ΕΕ δεν θέλει να δεχτεί. Από το 2016, λοιπόν, μεταφέρει δισεκατομμύρια στην Τουρκία για να εμποδίσει τους μετανάστες να ταξιδέψουν περαιτέρω.
- Προσφυγικό
«Η Τουρκία είναι και θα παραμείνει ένας σημαντικός γείτονας και σύμμαχος για την Ευρωπαϊκή Ένωση», δηλώνει στη Welt ο αναπληρωτής επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD, Ντιρκ Βίζε. Αυτό αποδεικνύεται, μεταξύ άλλων, από τη συνεργασία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Φιλοξενώντας πρόσφυγες στη χώρα της, η Τουρκία προσφέρει καταφύγιο και προστασία σε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. «Οι μεγάλες μας ευχαριστίες απευθύνονται στον τουρκικό λαό για αυτό το ανθρωπιστικό κατόρθωμα».
Ωστόσο, είπε ο Βίζε, εδώ και χρόνια δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου. "Για μια στενή εταιρική σχέση ή προοπτικά για μία ένταξη στην ΕΕ, αυτές οι αξίες είναι αδιαπραγμάτευτες". Επομένως, είναι σημαντικό να επανεξετάζεται διαρκώς η ευρωπαϊκή-τουρκική συνεργασία σε αυτό το πλαίσιο - και όσον αφορά τη μεταναστευτική πολιτική.
-Μετανάστευση
Ο πολιτικός του Κόμματος των Πρασίνων Μίσμπα Καν βλέπει επίσης κριτικά την κατάσταση στην Τουρκία, αλλά εξακολουθεί να πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει προσέγγιση. Λέει ότι η μετανάστευση εργατικού δυναμικού από την Τουρκία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, λόγω και του αυξανόμενου περιορισμού των πολιτικών δικαιωμάτων. Οι βελτιωμένες οδοί πρόσβασης μέσω του νέου μεταναστευτικού νόμου θα ενισχύσουν αυτό το αποτέλεσμα. Πολλοί νέοι Τούρκοι θεωρούνται καλά μορφωμένοι, αλλά αντιμετωπίζουν υψηλή ανεργία των νέων στη χώρα τους. «Αν μπορέσουμε να κάνουμε τη μετανάστευση να ωφελήσει τόσο την Τουρκία όσο και τη Γερμανία, για παράδειγμα μέσω της εκπαίδευσης και της μεταφοράς γνώσεων, υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες προσέγγισης στη μετανάστευση», πιστεύει ο Καν.
Το κόμμα των Γερμανών Φιλελεύθερων, το FDP (το οποίο συγκυβερνά με τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους) βλέπει επίσης ευκαιρίες για έλεγχο στον τομέα της μετανάστευσης. Αν και επικρίνει τα κραυγαλέα ελλείμματα στο κράτος δικαίου. Σύμφωνα με τον Στέφαν Τόμαε, διευθυντή της κοινοβουλευτικής ομάδας του FDP, η Τουρκία έχει να διαδραματίσει «σημαντικό ρόλο» στη διαχείριση της μετανάστευσης. Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, ωστόσο, «δεν είναι ένας βιώσιμος μηχανισμός». Μια λύση θα απαιτούσε έναν σοβαρό διάλογο «στο πλαίσιο του οποίου θα μπορούσαν να εξεταστούν επίσης δυνατότητες όπως η επέκταση της τελωνειακής ένωσης ή η διευκόλυνση της έκδοσης θεωρήσεων».
Η Αν-Βερούσκα Γιουρίς, εμπειρογνώμονας σε θέματα μετανάστευσης της κοινοβουλευτικής ομάδας του FDP, εξέφρασε παρόμοιες απόψεις. «Για τη διαχείριση των παγκόσμιων προσφυγικών ροών, η Τουρκία αποτελεί θεμελιώδη εταίρο». Στον τομέα της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, η χώρα θα μπορούσε σίγουρα να αποκτήσει πλεονεκτήματα, για παράδειγμα στο πλαίσιο συνολικών συμφωνιών για τη μετανάστευση. Η Γερμανία θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί από αυτό: «Μια τέτοια συμφωνία θα μπορούσε να απλοποιήσει τις διαδικασίες ασύλου, να παρέχει πρόσβαση σε καλά εκπαιδευμένους εργαζόμενους και να απλοποιήσει τον επαναπατρισμό των ανθρώπων που πρέπει να εγκαταλείψουν τη χώρα».
