Πίεση στο Κίεβο προκειμένου να ελέγχει όλες τις σημαντικές μελλοντικές επενδύσεις σε υποδομές και ορυκτά στην Ουκρανία, ασκεί η Ουάσιγκτον, που σύμφωνα με το Βloomberg αποκτά δυνητικά τη δυνατότητα άσκησης βέτο σε οποιονδήποτε ρόλο των άλλων δυτικών συμμάχων της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας, η ένταξη της οποία στην ΕΕ γίνεται παράλληλα τρομακτικά δύσκολη.
Η αμερικανική κυβέρνηση απαιτεί το «δικαίωμα της πρώτης προσφοράς» σε επενδύσεις σε όλα τα έργα υποδομής και φυσικών πόρων στο πλαίσιο μιας αναθεωρημένης συμφωνίας εταιρικής σχέσης με την Ουκρανία, σύμφωνα με προσχέδιο του εγγράφου του οποίου έλαβε γνώση το διεθνές πρακτορείο. Εάν γίνει αποδεκτό, το deal θα δώσει τεράστια ισχύ στις ΗΠΑ για τον έλεγχο των επενδύσεων σε έργα που περιλαμβάνουν δρόμους, σιδηρόδρομους, λιμάνια, ορυχεία, πετρέλαιο και φυσικό αέριο και εξόρυξη κρίσιμων ορυκτών.
Mία τέτοια συμφωνία θα αντιπροσώπευε μια άνευ προηγουμένου επέκταση της οικονομικής επιρροής των ΗΠΑ στη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα της Ευρώπης, ακριβώς τη στιγμή που η τελευταία επιχειρεί να ευθυγραμμιστεί με την ΕΕ. Η συμφωνία θα χορηγούσε στις ΗΠΑ τον πρώτο ρόλο ως προς τα κέρδη που μεταφέρονται σε ένα ειδικό επενδυτικό ταμείο ανασυγκρότησης, το οποίο θα ελέγχεται από την Ουάσιγκτον.
Το κρίσιμο είναι ότι το έγγραφο αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θεωρούν τους «υλικούς και οικονομικούς πόρους» που έχουν παρασχεθεί στην Ουκρανία από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022 και εξής ως συνεισφορά τους σε αυτό το ταμείο. Η κυβέρνηση Τραμπ θα υποχρέωνε την Ουκρανία να πληρώσει για όλη τη στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη των ΗΠΑ που παρέχεται από την έναρξη του πολέμου, προτού το Κίεβο λάβει οποιοδήποτε εισόδημα από το ταμείο εταιρικής σχέσης.
Οι συζητήσεις συνεχίζονται μεταξύ των δύο πλευρών και το τελικό προσχέδιο ενδέχεται να περιέχει αναθεωρήσεις των όρων. Η Ουκρανία πιθανότατα θα απαντήσει στο έγγραφο των ΗΠΑ με τις δικές της τροποποιήσεις αυτή την εβδομάδα, δήλωσε στο Bloomberg άτομο με γνώση του ζητήματος. Η πλήρης συμφωνία που προτάθηκε από τις ΗΠΑ απαιτεί «λεπτομερή μελέτη» και οι όροι αλλάζουν συνεχώς κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ανέφερε ο Ζελένσκι μετά τη Σύνοδο Κορυφής με Ευρωπαίους ηγέτες.
Αν και είναι πολύ νωρίς για να ειπωθεί ότι επετεύχθη συμφωνία, «υποστηρίζουμε τη συνεργασία με τις ΗΠΑ, δεν θέλουμε να δώσουμε ούτε ένα μήνυμα που μπορεί να ωθήσει τις ΗΠΑ να σταματήσουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία», υπογράμμισε. Οι ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένες στην ταχεία σύναψη της συμφωνίας και στην εξασφάλιση διαρκούς ειρήνης τόσο για την Ουκρανία όσο και για τη Ρωσία, δήλωσε εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του εγγράφου, η αμερικανική International Development Finance Corporation (DFC) θα ελέγχει το επενδυτικό ταμείο διορίζοντας τρία από τα πέντε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και κατέχοντας μια «χρυσή μετοχή» που της δίνει ειδικά δικαιώματα ψήφου για να μπλοκάρει ορισμένες αποφάσεις. Η Ουκρανία θα διορίζει τους άλλους δύο και θα εμποδίζεται να παρέμβει στην καθημερινή διαχείριση του ταμείου.
Η ουκρανική κυβέρνηση θα χρειαζόταν να τοποθετεί το 50% των εσόδων της από όλους τους νέους φυσικούς πόρους και έργα υποδομής στο ταμείο. Οι ΗΠΑ θα έχουν το δικαίωμα σε όλο το κέρδος συν 4% ετήσια απόδοση μέχρι να ανακτηθεί η επένδυσή τους, αναφέρεται στο προσχέδιο. Η Ουκρανία θα ήταν υποχρεωμένη να παρουσιάζει όλα τα έργα στο ταμείο για επανεξέταση «το συντομότερο δυνατό», με την DFC να κερδίζει θέσεις στα διοικητικά συμβούλια ή να εποπτεύει όλα τα χρηματοδοτούμενα προγράμματα.
Το Κίεβο θα απαγορευόταν να προσφέρει έργα που απορρίφθηκαν σε άλλα μέρη με «σημαντικά καλύτερους» όρους για τουλάχιστον 1 χρόνο. Επιπλέον, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα έχει το δικαίωμα να αγοράζει μέταλλα, ορυκτά, πετρέλαιο και φυσικό αέριο από Ουκρανία πριν από άλλα μέρη με εμπορικούς όρους, ανεξάρτητα από το αν το ταμείο χρηματοδότησε ή όχι το έργο. Η συμφωνία που δεν έχει χρονικό όριο, απαγορεύει επίσης στο Κίεβο να πουλά κρίσιμα ορυκτά σε χώρες που είναι «στρατηγικοί ανταγωνιστές» των ΗΠΑ.
