Ο όρος «κυρίαρχη κουλτούρα» είχε εδώ και χρόνια απαλειφθεί από το λεξιλόγιο των Γερμανών πολιτικών, ακόμη και των συντηρητικών. Σε μια χώρα μεταναστών, ο όρος που κατά πολλούς είναι συνυφασμένος με την πιο σκοτεινή πλευρά της χώρας, θεωρήθηκε αμφιλεγόμενος, αν όχι απαράδεκτος. Το 2000, ο σημερινός αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) Φρίντριχ Μερτς ζητούσε οι μετανάστες να σεβαστούν τους κανόνες συνύπαρξης στη χώρα του, προκαλώντας σκάνδαλο ακόμη και στο κόμμα του, το οποίο τελικά του έδειξε την πόρτα της εξόδου. Τώρα, ο κ. Μερτς επιδιώκει να βρει τον δρόμο προς την καγκελαρία διακηρύσσοντας ακριβώς την ίδια θέση.
Στην πρώτη ήδη από τις 70 σελίδες του νέου βασικού προγράμματός του, το CDU ζητά από τους μετανάστες να αναγνωρίζουν την γερμανική «κυρίαρχη κουλτούρα ...χωρίς ναι μεν, αλλά», με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο κράτος δικαίου και στην ανοχή. Κάνει λόγο για «κοινή συνείδηση σε σχέση με την πατρίδα και το ανήκειν», κάτι που, όπως επισημαίνεται, δεν μπορεί να επιτευχθεί «χωρίς να κατανοήσουμε τις παραδόσεις και τα έθιμά μας, τον γερμανικό πολιτισμό και τη γλώσσα, την ιστορία μας και την ευθύνη που προκύπτει» από αυτήν. Σαφής είναι και ο τίτλος του κειμένου: «Ζώντας σε ελευθερία - οδηγώντας τη Γερμανία με ασφάλεια στο μέλλον».
Πολλοί αναλυτές έσπευσαν να συμπεράνουν ότι με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές του, το κόμμα που προηγείται καθαρά στις δημοσκοπήσεις, απομακρύνεται από την ιδεολογική κληρονομιά της Άγγελα Μέρκελ, η οποία είχε αφήσει τη σφραγίδα της με την στροφή του CDU προς το κέντρο. Οι ίδιοι οι Χριστιανοδημοκράτες προτιμούν τον όρο «χειραφέτηση». Το κόμμα τους, έπειτα από την αποχώρηση της κυρίας Μέρκελ και την ήττα στις εκλογές του 2021, έπρεπε να αναγεννηθεί, να επαναπροσδιορίσει τους στόχους του και να καταστεί εκ νέου ελκυστικό στους ψηφοφόρους σε μια περίοδο κρίσεων και γενικότερης αμφισβήτησης.
Το βέβαιο είναι ότι το CDU βάζει πλέον τέλος στα πολυπολιτισμικά όνειρα και διακηρύσσει τον «κοσμοπολίτκο πατριωτισμό», ο οποίος όμως, «εν γνώσει της ιστορικής ευθύνης μας, δεν τοποθετεί τη χώρα μας πάνω από τις άλλες». Ταυτόχρονα, το κόκκινο-μαύρο-χρυσό της γερμανικής σημαίας δεν είναι πλέον ταμπού. «Είναι τα χρώματα του Φεστιβάλ του Χάμπαχ, της Παουλσκίρχε, τα χρώματα της δημοκρατίας του κράτους μας», τονίζει το CDU.
Βασικό θέμα του προγράμματος αποτελεί το μεταναστευτικό. Άλλωστε το πρόβλημα κυριαρχεί στην πολιτική αντιπαράθεση, τα κρατίδια διαμαρτύρονται για υπερβολική επιβάρυνση και οι πρόσφατες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αναδεικνύουν ιδιαίτερα τα θέματα εσωτερικής ασφάλειας που συνδέονται με τη μετανάστευση. Το CDU «έχει τη σαφή προσδοκία οι μετανάστες να σέβονται τις αξίες και τους νόμους μας και θέλουμε δεσμευτικές συμφωνίες ενσωμάτωσης», αναφέρεται στο κείμενο.
