Δεν βγήκε τελικά «λευκός καπνός» από την χθεσινή άτυπη σύνοδο κορυφής των ηγετών για τα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ, παρά τις διαβεβαιώσεις από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς ότι θα κατέληγαν σε συμφωνία.
Ο νυν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε σε δημοσιογράφους το βράδυ της Δευτέρας, μετά το δείπνο των Ευρωπαίων ηγετών, ότι δεν επιτεύχθηκε συμφωνία. Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε στο Politico ότι, ενώ οι διαπραγματευτές από τα τρία βασικά κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου, ΕΛΚ, Σοσιαλιστές και Φιλελεύθεροι συμφώνησαν στα τρία γνωστά ονόματα, οι ηγέτες της ΕΕ θα συνεχίσουν τις συζητήσεις και θα επανέλθουν στην επόμενη σύνοδο κορυφής στις 27-28 Ιουλίου.
Η αρχική συναίνεση ήταν στο πρόσωπο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για δεύτερη θητεία στο αξίωμα της προέδρου της Κομισιόν, του πρώην Πορτογάλου πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ρομπέρτα Μέτσολα από τη Μάλτα στη θέση της προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου και της Εσθονής Κάγια Κάλλας για το αξίωμα της επικεφαλής για την Εξωτερική Πολιτική.
Ο πήχης των προσδοκιών ήταν ιδιαίτερα υψηλός για επίτευξη συμφωνίας στην χθεσινή άτυπη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, καθώς τα τέσσερα κορυφαία αξιώματα ήταν μοιρασμένα ανάμεσα στα τρία βασικά κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου. Μετά την ήττα του Μακρόν στις Ευρωεκλογές, η απόφασή του να διαλύσει το γαλλικό κοινοβούλιο και η διακήρυξη πρόωρων εκλογών φάνηκε να επιταχύνει τις συζητήσεις για τα κορυφαία αξιώματα, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες, άλλοι ηγέτες της ΕΕ είχαν υπογραμμίσει την ανάγκη για συνέχιση των κοινοτικών πολιτικών, λαμβάνοντας υπόψη τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις μεγάλες ανάγκες και προκλήσεις της ΕΕ, τη στιγμή που αυξάνονται οι πιθανότητες εκλογής Τραμπ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Με τα τέσσερα αυτά ονόματα είχε εξασφαλιστεί πολιτική και γεωγραφική ισορροπία μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ωστόσο μία συμφωνία που θεωρείτο ήδη κλεισμένη αποδείχθηκε τελικά πιο περίπλοκη, παρότι ο Μισέλ προσπάθησε να υποβαθμίσει την αίσθηση ναυαγίου στις διαπραγματεύσεις.
Οι λόγοι της εμπλοκής
Ωστόσο, όλες αυτές οι ελπίδες για άμεση συμφωνία εξανεμίστηκαν το βράδυ της Δευτέρας, καθώς το ΕΛΚ, ο βασικός νικητής των Ευρωεκλογών, ζήτησε να γίνουν περισσότεροι συμβιβασμοί και προσπάθησε να εξασφαλίσει περισσότερες εξουσίες. Όπως ήταν αναμενόμενο, το ΕΛΚ ήθελε την επανεκλογή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και της Ρομπέρτα Μέτσολα, καθώς και οι δύο προέρχονται από τη δική του πολιτική οικογένεια. Όμως, «έβγαλε έναν άσσο από το μανίκι του», προτείνοντας στους Σοσιαλιστές να μοιραστούν την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με 2,5 χρόνια ο καθένας, έτσι ώστε το ΕΛΚ να προτείνει και ένα δικό του υποψήφιο. Αυτό με τη σειρά του εξόργισε τους Σοσιαλιστές, οι οποίοι είχαν «κλειδώσει» το αξίωμα αυτό στο πρόσωπο του Αντόνιο Κόστα.
«Αυτό ήταν εν μέρει ύβρις από το ΕΛΚ», είπε αξιωματούχος της ΕΕ στο Politico. «Ζητώντας να έχει μια θητεία μόνο για 2,5 χρόνια δημιούργησε ένα τεράστιο πρόβλημα αντίληψης με τους Σοσιαλιστές, οι οποίοι θα έμπαιναν σε δύσκολη θέση. Το ΕΛΚ δεν το έπαιξε καλά αυτό. Αυτό θα είναι δύσκολο να λυθεί». Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι ο Μισέλ δεν βοήθησε στις συζητήσεις. «Αντί να βοηθήσει στην εξεύρεση συμφωνίας, συνέχισε να αναφέρει άλλα πράγματα», είπε ο αξιωματούχος.
Ακόμη ένας λόγος για τον οποίο απέτυχαν οι συνομιλίες ήταν επειδή η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι εμφανίστηκε λίαν δυσαρεστημένη σχετικά με το πώς εξελίχθηκε η βραδιά, όπως αποκάλυψαν αρκετοί διπλωμάτες της ΕΕ. Η Μελόνι, η οποία ήταν ένας από τους λίγους ηγέτες που βγήκαν κερδισμένοι από τις ευρωπαϊκές εκλογές, ήταν σαφώς δυσαρεστημένη από τις προσπάθειες των άλλων ηγετών της ΕΕ να την αποκλείσουν από τις διαπραγματεύσεις.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός αμφισβήτησε τον τύπο προσέγγισης στη συζήτηση, ανέφερε μία κοινοτική πηγή. Ξεκίνησε από την υπόθεση ότι η σημερινή άτυπη συνάντηση θα έπρεπε να αντιπροσωπεύει τη στιγμή κατά την οποία θα συζητούσαμε τι πρέπει να κάνουμε υπό το φως των μηνυμάτων που έστειλε η κάλπη και στη συνέχεια, από αυτό το σημείο εκκίνησης, να ξεκινήσουμε τη συζήτηση για τα ονόματα για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας και όχι το αντίστροφο, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Υψηλά ο πήχης των προσδοκιών
Μιλώντας στο G7 στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, ο Μακρόν, ο οποίος είναι ένας από τους κορυφαίους παίκτες στη συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας, είχε πει ότι πιστεύει ότι οι συνομιλίες της Δευτέρας θα μπορούσαν να φέρουν μια επί της αρχής απόφαση. «Είναι μια συζήτηση που γίνεται μεταξύ των 27, καλέσαμε ο ένας τον άλλον, μία συμφωνία φαίνεται πιθανή τις επόμενες ημέρες, την εβδομάδα που έρχεται», δήλωσε ο Μακρόν.
Ο Σολτς επανέλαβε αυτά τα σχόλια λίγο αργότερα, εκφράζοντας την άποψη ότι μια απόφαση για τις κορυφαίες θέσεις των Βρυξελλών θα ερχόταν γρήγορα. «Οι αποφάσεις θα ληφθούν τώρα πολύ γρήγορα για τις πιο σημαντικές θέσεις που πρέπει να καλυφθούν στην Ευρώπη προκειμένου η ΕΕ να μπορέσει να δράσει», είχε δηλώσει ο Σολτς σε συνέντευξή του στο Axel Springer στο περιθώριο της G7.
Οι ηγέτες της ΕΕ θα επανέλθουν στις Βρυξέλλες στις 27-28 Ιουνίου, ελπίζοντας να καταλήξουν σε συμφωνία για τους ηγέτες της ένωσης πριν από την ψηφοφορία για τον επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έχει προγραμματιστεί για τα μέσα Ιουλίου.
Φώτο: @associatedpress
