Τη σημασία που δίνει στο γερμανικό επιχειρείν για την αναζωογόνηση της ανάπτυξης της κορυφαίας οικονομίας της ΕΕ υπογραμμίζει η κίνηση του επερχόμενου Καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς να διορίσει δύο κορυφαία εταιρικά στελέχη σε καίρια υπουργεία.
Η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) επέλεξε την Κατερίνα Ράιχε - στέλεχος στον τομέα της κοινής ωφέλειας - για το χαρτοφυλάκιο οικονομίας και ενέργειας, και τον Κάρστεν Βίλντμπεργκερ, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας λιανικής πώλησης ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης Ceconomy, ως επικεφαλής του νέου υπουργείου ψηφιοποίησης και εκσυγχρονισμού του κράτους.
Οι δύο αυτές επιλογές δείχνουν σαφώς ότι η νέα κυβέρνηση συνασπισμού Μερτς δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο επιχειρηματικό πνεύμα και στην επιχειρηματική εμπειρία. Και αυτό, καθώς αντιμετωπίζει έντονες πιέσεις να στηρίξει την αναιμική ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας και να δώσει ξανά ζωή στη βαριά βιομηχανία, που έχει «λυγίσει» υπό το βάρος του υψηλού ενεργειακού κόστους, της μειωμένης ζήτησης από την Κίνα αλλά και των διαρθρωτικών προβλημάτων της ίδιας της Γερμανίας.
Τα μεγάλα προβλήματα
Ο λεγόμενος «Μεγάλος Συνασπισμός» - ο πέμπτος από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο - αναλαμβάνει την εξουσία σε μια περίοδο οικονομικής αδυναμίας και γεωπολιτικής έντασης, και με το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) να προηγείται σε ορισμένες δημοσκοπήσεις. O Μερτς θα αναλάβει επίσημα στις 6 Μαίου, μετά από ψηφοφορία του γερμανικού κοινοβουλίου.
Ακόμα και μετά από δύο χρόνια συρρίκνωσης, η Γερμανία πιθανότατα δεν θα καταφέρει να δημιουργήσει ούτε ελάχιστη ανάπτυξη φέτος, σύμφωνα με τις νέες κυβερνητικές προβλέψεις που αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω την περασμένη εβδομάδα.
Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις. Η αβεβαιότητα που έχει εξαπολύσει ο εμπορικός πόλεμος του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ έχει προστεθεί στην ήδη χλιαρή ζήτηση για γερμανικές εξαγωγές από την Κίνα και στη μείωση της ανταγωνιστικότητας λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους και της υπερβολικής γραφειοκρατίας.
Προέχει η επιχειρηματική εμπειρία
Η επικοινωνία με τις εταιρικές γερμανικές αρχές αποτελεί ένδειξη ότι ο Μερτς αναζητά επιχειρηματική εμπειρία εκτός πολιτικής. Ο 69χρονος πολιτικός πέρασε ο ίδιος πάνω από μια δεκαετία ως εταιρικός δικηγόρος πριν επιστρέψει στο CDU μετά την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ.
Η 51χρονη Ράιχε, πρώην υφυπουργός Περιβάλλοντος και Μεταφορών, είναι διευθύνουσα σύμβουλος της μονάδας Westenergie της γερμανικής εταιρείας ενέργειας EON από το 2020 και μέλος του εποπτικού συμβουλίου της εταιρείας ανταλλακτικών αυτοκινήτων Schaeffler. Υπήρξε μέλος της Μπούντεσταγκ για το CDU από το 1998 έως το 2015, διάστημα που ήταν και αναπληρώτρια επικεφαλής της συνδυασμένης κοινοβουλευτικής ομάδας CDU/CSU.
Ο 55χρονος Βίλντμπεργκερ ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της EON, της αυστραλιανής εταιρείας τηλεποικοινωνιών Telstra και της Vodafone, ενώ είχε εργαστεί και για την Boston Consulting Group, πριν αναλάβει το 2021 την εταιρεία λιανικής ηλεκτρονικών ειδών Ceconomy, η οποία διαχειρίζεται τις αλυσίδες MediaMarkt και Saturn. Ως πρόεδρος της MediaMarkt είχε αναλάβει ένα επιχειρηματικό δίκτυο 1000 καταστημάτων καταναλωτικών ηλεκτρονικών σε 11 χώρες.
