Ανησυχία στο κυβερνητικό επιτελείο προκαλεί η έκρηξη των απολύσεων το 2022, καθώς κινδυνεύει να ανακοπεί η πορεία αποκλιμάκωσης της ανεργίας που έκλεισε στο 12,1% τον Ιούνιο.
Παρά το «χρυσό» καλοκαίρι στον τουρισμό, η αγορά εργασίας φαίνεται να μην μπορεί να βρει τον βηματισμό της και να ισορροπήσει στην «νέα κανονικότητα».
Στο επτάμηνο οι απολύσεις εργαζομένων ξεπέρασαν τις 826.364, ενώ άλλες 623.434 ήταν οι οικειοθελείς αποχωρήσεις, ανεβάζοντας το σύνολο των ατόμων που εγκατέλειψαν τις δουλειές τους σε 1.449.798, κυρίως από τους κλάδους της εκπαίδευσης και της εστίασης-τουρισμού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, ειδικά το τελευταίο δίμηνο 369.537 εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους (201.477 τον Ιούνιο και 168.060 τον Ιούλιο), εν μέσω τουριστικής περιόδου. Είχε προηγηθεί το «μαύρο» ρεκόρ του Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2022 όταν καταγράφηκαν 302.366 απολύσεις και αποχωρήσεις.
Το παράδοξο μάλιστα είναι πως οι περισσότερες απολύσεις έγιναν στην εστίαση, σε ειδικότητες όπως Σερβιτόροι, Μάγειροι, Ρεσεψιονίστ και Λαντζέρηδες που θεωρούνταν από τις πλέον περιζήτητες στην αρχή της τουριστικής σεζόν.
Την περασμένη άνοιξη πολλές επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης, του τουρισμού και της διασκέδασης αντιμετώπιζαν προβλήματα έλλειψης προσωπικού και έκαναν λόγο για 50.000 θέσεις που θα μείνουν κενές φέτος, καθώς δεν έβρισκαν εργαζόμενους να τις καλύψουν. Μάλιστα πολλά ξενοδοχεία προσέφεραν αμοιβές σημαντικά πάνω από τις κλαδικές συμβάσεις για να βρουν προσωπικό στον επισιτισμό (κουζίνα και service), ενώ επιχειρήσεις σε νησιά και τουριστικές περιοχές εξέπεμπαν SOS για άμεση στελέχωση, ήδη από τον Απρίλιο.
Η λήξη των μέτρων προστασίας
Η έκρηξη των απολύσεων αποδίδεται από στελέχη της αγοράς στη λήξη των μέτρων προστασίας της απασχόλησης, που είχαν επιβληθεί την περίοδο της έξαρσης της πανδημίας.
Οι επιστρεπτέες προκαταβολές, η Συν-Εργασία, οι αναστολές συμβάσεων εργασίας και οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, καθώς και τα προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ βοήθησαν να στηριχθούν οι επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια των lockdown και των περιοριστικών μέτρων, όμως έκλεισαν τον κύκλο τους.
Οι επιχειρήσεις που έμπαιναν στα συγκεκριμένα προγράμματα είχαν την υποχρέωση να διατηρούν τον ίδιο αριθμό των θέσεων απασχόλησης που είχαν πριν την ένταξή τους σε αυτά.
Ωστόσο η περίοδος προστασίας των εργαζομένων έληξε και απ' ότι δείχνουν τα στοιχεία της ΔΥΠΑ και του ΕΡΓΑΝΗ, οι... απολύσεις ήρθαν.
Τα στοιχεία της ΔΥΠΑ για τον Ιούλιο αποκάλυψαν πως οι εγγεγραμμένοι άνεργοι σημείωσαν αύξηση 2,96% μέσα σε ένα μήνα, ενώ 38.401 περισσότεροι ήταν και οι επιδοτούμενοι άνεργοι τον ίδιο μήνα σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 36,58%. Με άλλα λόγια, πάνω από 38.000 εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους τον Ιούνιο και έλαβαν το πρώτο επίδομα ανεργίας τον Ιούλιο.
Μάλιστα σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν, τον Ιούλιο του 2021, χρονιά που υπήρχε «μούδιασμα» στην αγορά λόγω της πανδημίας, οι επιδοτούμενοι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 58.331 άτομα (ποσοστό 68,60%).
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – τον Σεπτέμβριο 2021 – διατύπωνε τον προβληματισμό για τις εξελίξεις που θα συμβούν στην αγορά εργασίας με την άρση των μέτρων προστασίας, όπως είναι οι αναστολές συμβάσεων και άλλα περιοριστικά μέτρα που κρίθηκαν αναγκαία λόγω των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Απ' ότι φαίνεται η ανησυχία τους είχε βάση, καθώς η αντίδραση της αγοράς δεν ήταν η αναμενόμενη. Δεδομένης μάλιστα και της ενεργειακής κρίσης που θα κορυφωθεί το προσεχές 6μηνο, απειλώντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις, δεν μπορεί κανείς να προβλέψει πως θα κινηθούν οι εργοδότες σε ότι αφορά τη διατήρηση του υπάρχοντος προσωπικού και την προοπτική νέων προσλήψεων για το χειμώνα.