Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Εκλογή Ευρωβουλευτών, Διευκόλυνση Ψήφου Εκλογέων, Εκκαθάριση Εκλογικών Καταλόγων και Λοιπές Διατάξεις» και συγκεκριμένα την καθιέρωση για πρώτη φορά στη χώρα μας της επιστολικής ψήφου, παρουσίασαν η Υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως και ο Αναπληρωτής Υπουργός, Θοδωρής Λιβάνιος, παρουσία του Γενικού Γραμματέα Εσωτερικών και Οργάνωσης, Αθανάσιου Μπαλέρμπα, σε συνέντευξη τύπου μετά την έγκρισή του από το Υπουργικό Συμβούλιο νωρίτερα σήμερα.
Το νομοσχέδιο κινείται σε τέσσερις άξονες: εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση ψήφου εκλογέων, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και διευκόλυνση πρόσβασης ΑμεΑ στον προεκλογικό διάλογο.
Συγκεκριμένα για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, ο εκλογέας εντός επικράτειας δύναται να επιλέξει αν θα ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα με επιστολική ψήφο αντί για προσέλευση στο εκλογικό του τμήμα. Οι εκλογείς που βρίσκονται εκτός επικρατείας θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα αποκλειστικά με επιστολική ψήφο.
Ο εκλογέας παραλαμβάνει το εκλογικό υλικό, ψηφίζει και αποστέλλει τον φάκελό του στην Ειδική Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου στα αρμόδια Πρωτοδικεία. Οι επιστολικές ψήφοι καταμετρώνται ταυτόχρονα με τις ψήφους στην υπόλοιπη χώρα. Η επιστολική ψήφος προβλέπεται για την ώρα στην εν λόγω πρωτοβουλία μόνο για τις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα.
Νωρίτερα την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε στο Υπουργικό Συμβούλιο ότι στις επερχόμενες ευρωεκλογές θα ισχύσει η επιστολική ψήφος κάνοντας λόγο για μία ιστορική τομή εκσυγχρονισμού και διεύρυνσης της δημοκρατικής διαδικασίας στη χώρα μας που αποτελεί γενναία θεσμική μεταρρύθμιση και ισχυρή απάντηση στην αποχή και την αδράνεια των πολιτών. Επίσης ανακοίνωσε ότι στις ευρωεκλογές όλη η χώρα θα νοείται ως ενιαία περιφέρεια.
Η διαδικασία
Η διαδικασία έχει ως εξής:
- Δημιουργείται ηλεκτρονική πύλη για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου.
- Ο εκλογέας κάνοντας χρήση των κωδικών του καταχωρεί την αίτησή του και συμπληρώνει τη διεύθυνση στην οποία θέλει να του αποσταλεί το εκλογικό υλικό. Το κινητό του τηλέφωνο που δηλώνει καθώς και το email του, πιστοποιούνται με συνθηματικό μιας χρήσης (OTP).
- H αίτηση γίνεται αμέσως οριστική, μόλις αυτή υποβληθεί.
- Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν τη διενέργεια των εκλογών. Μέχρι εκείνη την ημερομηνία ο εκλογέας μπορεί να τροποποιήσει τη διεύθυνση παραλαβής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, καθώς και να ακυρώσει την αίτησή του.
- Ο φάκελος θα περιέχει τον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, το φάκελο ψηφοφορίας, το ψηφοδέλτιο, έντυπο οδηγιών και κατάλογο υποψηφίων, καθώς και το έντυπο – υπεύθυνη δήλωση.
