Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε 2 επιλογές: να κατηγορήσει ευθέως το Κίεβο για την πιο θανατηφόρα τρομοκρατική επίθεση εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες στη Ρωσία (το μακελειό στη Μόσχα έχει οδηγήσει στον θάνατο 137 ανθρώπους) ή προς το παρόν απλώς... να αφήσει αιχμές για διασύνδεση των δραστών με την Ουκρανία, όπως έκανε στο διάγγελμά του, όπου δεν ονομάτισε καν το ISIS-K, αφαιρώντας το εντελώς από το κάδρο.
Το ότι ο Ρώσος πρόεδρος προχώρησε σε αυτή την ταύτιση είτε με τον άλλο τρόπο, παρά το γεγονός πως το Ισλαμικό Κράτος που ανέλαβε την ευθύνη και οι ΗΠΑ προειδοποίησαν τη Μόσχα για το χτύπημα της τζιχαντιστικής οργάνωσης, λέει πολλά. Είναι το είδος της... εργαλειοποίησης τραγικών συμβάντων που θα εξετάσουν διεξοδικά οι Κρεμλινολόγοι όταν πρόκειται να αποκρυπτογραφήσουν τις αληθινές προθέσεις του προέδρου της Ρωσίας, για το πού οδηγείται ο πόλεμός του εναντίον της Ουκρανίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το blame game Μόσχας - Κιέβου
«Η προφανής διαδρομή που ακολουθεί το Κρεμλίνο: όλα αφορούν τον πόλεμο στην Ουκρανία», εκτιμά ο Τσαρλς Λίτσφιλντ, αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Γεωοικονομικής του Ατλαντικού Συμβουλίου στην Ουάσιγκτον. Η ιστορία δείχνει ότι ο τρόπος λειτουργίας του Πούτιν ακολουθεί ένα σταθερό μοτίβο στο πέρασμα της 20ετούς εξουσίας του.
Το έκανε όταν ο άλλοτε συνεργάτης του, Γεβγκένι Πριγκόζιν οδήγησε μια ανταρσία με την ομάδα μισθοφόρων του, την Wagner το περασμένο καλοκαίρι που πήρε μεγάλες διαστάσεις και κόντεψε να γίνει η μεγαλύτερη απειλή για την κυριαρχία του Πούτιν. Συνέβη επίσης πριν από περισσότερες από δύο δεκαετίες όταν μια μουσουλμανική εξέγερση ξεχύθηκε στην πόρτα του με τη μορφή Τσετσένων ενόπλων που έπιασαν περίπου 1.000 ομήρους σε ένα θέατρο, μια τραυματική στιγμή που οι Ρώσοι θεωρούν ως την δική τους αμερικανική 11η Σεπτεμβρίου, με το αιματοκύλισμα στην Μόσχα να επαναφέρει τις νωπές μνήμες.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι λόγοι που η Μόσχα βρέθηκε στο στόχαστρο των τρομοκρατών
Τα στοιχεία και από τα δύο περιστατικά, είναι ξεκάθαρα, σύμφωνα με δυτικούς αξιωματούχους: Ο Πριγκόζιν πέθανε υπό μυστηριώδεις συνθήκες σε αεροπορικό δυστύχημα δύο μήνες μετά την εξέγερσή του. Και η φήμη του Πούτιν ως ηγέτη που επαναφέρει την τάξη και την σταθερότητα απέναντι στο χάος οικοδομήθηκε εν μέρει λόγω της σκληρής αντίδρασής του σε αντίστοιχες κρίσεις.
Τα αντανακλαστικά του Πούτιν επιφέρουν μέχρι ένα βαθμό ασφάλεια και καθησυχασμό στα μυαλά των Ρώσων. Αποκωδικοποιώντας το διάγγελμα του Ρώσου ηγέτη, το αφήγημα είναι σαφές: άφησε ένα «παράθυρο», για σύνδεση των τρομοκρατών με το Κίεβο, καθώς οι 4 από τους 11 συλληφθέντες, είχαν προετοιμαστεί να περάσουν τα σύνορα με την Ουκρανία.
Μάλιστα, ο αρχηγός του ρωσικού κράτους επέμεινε στην αφήγησή του, ακόμη και όταν αξιωματούχοι στο Κίεβο αρνήθηκαν οποιοδήποτε ρόλο ή εμπλοκή, και χαρακτήρισαν την επίθεση προβοκάτσια από το ίδιο το Κρεμλίνο. Το Ισλαμικό Κράτος δημοσίευσε μια φωτογραφία των ανδρών που πραγματοποίησαν την επίθεση, ενώ Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διεμήνυσαν ότι δεν έχουν κανένα λόγο να αμφιβάλλουν για τον υπεύθυνο της σφαγής.
