Η κλοπή νερού, ενός πόρου ο οποίος θεωρείται όλο και πιο πολύτιμος λόγω της κλιματικής αλλαγής, τείνει να καταστεί ένας ακόμη «ακήρυχτος» πόλεμος, ο οποίος μάλιστα δεν διέπεται από κανέναν κανόνα. Σε όλες τις ηπείρους, τα κέρδη και η περιορισμένη προσφορά δελεάζουν όσους ενεργούν παράνομα, ιδιώτες, αγρότες, επιχειρηματίες που οδηγούν τις εταιρείες τους σε υπερκέρδη χρησιμοποιώντας έναν πόρο ο οποίος δεν διέπεται από ξεκάθαρο νομικό και θεσμικό πλαίσιο και καθίσταται άλλοτε μη προσιτός (για τα φτωχότερα κράτη) και άλλοτε «προσφέρεται» δωρεάν και απλόχερα για κερδοσκοπικούς λόγους.
Η πρόσφατη κλοπή νερού στο Μοντερέι του Μεξικού, η παράνομη άντληση νερού στις λιμνοθάλασσες των εθνικών πάρκων στην Ισπανία αλλά και στην Καλιφόρνια όπου η παράνομη βιομηχανία κάνναβης καταφέρνει να προμηθευτεί ανεμπόδιστα μεγάλες ποσότητες νερού, δεν αποτελούν τα μοναδικά παραδείγματα. Σε όλες τις περιοχές του κόσμου γίνεται κατάχρηση μικρής ή μεγάλης κλίμακας και κανείς δεν μπορεί να την σταματήσει.
Και δεν μπορεί να σταματήσει επειδή, δεν έχει μέχρι στιγμής εφαρμοστεί μια καθολική πολιτική η οποία να χτυπά το «κακό» στη ρίζα του. Σύμφωνα με σχετική έρευνα που είχε δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό, Nature Sustainability, η αξία του νερού δεν εκτιμάται και οι παράνομες ενέργειες δεν τιμωρούνται σωστά. Όλα αυτά σημαίνουν ότι χάνεται τεράστια ποσότητα νερού μέσω κλοπής κάθε χρόνο.
Ακατάλληλες χρήσεις νερού
Το πρόβλημα ξεκινά από το τι θεωρείται κλοπή νερού καθώς το νερό είναι ένας φυσικός πόρος στον οποίο όλοι έχουμε πρόσβαση. Αλλά η ομάδα εξέτασε τρεις ξεχωριστές περιπτωσιολογικές μελέτες που αφορούσαν ακατάλληλη χρήση νερού: την καλλιέργεια μαριχουάνας στην Καλιφόρνια, τις καλλιέργειες με τις φράουλες στην Ισπανία και τις καλλιέργειες βαμβακιού στην Αυστραλία. Το βασικό συμπέρασμα ήταν ότι όταν πρόκειται για δραστηριότητες έντασης νερού, η κλοπή νερού είναι απλώς πολύ επικερδής.
Η αβεβαιότητα σχετικά με τα αποθέματα νερού, που προκαλείται τόσο από ανθρώπινες ενέργειες όσο και από φυσικές διακυμάνσεις στις βροχοπτώσεις, είναι επίσης ένας από τους βασικούς παράγοντες κλοπής νερού, επισημαίνει η μελέτη.
Η έλλειψη οποιασδήποτε πραγματικής αστυνόμευσης είναι επίσης ένας παράγοντας (αν δεν υπάρχει πιθανότητα να συλληφθούν, οι άνθρωποι θα κλέψουν νερό ακόμα και όταν δεν το χρειάζονται).
Μία από τις μεγάλες αλλαγές που μπορούμε να κάνουμε, σύμφωνα με την έρευνα, είναι να διασφαλίσουμε ότι οι κυρώσεις για την κλοπή νερού θα υφίστανται και θα εφαρμόζονται σωστά – ειδικά σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές.
Η ανίχνευση κλοπής νερού μπορεί να γίνει ευκολότερη καθώς αναπτύσσονται πιο προηγμένα συστήματα παρακολούθησης και αισθητήρες, αλλά προς το παρόν απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια από τις κυβερνήσεις, τις ρυθμιστικές αρχές και τις κοινότητες για να τερματιστεί το σκάνδαλο της κλοπής του 50% του νερού που υπάρχει στον κόσμο, λένε οι ερευνητές.
«Σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, οι περιπτωσιολογικές μελέτες υποστηρίζουν ξεκάθαρα τη σημασία της επαρκούς (οικονομικής και ανθρώπινης) επιβολής και παρακολούθησης της συμμόρφωσης, ειδικά στα απομακρυσμένα μέρη των συστημάτων παράδοσης, ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα εντοπισμού και δίωξης ως σημαντικής κινητήρια δύναμη για τη μείωση της κλοπής. », καταλήγουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Το πρόβλημα της λειψυδρίας και η έλλειψη πολιτικής βούλησης
Περίπου 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν ήδη λειψυδρία για τουλάχιστον ένα μήνα το χρόνο, σύμφωνα με τη UNICEF και οι επιδεινούμενες κλιματικές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων των καταιγίδων και της ξηρασίας, απειλούν να κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Όπως αναφέρεται σε πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ, η λειψυδρία εκτιμάται ότι θα μειώσει έως και το 6% του ΑΕΠ σε ορισμένες χώρες έως το 2050, θέτοντας σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια και την πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει μιλώντας στο Bloomberg, η Vanda Felbab-Brown, από το Ινστιτούτο Brookings, η συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων και οργανισμών είναι το κλειδί για τη διασφάλιση των προμηθειών, αλλά μέχρι στιγμής λείπει η πολιτική βούληση.
Αντί να κάνουν απλώς γεωτρήσεις για περισσότερα αποθέματα ή να περιμένουν νέες τεχνολογίες, τα κράτη πρέπει να αναθεωρήσουν τα νομικά και πολιτικά πλαίσια για να αναπτύξουν προσιτές υπηρεσίες και να ενισχύσουν την επιβολή, σημειώνει. Αν δεν συμβεί αυτό, η παράνομη απορρόφηση θα προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα και συγκρούσεις, καθώς και διαταραχές στην παραγωγή τροφίμων και σε άλλες βιομηχανίες, είπε.
Το 50% των παγκόσμιων αποθεμάτων νερού αντλείται και χρησιμοποιείται παράνομα
Η διαχείριση των παγκόσμιων υδάτινων πόρων δεν προστατεύεται ούτε από επαρκές θεσμικό και νομικό πλαίσιο ούτε από πολιτικές πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να βάλουν μία τάξη στην κατάχρηση των υδάτινων αποθεμάτων. Αυτό έχει ως συνέπεια περί το 30%-50% των υδάτινων πόρων στον πλανήτη να αποτελεί προϊόν κλοπής. Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα που είχε δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό, Nature Sustainability, εταιρείες, επαγγελματίες και ιδιώτες προμηθεύονται νερό παράνομα, συχνά για γεωργικούς σκοπούς ή για να καλύψουν τις λειτουργικές ανάγκες της παραγωγικής τους δραστηριότητας. Πρόκειται για νερό που αντλείται σε τεράστιες ποσότητες, συχνά με τρόπους που αντίκεινται στις περιβαλλοντικές οδηγίες ενώ ποτέ δεν πληρώνεται.
Και όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή όπου, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό και ασφαλές πόσιμο νερό και περίπου 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι - το 46% του παγκόσμιου πληθυσμού - δεν διαθέτουν επαρκείς υπηρεσίες υγιεινής.
