Ροή
Ηχηρά «καμπανάκια» εν μέσω της σύντομης αυγουστιάτικης ραστώνης έχει χτυπήσει στην Αθήνα η πορεία αποσταθεροποίησης της τουρκικής οικονομίας, αλλά και η ανοιχτή σύγκρουση Άγκυρας-Ουάσιγκτον, την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν ανακαλύπτει «αμερικανικό δάκτυλο» πίσω από την κατάρρευση της λίρας.
Για την Αθήνα είναι σαφές ότι το ζητούμενο είναι μια σταθερότητα στη γείτονα χώρα. Άλλωστε, αυτό ήταν και το ζητούμενο από τις εκλογές που έγιναν τον Ιούνιο και τις οποίες ο Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε με άνεση, επισημοποιώντας, επί της ουσίας, την μονοκρατορία του στο τουρκικό πολιτικό σκηνικό. Η οικονομική αστάθεια, όμως, στην οποία μπαίνει η γείτονας χώρα και η οποία μπορεί να οδηγήσει την Τουρκία εκ νέου στην αγκαλιά του ΔΝΤ, από την οποία είχε εξέλθει εν μέσω τυμπακρουσιών πριν από μερικά χρόνια, μπορεί να προκαλέσει νέο γύρο αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη γειτονιά μας.
Δεν είναι, βέβαια, μυστικό ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι «στον πάγο» εδώ και πολλούς μήνες, με την κατάσταση να επιτείνεται και από τη συνεχιζόμενη και άνευ κατηγορητηρίου κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Αδριανούπολη. Πλην όμως, ο Ερντογάν είναι γνωστός στην Αθήνα, όπως γνωστός είναι και ο τρόπος που πολιτεύεται, ενώ Ελλάδα και Τουρκία έχουν βρει ένα modusvivendiκαι ως προς τη διαχείριση της έτερης κρίσιμης μεταξύ μας εκκρεμότητας, αυτής της διαχείρισης του προσφυγικού.
Τι μέλλει γενέσθαι, όμως, αν η Τουρκία μπει σε μια μακρά φάση αστάθειας, ιδίως σε περίπτωση που δεν «δουλέψουν» τα διορθωτικά μέτρα που ανακοίνωσε χθες η τουρκική κυβέρνηση για την ανάσχεση της διαφαινόμενης οικονομικής κρίσης που επαπειλείται; Είναι άγνωστο και αυτό είναι ίσως ακόμα πιο ανησυχητικό και από την υφιστάμενη κατάσταση. Για παράδειγμα, μπορεί ο κ. Ερντογάν να επενδύσει στην αναβάθμιση της σχέσης του με τη Ρωσία, αν και είναι γνωστό στην Αθήνα ότι η Μόσχα δεν μπορεί να στηρίξει οικονομικά την Άγκυρα. Σε μια περίοδο, όμως, που και οι ελληνορωσικές σχέσεις είναι σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός, είναι σαφές ότι μια τέτοια εξέλιξη δίπλα μας δεν είναι θετική. Όπως θετική δεν θα είναι και μια ενδεχόμενη προσπάθεια του κ. Ερντογάν, εφόσον πιεστεί περαιτέρω στο μέτωπο της οικονομίας, να παίξει το γνωστό χαρτί της «εξαγωγής» της εσωτερικής του κρίσης, για παράδειγμα, δια της έναρξης γεωτρήσεων με το στην κυπριακή ΑΟΖ.
Όλα τα ανωτέρω είναι, βεβαίως, ακόμα σενάρια επί χάρτου, αλλά καταδεικνύουν το ότι στην ελληνική κυβέρνηση και στο υπουργείο Εξωτερικών παρατηρούν με εντεινόμενο προβληματισμό τις εξελίξεις στη γειτονική χώρα. Ήδη, δε, υπάρχουν ορισμένα πρώτα μαντάτα που θα μπορούσαν να εκληφθούν και ως αρνητικοί «οιωνοί», όπως η κατάρρευση του τραπεζικού δείκτη χθες στο Χρηματιστήριο Αθηνών λόγω των πιέσεων από Ανατολάς, αλλά και οι 40 παραβιάσεις στο ελληνικό FIR από τουρκικά μαχητικά μόνο χθες. Και μπορεί «η μπάλα» να μην παίρνει άμεσα την Ελλάδα, η εξασθένιση του ρόλου της Τουρκίας στην περιοχή αναντίρρητα διαμορφώνει νέα δεδομένα στη γεωπολιτική σκακιέρα, με την παράλληλη ενεργοποίηση, δε, και των ΗΠΑ και της Ρωσίας που, πλέον, κινούνται με διαμετρικά αντίθετες στρατηγικές σε κεφαλαιώδη ζητήματα για την περιοχή μας.