Η γερμανική ένωση ψηφιακής βιομηχανίας Bitkom ανακοίνωσε ότι ο Βίλντμπεργκερ έχει ως βασικό καθήκον να καταστήσει τη Γερμανία μια «ψηφιακά κυρίαρχη χώρα στην οικονομία, το κράτος και την κοινωνία», σύμφωνα με το Euronews.
Από τους βασικούς πολιτικούς διορισμούς, ο Βίλντμπεργκερ είναι αφοσιωμένος στην ευρωπαϊκή ιδέα με ισχυρούς δεσμούς με τους διεθνείς εταίρους της Γερμανίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και ένθερμος υποστηρικτής της υποστήριξης της Ουκρανίας στην άμυνά της κατά της ρωσικής εισβολής.
Τα σχέδια του νέου συνασπισμού περιλαμβάνουν τη μείωση των φόρων για τους Γερμανούς μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, τη μείωση του εταιρικού φόρου, τη μείωση των τιμών ενέργειας, την υποστήριξη της βιομηχανίας ηλεκτρικών αυτοκινήτων και την κατάργηση ενός αμφισβητούμενου νόμου για την αλυσίδα εφοδιασμού.
Με την ολοένα και μεγαλύτερη επέλαση του AfD, ο συνασπισμός έχει επίσης σηματοδοτήσει μια πιο σκληρή στάση απέναντι στη μετανάστευση, ενώ ταυτόχρονα έχει δεσμευτεί για την ισχυρή υποστήριξη της Ουκρανίας και για υψηλότερες στρατιωτικές δαπάνες, καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια πιο εχθρική Ρωσία.
Ενίσχυση αμυντικών δαπανών
Τώρα, η Γερμανία προτίθεται να χρησιμοποιήσει την ρήτρα διαφυγής, προκειμένου να ενισχύσει τις δαπάνες της σε υποδομές και άμυνα. Η ρήτρα διαφυγής θα δώσει στις κυβερνήσεις της ΕΕ τη δυνατότητα να αυξάνουν τις αμυντικές δαπάνες έως και 1,5% του ΑΕΠ τους κάθε χρόνο για τέσσερα χρόνια, στο πλαίσιο του ευρύτερου σχεδίου της Κομισιόν για την επιτάχυνση του επανεξοπλισμού της ένωσης. Ζήτησε από τις κυβερνήσεις να συντονίσουν τα αιτήματά τους και να τα υποβάλουν έως τις 30 Απριλίου.
Ήδη, η Γερμανία έγινε η χώρα με τις μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες στην Ευρώπη για πρώτη φορά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου πέρυσι, αφού ξόδεψε δισ. σε προμήθειες, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Η ετήσια έκθεση του ινστιτούτου για τις εθνικές στρατιωτικές δαπάνες αναφέρει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες της Γερμανίας ανήλθαν σε 77,8 δισ. ευρώ πέρυσι, ξεπερνώντας το Ηνωμένο Βασίλειο που δαπάνησε το αντίστοιχο ποσό των 81,8 δισ. δολαρίων. Αυτό καθιστά τη Γερμανία τη χώρα με τις μεγαλύτερες δαπάνες στην Ευρώπη σε πραγματικούς όρους και την τέταρτη μεγαλύτερη στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία.
Η αύξηση οφείλεται σε ένα εκτός προϋπολογισμού ταμείο 100 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκε για τον εκσυγχρονισμό του εθνικού στρατού μετά τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι άλλες χώρες με τις μεγαλύτερες δαπάνες στην Ευρώπη το 2024 ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, με 71,9 δισ. ευρώ, που ακολουθείται από την Ουκρανία και τη Γαλλία, και οι δύο με 56,9 δισ. ευρώ.
