Καταστροφικές απώλειες για τις καλλιέργειες και το περιβάλλον αναμένεται να καταγραφούν μέσα στα επόμενα χρόνια καθώς εξαντλείται ένας υποτιμημένος κατά πολλούς φυσικός πόρος της γης: το έδαφος.
Πρόσφατα, τα Ηνωμένα Έθνη κήρυξαν το έδαφος πεπερασμένο και προέβλεψαν καταστροφικές απώλειες εντός 60 ετών. «Υπάρχουν μέρη τα οποία έχουν ήδη χάσει όλο το χώμα τους», δήλωσε στο CNBC ο Jo Handelsman, συγγραφέας του «A World Without Soil» και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison.
Ο αντίκτυπος της υποβάθμισης του εδάφους θα μπορούσε να ανέλθει σε 23 τρισεκατομμύρια δολάρια σε απώλειες τροφίμων, υπηρεσιών και εισοδήματος παγκοσμίως έως το 2050, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης.
«Έχουμε εντοπίσει 10 απειλές του εδάφους στην παγκόσμια έκθεσή μας… Η διάβρωση του εδάφους είναι το νούμερο ένα γιατί συμβαίνει παντού», δήλωσε ο Ronald Vargas, γραμματέας της Global Soil Partnership και Land and Water Officer στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η διάβρωση του εδάφους μπορεί να μειώσει έως και 10% τις αποδόσεις των καλλιεργειών έως το 2050, που ισοδυναμεί με την αφαίρεση εκατομμυρίων στρεμμάτων γεωργικής γης.
Και όταν ο κόσμος χάνει έδαφος, απειλείται η προσφορά τροφίμων, το καθαρό πόσιμο νερό και η βιοποικιλότητα.
Τα εδάφη της Γης περιέχουν περίπου 2.500 γιγατόνους άνθρακα — δηλαδή τριπλάσια ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα και τετραπλάσια από την ποσότητα που είναι αποθηκευμένη σε όλα τα ζωντανά φυτά και ζώα, , σύμφωνα με το Columbia Climate School.
Επί του παρόντος, τα εδάφη απορροφούν περίπου το 25 τοις εκατό των παγκόσμιων εκπομπών ορυκτών καυσίμων κάθε χρόνο. Ο περισσότερος άνθρακας του εδάφους αποθηκεύεται ως μόνιμος παγετός και τύρφη στις περιοχές της Αρκτικής και σε υγρές περιοχές όπως τα βόρεια οικοσυστήματα της Βόρειας Ευρασίας και της Βόρειας Αμερικής. Τα εδάφη σε ζεστές ή ξηρές περιοχές αποθηκεύουν λιγότερο άνθρακα.
«Το έδαφος αποτελεί τον βιότοπο για πάνω από το ένα τέταρτο της βιοποικιλότητας του πλανήτη. Κάθε γραμμάριο εδάφους περιέχει εκατομμύρια κύτταρα βακτηρίων και μυκήτων που παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σε όλες τις βαθμίδες του οικοσυστήματος», δήλωσε στο CNBC ο Reza Afshar, επικεφαλής επιστήμονας στο ερευνητικό αγρόκτημα αναγεννητικής γεωργίας στο Ινστιτούτο Rodale.
Το Ινστιτούτο Rodale στο Kutztown της Πενσυλβάνια, είναι γνωστό ως η γενέτειρα της σύγχρονης βιολογικής γεωργίας. «Τα έργα που κάνουμε εδώ επικεντρώνονται στη βελτίωση και την ανοικοδόμηση της υγείας του εδάφους. Έχουμε μια δοκιμή γεωργικού συστήματος που λειτουργεί εδώ και 42 χρόνια», είπε ο Afshar. Είναι η πιο μακροχρόνια σύγκριση των βιολογικών και συμβατικών συστημάτων καλλιέργειας σιτηρών στη Βόρεια Αμερική.
Η έρευνα διαπίστωσε ότι η αναγεννητική, βιολογική γεωργία παράγει αποδόσεις έως και 40% υψηλότερες κατά τη διάρκεια της ξηρασίας, μπορεί να αποφέρει στους αγρότες μεγαλύτερα κέρδη και απελευθερώνει 40% λιγότερες εκπομπές άνθρακα από τις συμβατικές γεωργικές πρακτικές.
Όπως εξηγεί το Ινστιτούτο Rodale, όλα ξεκινούν από το έδαφος. «Όταν μιλάμε για υγιές έδαφος, μιλάμε για όλες τις πτυχές του εδάφους, χημικές, φυσικές και βιολογικές που θα πρέπει να είναι σε τέλεια κατάσταση για να μπορούν να παράγουν υγιεινά τρόφιμα για εμάς», είπε ο Afshar.
Είναι κρίσιμο, φυσικά, επειδή ο κόσμος βασίζεται στο έδαφος για το 95% της παραγωγής τροφίμων μας. Αλλά αυτή δεν είναι η μόνη αξία που έχει.
Οι ποσότητες άνθρακα που μπορούν να απορροφήσουν τα εδάφη και το διάστημα για το οποίο μπορούν να τον αποθηκεύσουν ποικίλλει ανάλογα με την τοποθεσία και καθορίζεται αποτελεσματικά από τον τρόπο διαχείρισης της γης. Επειδή σχεδόν το 50% των εδαφών που μπορούν να υποστηρίξουν τη ζωή των φυτών στη Γη έχει μετατραπεί σε καλλιέργειες, βοσκοτόπια και λιβάδια, τα εδάφη έχουν χάσει στην πραγματικότητα το 50 έως 70% του άνθρακα που είχαν κάποτε. Αυτό συνέβαλε περίπου στο ένα τέταρτο του συνόλου των ανθρωπογενών παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που εκλύονται στον πλανήτη.