Η Υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, δήλωσε: «Η σημερινή ημέρα είναι ιστορική για την Ελληνική Δημοκρατία. Με την καθιέρωση για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας της επιστολικής ψήφου, αίρονται όλα τα πραγματικά/πρακτικά εμπόδια συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία, για όλους όσοι έχουν δικαίωμα ψήφου, όπου και αν ζουν και όπου και αν βρίσκονται, την ημέρα των Ευρωεκλογών, στην Ελλάδα ή το εξωτερικό. Στις ευρωεκλογές του 2024, πενήντα χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο – νομικό ή πραγματικό – για τη συμμετοχή όλων, σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην εκλογική διαδικασία. Είναι η καλύτερη αφετηρία για τα επόμενα 50 χρόνια της Ελληνικής Δημοκρατίας.».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, τόνισε: «Η δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος εντός και εκτός επικρατείας στις ευρωεκλογές με επιστολική ψήφο είναι ένα μεγάλο βήμα. Ένα βήμα για μεγαλύτερη συμμετοχή στη γιορτή της δημοκρατίας.».
Πώς θα είναι το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου
Στην πρώτη όψη το ψηφοδέλτιο έχει τους συνδυασμούς και όλα τα κόμματα που είναι υποψήφια, όπου οι εκλογείς θα βάζουν σταυρό εκεί που επιλέγουν. Η δεύτερη σελίδα θα έχει ένα μεγάλο τετράγωνο, με 42 συνδυασμούς. Ο εκλογέας θα διαλέξει τον υποψήφιο που θέλει επιλέγοντας τον αριθμό του. Η διαδικασία είναι πάρα πολύ απλή, υποστήριξε. Επίσης, θα υπάρχει υπεύθυνη δήλωση, που θα δηλώνει ότι δεν θα ψηφίσει αλλιώς και ότι είναι ποινικό αδίκημα η παραχάραξη των στοιχείων.
Στο τέλος θα υπάρχει ο φάκελος με ειδικό γνώρισμα γνησιότητας που θα μπαίνει μόνο το ψηφοδέλτιο, το οποίο θα προσμετρηθεί. Διαβάζουμε το έντυπο των οδηγιών, συμπληρώνουμε την υπεύθυνη δήλωση, υπάρχει σκέψη για το αποδεικτικό ταυτότητας, κάτι που θα εξαρτηθεί από τη διαβούλευση. Αφού εξαντλήσει, θα στέλνει τον φάκελο επιστροφής ψήφου.
Οι προθεσμίες – Τι θα περιέχει ο φάκελος
Ο εκλογέας το δηλώνει μέσω πλατφόρμας gov.gr, 40 μέρες πριν. Οι φάκελοι θα παραλαμβάνονται μέχρι 17.00 απόγευμα της 8ης Ιουνίου.
Οι απόδημοι θα ψηφίζουν μόνο με επιστολική ψήφο, δηλαδή δεν θα στηθούν εκλογικά τμήματα, ενώ οι Έλληνες εκλογείς θα έχουν και τις δύο δυνατότητες: δηλαδή επιστολική ψήφος ή φυσική παρουσία.
Ο φάκελος της επιστολικής ψήφου θα περιέχει:
- Φάκελος επιστροφής
- Αίτηση υπεύθυνη δήλωση επιστολικής ψήφου
- Ψηφοδέλτιο
- Λευκός φάκελος ψηφοφορίας
- Έντυπο οδηγιών
Ο ψηφοφόρος θα συμπληρώνει μια υπεύθυνη δήλωση επιστολικής ψήφου με όλα τα στοιχεία του στην οποία θα δηλώνει ότι έχει εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της επιστολικής ψήφου και πως δεν θα μπορεί έτσι να ψηφίσει με φυσική παρουσία στις επικείμενες εκλογές.
Σε ακόμα ένα έντυπο. το οποίο θα έχει αριθμούς ο ψηφοφόρος θα μπορεί να επιλέξει από το έντυπο των συνδυασμών έως 4 υποψήφιους του συνδυασμού που έχει ψηφίσει σημειώνοντας τον αντίστοιχο αριθμό τους.
Η εφαρμογή της επιστολικής ψήφου στις επικείμενες εκλογές για την ανάδειξη μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί – όπως είπε ο πρωθυπουργός – «το πρώτο βήμα ώστε το νέο αυτό δικαίωμα να ισχύσει και στις επόμενες εθνικές εκλογές».
