Αύξηση δαπανών κατά 314 εκατ. ευρώ (σε σχέση με το ΜΠΔΣ 2022-2025) παρουσιάζει ο e-ΕΦΚΑ για το 2021, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην αύξηση της δαπάνης για καταβολή κύριων συντάξεων, εφάπαξ παροχών και παροχών ασθένειας σε είδος.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή, η αύξηση της δαπάνης των κύριων συντάξεων αντικατοπτρίζει την αναμενόμενη αύξηση του αριθμού των νέων συνταξιούχων (λόγω των αλλαγών στα όρια ηλικίας από το 2022), καθώς και την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4670/2020 ως προς τα ποσοστά αναπλήρωσης (που συνεπάγονται αυξήσεις και αναδρομικά για όσους έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης).
Από την άλλη, η αυξημένη δαπάνη για την καταβολή των εφάπαξ παροχών οφείλεται στην επιτάχυνση του ρυθμού εκκαθάρισης των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης κατά το αμέσως προηγούμενο διάστημα.
Σε ότι αφορά το σκέλος των κοινωνικών παροχών, οι δαπάνες τους προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στα 219 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 21 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη πρόβλεψη του ΜΠΔΣ 2022-2025, κυρίως λόγω της αναπροσαρμογής και της καταβολής αναδρομικών για τις συντάξεις που συνεχίζουν να καταβάλλονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό (παρ.3 του άρθρου 4 του ν.4387/2016).
Πλεόνασμα 1,039 δισ. ευρώ για το 2022
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) για το 2021, σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει βελτίωση κατά 304 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις προβλέψεις του ΜΠΔΣ 2022-2025 και αναμένεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 442 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τα συνολικά έσοδα εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 710 εκατ. ευρώ αντικατοπτρίζοντας κατά κύριο λόγο την εκτιμώμενη αύξηση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές κατά 671 εκατ. ευρώ. Η αναθεωρημένη εκτίμηση οφείλεται κυρίως στην επίδραση του αυξημένου ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας επί των εισφορών, σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις.
Αντίστοιχα, οι δαπάνες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 406 εκατ. ευρώ έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ 2022-2025. Ειδικότερα:
- οι κοινωνικές παροχές εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 188 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην αυξημένη δαπάνη για καταβολή κύριων συντάξεων και τη συνεπακόλουθη αυξημένη δαπάνη καταβολής εφάπαξ αποζημίωσης, ως αποτέλεσμα της επιτάχυνσης του ρυθμού εκκαθάρισης εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης αλλά και στην εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4670/2020 ως προς τα ποσοστά αναπλήρωσης των κύριων συντάξεων και
- οι κοινωνικές παροχές σε είδος αυξάνονται κατά 143 εκατ. ευρώ, απεικονίζοντας κατά κύριο λόγο την προσπάθεια για κάλυψη της αυξημένης ζήτησης για υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης εν μέσω πανδημίας.
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του υποτομέα των ΟΚΑ προβλέπεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 1.039 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας βελτίωση, σε σχέση με την εκτίμηση του ΜΠΔΣ 2022-2025, κατά 654 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα προβλέπεται να παρουσιάσουν αύξηση κατά 969 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Ειδικότερα:
- 749 εκατομμύρια ευρώ θα προκύψουν από την αύξηση κατά 749 εκατ. ευρώ, ως απόρροια της αναμενόμενης αύξησης της απασχόλησης
- 209 εκατομμύρια ευρώ θα είναι αυξημένες οι μεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό
Η μεταβολή αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο:
- στην αυξημένη επιχορήγηση που εκτιμάται ότι θα λάβει ο ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη της δαπάνης συμψηφισμού της αυτόματης επιστροφής (clawback) φαρμακευτικής δαπάνης
- στην επανεκτίμηση κατά 33 εκατ. ευρώ του ύψους της επιχορήγησης για την κάλυψη της απώλειας εσόδων του e-ΕΦΚΑ και του ΟΑΕΔ από την παράταση και για το έτος 2022 της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.
Αυξημένα έσοδα
Τα έσοδα στην κοινωνική ασφάλιση προβλέπεται να παρουσιάσουν αύξηση κατά 969 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του ΜΠΔΣ 2022-2025. Ειδικότερα:
- οι ασφαλιστικές εισφορές προβλέπεται ότι θα παρουσιάσουν αύξηση κατά 749 εκατ. ευρώ, ως απόρροια της αναμενόμενης αύξησης της απασχόλησης λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία εκτέλεσης και το αναθεωρημένο μακροοικονομικό σενάριο,
- οι μεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό προβλέπονται αυξημένες κατά 209 εκατ. ευρώ. Η ανωτέρω μεταβολή οφείλεται κατά κύριο λόγο:
1. Στην αυξημένη επιχορήγηση που εκτιμάται ότι θα λάβει ο ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη της δαπάνης συμψηφισμού της αυτόματης επιστροφής (clawback) φαρμακευτικής δαπάνης με ποσοστά επί των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης και των δαπανών επενδυτικών σχεδίων ανάπτυξης προϊόντων ή υπηρεσιών ή γραμμών παραγωγής και
2. Στην επανεκτίμηση κατά 33 εκατ. ευρώ του ύψους της επιχορήγησης για την κάλυψη της απώλειας εσόδων του e-ΕΦΚΑ και του ΟΑΕΔ από την παράταση και για το έτος 2022 της μείωσης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.