Όλα τα παραπάνω προοιωνίζονται δυνητικά σε δυσοίωνες αποφάσεις σχετικά με τα σχέδια του Κρεμλίνου να εντείνει τις επιθέσεις στην Ουκρανία, αφού ο Πούτιν έλαβε μια άνευ προηγουμένου υποστήριξη 87% στις προεδρικές εκλογές της περασμένης εβδομάδας, ενώ αναλυτές προεξοφλούν μια νέα, μεγάλης έντασης και κλίμακας κινητοποίηση στρατευμάτων για την κατάληψη περισσότερων ουκρανικών εδαφών.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Oι πιο αιματηρές επιθέσεις που συγκλόνισαν τη Ρωσία - Λίστα με τα τρομοκρατικά χτυπήματα
Στον απόηχο της επίθεσης στην αίθουσα συναυλιών, ο Πούτιν έστειλε ηχηρά πατριωτικά μηνύματα στους συμπολίτες του, ένα κοινό που είναι όλο και πιο αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο. Η Ρωσία έχει δεχτεί σκληρές κυρώσεις από τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας για την εισβολή, ενώ ο Πούτιν έχει αποδεκατίσει την αντιπολίτευση στην πατρίδα του, ειδικά μετά και τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, καταπνίγοντας παράλληλα τα εχθρικά προς τον ίδιο ΜΜΕ.
Η τραγωδία στην ρωσική πρωτεύουσα με την εκατόμβη νεκρών ήταν μια «μαύρη» αναδρομή στην κυριαρχία του Πούτιν, όταν οι βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, με «εγκεφάλους» ισλαμιστές από τη Ρωσία ή τους γείτονές της, που διερράγησαν την ψευδαίσθηση της ασφάλειας στη Μόσχα που ο Πούτιν προσπάθησε να καλλιεργήσει από τότε που εισέβαλε στην Ουκρανία.
Ισλαμιστικές ομάδες έχουν βάλει στο στόχαστρο τη Ρωσία στο παρελθόν λόγω των αντι-μουσουλμανικών πολιτικών του Κρεμλίνου. Η πιο πολύνεκρη επίθεση έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του 2004, όταν περισσότεροι από 300 όμηροι – οι μισοί από αυτούς παιδιά – έχασαν τη ζωή τους σε σχολείο στην πόλη Μπεσλάν της Βόρειας Οσετίας όταν βρέθηκαν εν μέσω διασταυρούμενων πυρών των ανταρτών και των Ρωσικών ειδικών δυνάμεων.
Σύμφωνα με διεθνή ειδησεογραφία, 30 ένοπλοι Τσετσένοι και Ινγκουσέτοι εξτρεμιστές, που εισέβαλαν στο δημοτικό σχολείο της πόλης Μπεσλάν, στη νότια Ρωσία την 1η Σεπτεμβρίου πριν από 20 χρόνια. Ήταν η πρώτη μέρα στο σχολείο, ημέρα γιορτής και ήταν γεμάτο κόσμο. Μετά από τρία δραματικά 24ωρα διαπραγματεύσεων με τους απαγωγείς, οι οποίοι κρατούσαν 1.200 ομήρους - παιδιά και ενήλικες- στο γυμναστήριο του σχολείου χωρίς νερό και φαγητό και αφού εκτέλεσαν κάποιους καθηγητές και γονείς μαθητών αποφασίστηκε να επέμβουν οι ρωσικές δυνάμεις ασφαλείας με βαρύ οπλισμό. Κατά την επέμβασή τους, σημειώθηκαν εκρήξεις μέσα στο σχολείο, επικράτησε αναταραχή με απολογισμό 334 νεκρούς από τους οποίους οι 184 ήταν παιδιά και 700 τραυματίες.
Τα μέχρι στιγμής σχόλια του Πούτιν πιθανότατα αντικατοπτρίζουν την προσπάθειά του να ελέγξει την κατάσταση στο εσωτερικό της Ρωσίας σχετικά με την απόφασή του να εισβάλει στην Ουκρανία. Η επίθεση έχει οικονομικό κόστος, ενώ προσπαθεί να διαμορφώσει τις συνειδήσεις των πολιτών του σε μια νοοτροπία τύπου «εμείς ή αυτοί», όπου «αυτοί» είναι η Δύση και όλος ο συνασπισμός κρατών που έχουν σχηματιστεί σε ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Τι ακολουθεί λοιπόν; Στο πεδίο των μαχών, κομβικό ρόλο θα διαδραματίσουν τα ενθαρρυντικά μηνύματα του Πούτιν με στόχο να συσπειρώσει τα ταλαιπωρημένα στρατεύματά του, επικεντρώνοντας ταυτόχρονα τους Ρώσους απέναντι σε έναν κοινό εχθρό. Κήρυξε την Κυριακή (24/3) ως ημέρα εθνικού πένθους και δεσμεύτηκε να καταδιώξει όποιον είναι υπεύθυνος για το μακελειό. Βέβαια, ο νους του Ρώσου προέδρου είναι πολυσύνθετος και ο χαρακτήρας του απρόβλεπτος, με αποτέλεσμα κανείς να μην είναι σίγουρος για τις επόμενες κινήσεις του στην γεωπολιτική, διπλωματική ή οικονομική σκακιέρα.