Δεν ήταν μια ομιλία με πολλά χειροκροτήματα, γιατί δεν ήταν σχεδιασμένη για κάτι τέτοιο. Ο πρωθυπουργός ανέβηκε στη ΔΕΘ γνωρίζοντας πως το καλάθι των παροχών που άλλες εποχές ήταν κάτι περισσότερο από γεμάτο, φέτος θα ήταν σχεδόν άδειο. Γι’ αυτό το λόγο, επέλεξε να διαρθρώσει την ομιλία του σε δύο σκέλη: ένα απολογιστικό, για τα μέχρι στιγμής πεπραγμένα της κυβέρνησης, αλλά και ένα οραματικό, για τα επόμενα βήματα που οδηγούν σε πρώτη φάση στην έξοδο από την επιτροπεία και στη συνέχεια στην Ελλάδα του 2020.
Ήδη, από την αρχή της ομιλίας του ανέφερε ως εθνικό καθήκον το «να σχεδιάσουμε το μέλλον μαζί, να οργανώσουμε το μέλλον για τους πολλούς», μια φράση που διέτρεξε κάθετα την ομιλία του. Ο κ. Τσίπρας, άλλωστε, επιμένει εδώ και καιρό στο δόγμα της «δίκαιης ανάπτυξης», της ανάπτυξης της οικονομίας, δηλαδή, που δεν θα σημαίνει μόνο την ευημερία των αριθμών, αλλά και τον επιμερισμό των καρπών της υπέρ του κοινωνικού συνόλου, με ιδιαίτερη έμφαση σε όσους έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση.
Τέλος επιτροπείας και Grinvest
«Το θέμα δεν είναι να βγούμε από την επιτροπεία και να ξαναμπούμε σε αυτήν, επαναλαμβάνοντας τα ίδια λάθη», είπε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι γι’ αυτό το λόγο η κυβέρνηση, μεθοδικά και συστηματικά εδώ και καιρό δουλεύει για τη μεταστροφή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, μέσω της διαμόρφωσης ενός νέου θεσμικού πλαισίου. Υπό αυτό το πρίσμα, ο κ. Τσίπρας, χωρίς να αναφερθεί στην έννοια του success story, επέμεινε στο αφήγημα της εξόδου από το τούνελ και της επιστροφής στην κανονικότητα, με επίκληση συγκεκριμένων στοιχείων. Επέμεινε, δε, στην πρόβλεψή του για ανάπτυξη κοντά στο 2% στο τέλος του έτους και εμφανίστηκε βέβαιος ότι το τέλος του τρίτου προγράμματος, του χρόνου τον Αύγουστο, δεν θα συνεπάγεται την έλευση ενός νέου, άρα θα είμαστε στον δρόμο για έξοδο από την επιτροπεία.
Ο κ. Τσίπρας, όπως κάνει κατά πάγιο τρόπο το τελευταίο διάστημα, παρέμεινε σταθερός στο αφήγημα περί βελτίωσης των στοιχείων της οικονομίας, επικαλούμενος τα στοιχεία των εξαγωγών, της μεταποιητικής δραστηριότητας, της βιομηχανικής παραγωγής, των άμεσων ξένων επενδύσεων και την ανάκτηση της διεθνούς εμπιστοσύνης στη χώρα. Προς επίρρωσιν αυτού και με ώθηση από την επίσκεψη του κ. Μακρόν, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε μια συνάντηση με Γάλλο επιχειρηματία που συνόδευε τον Γάλλο πρόεδρο, ο οποίος του είπε με νόημα ότι μετέτρεψε το Grexit σε Gr-invest. Πρόκειται για έναν μια παραλλαγή του όρου Grecovery που είχε χρησιμοποιήσει και ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, μόνο που ο κ. Τσίπρας εμφανίστηκε αισιόδοξος πως αυτή η μεταστροφή της οικονομίας και του επενδυτικού περιβάλλοντος θα έχει σταθερά χαρακτηριστικά.
