Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει σήμερα για τις εισηγμένες εταιρείες καθώς ύστερα από μια 12μηνη περίοδο προσαρμογής τίθενται σε ισχύ ο νέος Νόμος για την Εταιρική Διακυβέρνηση, ο οποίος στόχο έχει να συμβάλει στη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία.
Ο Ν.4706/2020 «Εταιρική διακυβέρνηση ανωνύμων εταιρειών, σύγχρονη αγορά κεφαλαίου, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, μέτρα προς εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1131 και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 136/17.07.2020) μεταρρυθμίζει ριζικά το νομικό πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης και σκοπός του είναι μεταξύ άλλων να προσελκύσει επενδυτές παρέχοντας ένα πλαίσιο που θα βασίζεται σε βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά στη σύνθεση των ΔΣ, στην αναβάθμιση των οργανωτικών δομών των εταιρειών, στην ενίσχυση της διαφάνειας, στην τήρηση της αρχής της ισότητας, στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητα και στον εκσυγχρονισμό των εισηγμένων.
Οι σημαντικότερες αλλαγές που φέρνει ο νόμος για την Εταιρική Διακυβέρνηση
Με το Ν.4706/2020 επιδιώκεται ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την εταιρική διακυβέρνηση των ανωνύμων εταιρειών, διασφαλίζοντας την καλύτερη λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητά τους στο διεθνές περιβάλλον. Προβλέπει σημαντικές αλλαγές σε επίπεδο Διοικητικού Συμβουλίου, θεσμοθετούνται νέες Επιτροπές, προνοεί για την εφαρμογή Συστήματος Εταιρικής Διακυβέρνησης, Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης και για την ύπαρξη επικαιροποιημένου Κανονισμού Λειτουργίας, προδιαγράφει συγκεκριμένο ρόλο και αρμοδιότητες για τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, περιγράφει τους τρόπους ενημέρωσης των επενδυτών και ορίζονται κυρώσεις σε περίπτωση με συμμόρφωσης των εταιρειών.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά στο Διοικητικό Συμβούλιο, εισάγεται πολιτική καταλληλότητας για τα μέλη του (γνώσεις, δεξιότητες) ενώ για πρώτη φορά υπάρχει ρητή πρόβλεψη ότι τα κριτήρια επιλογής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνουν τουλάχιστον την επαρκή εκπροσώπηση ανά φύλο σε ποσοστό που δεν υπολείπεται του 25% του συνόλου των μελών του, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών. Άλλη μία σημαντική αλλαγή αφορά στα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη, τα οποία αποκτούν ενισχυμένο ρόλο με τη συμμετοχή τους σε Επιτροπές κλπ. Όσον αφορά μάλιστα στις Επιτροπές, μία ακόμη καινοτομία είναι ότι θεσμοθετείται η Επιτροπή Αποδοχών η οποία διατυπώνει προτάσεις προς το ΔΣ σχετικά με τις αποδοχές διευθυντικών στελεχών ή άλλων προσώπων που εμπίπτουν στη συγκεκριμένη πολιτική. Μια ακόμη (νέα) Επιτροπή είναι η Επιτροπή Υποψηφιοτήτων η οποία αναλαμβάνει την εξεύρεση κατάλληλων στελεχών για τις θέσεις στο ΔΣ. Ο νέος Κανονισμός διατηρεί την Επιτροπή Ελέγχου, η οποία προβλεπόταν ήδη και αποσαφηνίζει επιμέρους ζητήματα για τη λειτουργία της.
Με άλλες ρυθμίσεις προβλέπεται και η λειτουργία ενός Συστήματος Εταιρικής Διακυβέρνησης, το οποίο περιλαμβάνει σύστημα εσωτερικού ελέγχου και διαδικασίες για την πρόληψη/καταστολή καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων κλπ. Στο ίδιο πλαίσιο ορίζονται και η οργάνωση, οι αρμοδιότητες και η λειτουργία της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου και ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στον τρόπο και τα κωλύματα διορισμού του επικεφαλής της ενώ αποσαφηνίζονται οι αρμοδιότητές της, μία εκ των οποίων είναι και η παρακολούθηση, έλεγχος και αξιολόγηση της εφαρμογής του κανονισμού λειτουργίας και του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου.
Ο νόμος περιγράφει και τους τρόπους ενημέρωσης των επενδυτών από το ΔΣ και τη σύσταση Μονάδας Εξυπηρέτησης Μετόχων για την ισότιμη και άμεση πληροφόρησή τους ενώ με το άρθρο 24 προβλέπονται κυρώσεις (οι οποίες ορίζονται ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, τον βαθμό υπαιτιότητας κλπ) για τις εταιρείες που δεν θα συμμορφωθούν. Τέλος, οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να διαθέτουν επικαιροποιημένο Κανονισμό Λειτουργίας και Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Συμπληρώνοντας το παζλ του ESG
Ο νέος Νόμος για την Εταιρική Διακυβέρνηση απαντά, συμπληρώνει και ενίοτε ηγείται των κριτηρίων ESG (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Εταιρικής Διακυβέρνησης), τα οποία συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα και την προσέλκυση επενδυτών με απώτερο στόχο τη μεγέθυνση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Σαφώς και το κοινωνικό σύνολο και η οικονομία συνολικά αντλούν οφέλη όταν οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν τα κριτήρια αυτά ενώ η διεθνής αγορά παρακολουθεί και αξιολογεί την προσαρμογή τους. Η εφαρμογή και τήρηση του νέου Κανονισμού εγείρει πολλές προκλήσεις, μία εκ των οποίων είναι και η μεγαλύτερη σύνδεση της Εταιρικής Διακυβέρνησης, δηλαδή του “G” με το Περιβάλλον και την Κοινωνία, δηλαδή τα “E” και “S”.
Το συγκεκριμένο θέμα απασχολεί ήδη τους νομοθέτες και τις εποπτικές αρχές σε ΗΠΑ και ΕΕ και γίνονται κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Όσον αφορά στην Ελλάδα, ο Πρόεδρος το Κέντρου Αειφορίας (CSE) / Επισκέπτης Καθηγητής Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, κ. Νίκος Αυλώνας, σχολιάζοντας το συγκεκριμένο θέμα μιλώντας στο Insider.gr σημειώνει ότι:
«Από την έρευνα σε θέματα ESG που έκανε τον Οκτώβριο του 2020 το Κέντρο Αειφορίας (CSE) στην Ελλάδα στις εισηγμένες εταιρείες , διαπιστώθηκε ότι πέραν από το Περιβάλλον, οι ελληνικές εταιρείες υστερούν σημαντικά και σε θέματα Εταιρικής Διακυβέρνησης άρα και προσέλκυσης επενδυτών. Ενώ η νέα νομοθεσία είναι προς στο σωστό δρόμο, χρειάζεται καλύτερη επεξήγηση και διευκρινήσεις της ενσωμάτωσης των θεμάτων βιώσιμης ανάπτυξης μέσα στη νομοθεσία που είναι γενική και ασαφής ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική και να βελτιώσει στην ουσία την ανταγωνιστικότητα των εισηγμένων επιχειρήσεων. Μην ξεχνάμε ότι στο σημερινό περιβάλλον οι επενδυτές πλέον επενδύουν σε εταιρείες που πληρούν από κοινού τα κριτήρια ESG( Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρικής διακυβέρνησης)».
