Η τεχνολογική πρόοδος πάντοτε επηρέαζε τη διάρθρωση της απασχόλησης μεταξύ κλάδων και επαγγελμάτων και οδηγούσε στην υποκατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από τις μηχανές.
Η κρίση του Covid-19 μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών και αναζήτησης νέων εξειδικευμένων στελεχών από τις επιχειρήσεις. Τα μέτρα περιορισμού της διασποράς του ιού και ο κίνδυνος μελλοντικής εμφάνισης παρόμοιων κρίσεων, δημιουργούν κίνητρα για τις επιχειρήσεις για να μεταβούν σε ένα ψηφιοποιημένο και αυτοματοποιημένο περιβάλλον παραγωγής και εργασίας.
Σύμφωνα με την μελέτη “The Future of Jobs Report 2020” του World Economic Forum, επαγγέλματα, όπως οι αναλυτές δεδομένων (Data Analyst and Scientist), οι ειδικοί τεχνητής νοημοσύνης (AI Specialists), μηχανικής μάθησης (Machine Learning Specialists), μαζικών δεδομένων (Big Data Specialists), ψηφιακού μάρκετινγκ και στρατηγικής (Digital Marketing and Strategy Specialists) και ψηφιακού μετασχηματισμού (Digital Transformation Specialists), καθώς και οι μηχανικοί ρομποτικής (Robotics Engineers) και FinTech (FinTech Engineers) είναι επαγγέλματα, τα οποία δεν υπήρχαν λίγα χρόνια πριν.
Τα επαγγέλματα αυτά, αλλά και πολλά άλλα νέα, περιλαμβάνονται σε λίστες με τα πλέον αναπτυσσόμενα επαγγέλματα, στα οποία αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των θέσεων εργασίας στο άμεσο μέλλον.
Η ψηφιοποίηση και ο αυτοματισμός ωστόσο απειλούν με «εξαφάνιση» το 14% των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που απασχολείται σε θέσεις εργασίας που κινδυνεύουν, ενώ το 40% των υπολοίπων θέσεων θα μετασχηματισθούν σημαντικά μέσα στα επόμενα χρόνια εξαιτίας των νέων τεχνολογιών.
Πολλές από τις νέες τεχνολογίες μετασχηματίζουν την ανθρώπινη εργασία στην εκτέλεση ορισμένων επαναλαμβανόμενων καθηκόντων (routine tasks), τόσο γνωστικών όσο και χειρωνακτικών, τα οποία ασκούνται κυρίως από εργαζόμενους μεσαίων και χαμηλών προσόντων.
Επιπλέον, οι τεχνολογίες της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, καθώς εξελίσσονται και ενσωματώνονται στην παραγωγή, μειώνουν ακόμη περισσότερο το χρόνο ζωής των δεξιοτήτων, καθιστώντας αναγκαία τη συνεχή αναβάθμισή τους.
Έτσι, σε σχέση με το παρελθόν, οι νέες τεχνολογίες επηρεάζουν και το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο εκτός των επαγγελματικών και τεχνικών δεξιοτήτων του, θα πρέπει να διαθέτει ψηφιακές δεξιότητες και δεξιότητες STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics), για να μπορεί να αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες.
Συνεπώς είναι απαραίτητη η διαρκής αναβάθμιση των δεξιοτήτων (upskilling) και η επανακατάρτιση (reskilling) των εργαζόμενων, ανεξαρτήτως ειδικότητας. Διαφορετικά, οι επιχειρήσεις θα αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και δεξιότητες και το εργατικό δυναμικό δυσκολίες μετάβασης από κλάδους και επαγγέλματα που συρρικνώνονται, σε κλάδους και επαγγέλματα που αναπτύσσονται.
H έκβαση της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης θα εξαρτηθεί τόσο από τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό της χώρας μας, όσο και από την ετοιμότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου. Μαζί με τα εργαλεία της δουλειάς πρέπει να ανανεώσουμε και τις δεξιότητες των εργαζομένων που χειρίζονται τα εργαλεία αυτά τονίζει στο insider.gr. o Πρόεδρος του ΕΙΕΑΔ, Αριστοτέλης Βαβουγυιός.
«Βασικός όρος μιας εύστοχης προετοιμασίας για να υποδεχθούμε την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και μιας επιτυχημένης πορείας μέσα σε αυτή, είναι η λειτουργική διασύνδεση των δύο μεγάλων υποσυστημάτων. Αυτού που παράγει προϊόντα και αυτού που παράγει δεξιότητες, δηλαδή της Εργασίας, της Εκπαίδευσης & της Κατάρτισης».
Ποια επαγγέλματα κινδυνεύουν περισσότερο
Ποια επαγγέλματα είναι περισσότερο υποψήφια για αλλαγές από την πιθανή ενίσχυση της αυτοματοποίησης της παραγωγής; Τα καθήκοντα που εκτελούνται στο πλαίσιο ενός επαγγέλματος προσδιορίζουν τον κίνδυνο αυτοματοποίησής του.
Επαγγέλματα χαμηλών προσόντων, τα οποία περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενα καθήκοντα, όπως οι χειροτέχνες, οι τεχνίτες και οι χειριστές βιομηχανικών εγκαταστάσεων, αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο αυτοματισμού από ότι τα επαγγέλματα για τα οποία απαιτούνται προηγμένες γνωστικές και σύνθετες κοινωνικές και συμπεριφορικές δεξιότητες, όπως είναι τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη, οι εκπαιδευτικοί, οι εξειδικευμένοι πωλητές, τα επαγγέλματα της υγείας και των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, τα οποία βρίσκονται στον πυρήνα των νέων τεχνολογιών.