Υπέρ της επιχειρηματικότητας
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός επέμεινε στη ρητορική περί άσκησης πολιτικής φιλικής προς την επιχειρηματικότητα, λέγοντας πως «η αλλαγή του κλίματος δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός», αλλά αντίθετα βασίζεται σε συγκεκριμένα μέτρα: απλοποίηση των διαδικασιών σύστασης επιχειρήσεων, βελτίωση των ελεγκτικών μηχανισμών, αλλά και ολοκλήρωση του πληροφοριακού συστήματος του δημοσίου. Ακόμα, ο κ. Τσίπρας εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι σύντομα θα βελτιωθεί και η ρευστότητα στην αγορά, με συγκεκριμένα εργαλεία: ΕΣΠΑ, χρηματοδότηση μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, αξιοποίηση συμφωνιών με την EBRD και άντληση πόρων από το σχέδιο Γιούνκερ, αλλά και ένα φιλόδοξο σχέδιο που εξήγγειλε για τη χορήγηση μικροπιστώσεων ύψους έως 15.000 ευρώ σε περίπου 100.000 πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ξεχωριστή αναφορά, δε, έκανε ο κ. Τσίπρας και για τη σύσταση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, για την οποία θα υπάρξει και γαλλική χείρα βοηθείας.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις θετικές εξελίξεις στο μέτωπο των υποδομών, αλλά και στην εκτίναξη του τουρισμού, αναγορεύοντας σε στοίχημα το πώς θα οργανωθεί η δημόσια διοίκηση, προκειμένου να ενισχυθούν τομείς αιχμής με σημαντική αναπτυξιακή προοπτική. Σε ένα ενδεικτικό παράδειγμα, δε, εξήγγειλε και αυτός, χωρίς χρονικό προσδιορισμό πάντως, την κατάργηση του ΕΦΚ στο κρασί που αναγνώρισε πως δεν παρήγαγε αποτέλεσμα. Τέλος, ο κ. Τσίπρας έδωσε έμφαση και στα ζητήματα της κοινωνικής οικονομίας, προαναγγέλλοντας την ενεργοποίηση του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, για να ενισχύσει επιχειρήσεις που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζική ρευστότητα, αλλά και 100 κέντρα πληροφόρησης και στήριξης σε όλη τη χώρα για την κοινωνική επιχειρηματικότητα.
Ανάπτυξη, αλλά για ποιους;
Πάντως, για τον πρωθυπουργό το κρισιμότερο ερώτημα, όπως διεφάνη, είναι το ποιος θα είναι αποδέκτης της ανάπτυξης. «Ανάπτυξη μόνο στους αριθμούς δεν είναι ανάπτυξη», ανέφερε με νόημα ο κ. Τσίπρας, επισημαίνοντας τη χρεία για «ίσο μερτικό» σε όλους από τα προϊόντα της ανάπτυξης, αναγορεύοντας παράλληλα σε κεντρικό στρατηγικό στόχο της κυβέρνησης τη μείωση της ανεργίας σε σημαντικότερα χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά. Υπεραμύνθηκε, δε, και των παροχών που έχει κάνει η κυβέρνηση μέχρι στιγμής-πολλές από αυτές με σαφές κοινωνικό πρόσημο-, χρησιμοποιώντας τη φράση «ήταν δίκαιο και έγινε πράξη».
Με το βλέμμα στην…83η ΔΕΘ
«Η 83η ΔΕΘ του χρόνου θα έχει μεγάλη διαφορά: η χώρα μετά από οχτώ χρόνια θα εγκαινιάζει τη ΔΕΘ εκτός Μνημονίων και εκτός ασφυκτικής επιτροπείας και είμαστε αποφασισμένοι να το πετύχουμε», είπε με νόημα ο πρωθυπουργός. Μένει να φανούν οι αντοχές του μεταρρυθμιστικού αφηγήματος που επικαλέστηκε από το βήμα της ΔΕΘ, αλλά και η ανταπόκριση της πραγματικής οικονομίας στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, κάτι που στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πως είναι και το μεγαλύτερο στοίχημα. Όχι μόνο για το πέρασμα στην ανάπτυξη, αλλά και για την ανατροπή των εις βάρος της κυβέρνησης προς ώρας πολιτικών συσχετισμών.