Μετά την επιστροφή του υπουργού Νίκου Κοτζιά από το κρίσιμο ταξίδι του στην πΓΔΜ στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας, σειρά είχε η ενημέρωση που παρείχε ο υπουργός Εξωτερικών στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα το απόγευμα του Σαββάτου στο Μέγαρο Μαξίμου, με τον κ. Τσίπρα παράλληλα να συζητά με τον κ. Κοτζιά και για το πλούσιο παρασκήνιο της Συνόδου Κορυφής, τόσο για τα ελληνοτουρκικά, όσο και για τις σχέσεις Ε.Ε.-Ρωσίας.
Διπλωματικές πηγές επιχειρούν να εκπέμψουν μήνυμα αισιοδοξίας μετά την επίσκεψη Κοτζιά στα Σκόπια, με τον ίδιο τον υπουργό άλλωστε να λέει ότι φεύγει λιγο περισσότερο αισιόδοξος σε σχέση με όταν ήρθε. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό που σε καμία περίπτωση δεν έχει λυθεί και εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό ανασχετικό παράγοντα, είναι η αλλαγή του Συντάγματος της γείτονος, με τον κ. Κοτζιά να μεταφέρει στον κ. Τσίπρα τις σημαντικές, υπαρκτές δυσκολίες, προκειμένου να συμβεί κάτι τέτοιο.
Από τη μεριά της η Αθήνα έχει διαμηνύσει δύο θεμελιώδη πράγματα: αφενός, οι συνταγματικές αλλαγές είναι προαπαιτούμενο, προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία και να υπάρξει συμφωνία και, αφετέρου, ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. χωρίς προηγούμενη συμφωνία εφ’ όλης της ύλης-άρα και επί των συνταγματικών-δεν υπάρχει. Σε αυτό η κυβέρνηση επιμένει και, ουσιαστικά, πετά τη μπάλα στους Σκοπιανούς, προκειμένου να διερευνήσουν, αν έχουν τη βούληση και το περιθώριο να προβούν σε τέτοιας φύσεως αλλαγές. Άλλωστε, αυτή η στρατηγική εκτιμάται ότι φέρνει την Ελλάδα και σε ευνοϊκή θέση σε ένα ενδεχόμενο blame game, εφόσον δεν επιτευχθεί λύση, καθώς η χώρα μας θα ισχυρίζεται ότι έχει κάνει ό,τι ήταν δυνατόν από τη μεριά της, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία.
Μια ακόμα διαπίστωση που έκανε ο κ. Κοτζιάς στο ταξίδι του, πάντως, είναι ότι και στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της γείτονος υπάρχει μια πολυφωνία. Εκφραστής της πιο σκληρής γραμμής εμφανίζεται να είναι ο υπουργός Εξωτερικών της πΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι προ ολίγων ημερών εμφανίστηκε να λέει ενώπιον ευρωπαίων διπλωματών ότι στις θέσεις της Αθήνας, τις οποίες είχε καταθέσει λίγες μέρες πριν με τη μορφή του προσυμφώνου ο κ. Κοτζιάς υπάρχουν «παραλογισμοί». Είναι σαφές ότι και το πολιτικό κλίμα, παρά τις αβρότητες στη διήμερη επίσκεψη του κ. Κοτζιά στην ΠΓΔΜ, έχει ναρκοθετηθεί. Σε παρόμοια σκληρή γραμμή, δε, πέραν της αξιωματικής αντιπολίτευσης των Σκοπίων, είναι και ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ.
Κάπως έτσι, και παρά την προσπάθεια του κ. Κοτζιά και παρασκηνιακά να κάμψει ορισμένες από τις αντιστάσεις των Σκοπιανών και να δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο συζήτησης, είναι σαφές ότι η δυναμική επίλυσης του θέματος βαίνει φθίνουσα, από τη στιγμή που η πολιτική ηγεσία της γείτονος και δεν θέλει ιδιαίτερα και κωλύεται πολιτικά να προχωρήσει με τις συνταγματικές αλλαγές ή έστω με μια μορφή ισχυρής προδέσμευσης που θα έχει ανέκκλητο χαρακτήρα, προκειμένου να ανατροφοδοτηθεί η ανωτέρω δυναμική. Κάπως έτσι, με τα σημερινά δεδομένα, το ζήτημα της «ταυτότητας» αποτελεί τον γόρδιο δεσμό της διαπραγμάτευσης, με αποτέλεσμα, καίτοι το Μαξίμου διαμηνύει ότι δεν υπάρχει άμεσα καταληκτική ημερομηνία στις διαπραγματεύσεις, όλο και περισσότεροι να εκτιμούν ότι το momentum για την εξεύρεση λύσης με μια διαπραγματεύσιμη ηγεσία στην πΓΔΜ παρέρχεται.
Πάντως, από την κυβέρνηση δεν εγκαταλείπουν το ζήτημα και, πέρα από τις αισιόδοξες διαρροές, επιμένουν ότι θα πρέπει η πΓΔΜ να κάνει μια κίνηση καλής θέλησης, υπενθυμίζοντας ότι δεν είναι η Ελλάδα επισπεύδουσα, αλλά η γείτονας χώρα, προκειμένου να μπορέσει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε., την ώρα, δε, που οι διεθνείς πιέσεις δεν είναι τόσο ισχυρές όσο το 2008, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Μάλιστα, ο Αλέξης Τσίπρας από τις Βρυξέλλες την Παρασκευή, θύμισε στην πΓΔΜ ότι η Ελλάδα μπορεί να ζήσει και χωρίς τη λύση, γιατί δεν είναι αυτή που έχει υπαρξιακό πρόβλημα. Κάπως έτσι, σε αυτό το περιβάλλον, το επόμενο ραντεβού των δύο πλευρών θα είναι στη Βιέννη, στις 30 Μαρτίου, υπό τον Μάθιου Νίμιτς, προκειμένου να διερευνήσουν, πώς μπορεί να προχωρήσει επί της ουσίας η διαπραγμάτευση, με τις δύο πλευρές να έχουν ανοίξει εν πολλοίς τα χαρτιά τους, μετά την αποστολή του ελληνικού προσυμφώνου και της σκοπιανής απάντησης.