Το Ισλάμ δεν έχει πια θέση στη Γερμανία;
Δεν έχει δηλαδή πλέον θέση στη Γερμανία το Ισλάμ, όπως διακήρυσσαν ο πρώην Ομοσπονδιακός Πρόεδρος Κρίστιαν Βουλφ και η ίδια η Άγγελα Μέρκελ; Ανάλογη διατύπωση δεν απαντάται στο νέο πρόγραμμα. Αντιθέτως, αναφέρεται ξεκάθαρα ότι «στη Γερμανία έχουν θέση οι μουσουλμάνοι που μοιράζονται τις αξίες μας, δεσμεύονται στην κυρίαρχη κουλτούρα μας», καθώς και ότι «η Σαρία δεν αποτελεί κομμάτι της Γερμανίας». Στην αναθεώρηση της νομοθεσίας για την ιθαγένεια, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα θέτει ως όρο για όποιον θέλει να λάβει τη γερμανική υπηκοότητα την αναγνώριση του δικαιώματος ύπαρξης τους Ισραήλ. Μεταξύ άλλων, εισάγονται υποχρεωτικά μαθήματα γερμανικής γλώσσας, αλλά και τεστ γλώσσας στην ηλικία των τεσσάρων ετών.
Για να περιοριστεί η μετανάστευση, το CDU προτείνει την πλήρη ηλεκτρονική παρακολούθηση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. «Η ασφάλεια (των συνόρων) περιλαμβάνει ακόμη και τη δομική και τεχνική προστασία τους, όπου είναι απαραίτητο», επισημαίνεται χαρακτηριστικά, με το βλέμμα στην Άγγελα Μέρκελ, η οποία θεωρούσε κάτι τέτοιο ανέφικτο. Το σημερινό CDU όμως δεν είναι αυτό της κυρίας Μέρκελ και ο Φρίντριχ Μερτς είναι αποφασισμένος να το καταστήσει αυτό απολύτως σαφές. Οι μετανάστες θα πρέπει να υποβάλλουν αίτημα ασύλου σε ασφαλείς τρίτες χώρες εκτός Ευρώπης και να περιμένουν εκεί το αποτέλεσμα, αντί να φθάνουν στη Γερμανία και να παραμένουν εκεί για χρόνια, αναφέρεται στο βασικό πρόγραμμα.
Στο κείμενό του, το CDU προειδοποιεί ευθέως για την «ισλαμική τρομοκρατία» και περιγράφει ως «υποτιμημένο κίνδυνο» το πολιτικό Ισλάμ. «Λέμε όχι στη Σαρία και αυτό σημαίνει επίσης, όχι σε συνομιλίες με ισλαμιστικές ομάδες που παρακολουθούνται από την Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος, όχι σε εκφοβισμό και αντισημιτικές απειλές», τονίζεται, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην άμεση επιρροή ξένων κυβερνήσεων, όπως η τουρκική, στους μουσουλμάνους που ζουν στη Γερμανία.
Ο Φρίντριχ Μερτς έχει κατ' επανάληψη τονίσει ότι δεν θεωρεί παρωχημένο το χριστιανικό στοιχείο στην ονομασία του κόμματός του, παρά τη μείωση των μελών της καθολικής και της προτεσταντικής εκκλησίας στην Γερμανία. «Η χριστιανική οπτική για την ανθρωπότητα αποτελεί πυξίδα», αναφέρεται ρητά στο κείμενο.
Η μετανάστευση, η ενσωμάτωση και η κοινωνική συνοχή αποτελούν κυρίαρχο θέμα του νέου προγράμματος του CDU - έμμεση αναγνώριση των ...σημείων των καιρών, αλλά και της αυξανόμενης δύναμης της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD). Οι Χριστιανοδημοκράτες καταλογίζουν στην Άγγελα Μέρκελ και στην «κουλτούρα καλωσορίσματος» την ευθύνη για την εκλογική τους ήττα το 2021 και δε φαίνονται διατεθειμένοι να επιτρέψουν την επανάληψή της.
Χαρακτηριστική για το «νέο CDU» είναι και η (ανα)στροφή στην ενεργειακή πολιτική. Η κυρία Μέρκελ ήταν εκείνη που αποφάσισε την εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα το 2011, ο Φρίντριχ Μερτς σήμερα λέει ότι «δεν έχουμε προς το παρόν την πολυτέλεια να ζήσουμε χωρίς αυτήν». Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ωστόσο και τον στόχο της αποθήκευσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, παράλληλα με την κατάργηση της χρήσης λιγνίτη.
Η τοποθέτηση του CDU σε σχέση με το πολυσυζητημένο «φρένο χρέους» δεν εκπλήσσει. «Τα στέρεα δημοσιονομικά αποτελούν απαίτηση δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών - εγγύηση για αυτό είναι το φρένο χρέους», υπογραμμίζεται, ενώ απορρίπτονται τα «ειδικά ταμεία» που χρηματοδοτούνται από νέο χρέος - με ελάχιστες εξαιρέσεις. Στο ίδιο πλαίσιο, σημειώνεται ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση των συντάξεων, «υπάρχουν πολλά στοιχεία υπέρ της επιμήκυνσης του εργασιακού βίου και της σύνδεσης της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής». Επιπλέον, όποιος επιθυμεί να συνεχίσει να εργάζεται μετά τη συνταξιοδότησή του, θα λαμβάνει ως ένα σημείο αφορολόγητες τις αποδοχές του. Αφορολόγητες όμως θα πρέπει, σύμφωνα με τους συντάκτες του προγράμματος, να είναι και οι αποδοχές των υπερωριών για τους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση.
Στο πρόγραμμα των Χριστιανοδημοκρατών δεν περιλαμβάνεται πρόταση επιβολής υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας. Διευκρινίζεται ωστόσο ότι δεν θα πρέπει κάτι τέτοιο να αποκλείεται από τη συζήτηση, ενώ, αντιθέτως, περιλαμβάνεται πρόταση για υποχρεωτικό «κοινωνικό έτος» για όλους τους νέους που αποφοιτούν από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Λιγότερη ...Μέρκελ;
Μέχρι τώρα, το βασικό πρόγραμμα του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος ήταν αυτό που ψηφίστηκε το 2007 και απηχούσε σε μεγάλο βαθμό τις απόψεις της κεντρώας πτέρυγας, η οποία και αποδυναμώθηκε μετά την αποχώρηση της πρώην καγκελαρίου Μέρκελ και την αποτυχία του διαδόχου της, Άρμιν Λάσετ.
Το νέο πρόγραμμα αναμένεται να εγκριθεί επίσημα τον Ιανουάριο, σε ειδικό συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στη Χαϊδελβέργη και τον Μάιο θα τεθεί προς έγκριση στους 1.001 συνέδρους του κόμματος. «Αν γίνονταν τώρα εκλογές, θα ήμασταν ήδη έτοιμοι», είπε πριν από λίγες μέρες ο γενικός γραμματέας του CDU Κάρστεν Λίνεμαν, γνωρίζοντας ότι ο μεγάλος αντίπαλος της Χριστιανικής Ένωσης δεν είναι άλλος από την AfD.
Ενόψει του 2024, μιας κατεξοχήν εκλογικής χρονιάς - με ευρωεκλογές και κρατιδικές εκλογές σε τρία προπύργια της AfD (Θουριγγία, Σαξονία, Βρανδεμβούργο) -, η νέα ηγεσία έχει κάνει τη στρατηγική επιλογή να επαναδιεκδικήσει ψηφοφόρους του κόμματος που μετακινήθηκαν δεξιότερα.
Λιγότερο κέντρο λοιπόν και περισσότερη δεξιά; Λιγότερη Μέρκελ και περισσότερος ... Μερτς; Ή απλώς, λιγότερη Μέρκελ και περισσότερο... CDU;
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
