Αντιμέτωποι με μια πιθανή αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης αναμένεται να βρεθούν οι σημερινοί 50ρηδες και 60ρηδες το -όχι και τόσο μακρινό- 2027, καθώς με βάση μνημονιακό νόμο τα όρια ηλικίας αναθεωρούνται ανά τριετία, ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής του γενικού πληθυσμού.
Μια αποστροφή του υφυπουργού Εργασίας, Πάνου Τσακλόγου έδωσε το έναυσμα για τις ανησυχίες στους κόλπους των ασφαλισμένων, σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι με τα όρια ηλικίας. «Στην επόμενη τριετία, δεν πρόκειται να δούμε αύξηση στα όρια συνταξιοδότησης. Αλλά ότι αυτό κάποια στιγμή θα γίνει, μην έχετε την παραμικρή αμφιβολία», σημείωσε.
Η ανακίνηση ζητήματος αύξησης ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αποτελεί «δίκοπο μαχαίρι» για την όποια κυβέρνηση, ενώ είναι νωπές οι μνήμες από τις πρόσφατες απεργιακές κινητοποιήσεις στο Παρίσι για το συνταξιοδοτικό.
Μετά την αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης στην Γαλλία, οι ασφαλισμένοι στην Ελλάδα ανησυχούν μήπως συμβεί κάτι αντίστοιχο και στη χώρα μας, παρότι ο υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης είναι καθησυχαστικός. «Επί της ουσίας, κανένα ζήτημα αναπροσαρμογής ορίων ηλικίας δεν υφίσταται σήμερα και έως το 2027. Τότε, οι αρμόδιοι υπουργοί θα αποφασίσουν το πώς και το εάν θα εφαρμοστεί η σχετική πρόβλεψη, εάν συντρέχουν τότε οι σχετικές προϋποθέσεις κλπ.» δήλωσε.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα (διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου, η οποία δεν καταργήθηκε), από την Πρωτοχρονιά του 2024 τα όρια ηλικίας θα ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση πάντα το προσδόκιμο ζωής.
Ωστόσο η πρόσφατη αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας, σε συνδυασμό με την υποχώρηση του προσδόκιμου ζωής εξαιτίας της πανδημίας, δεν καθιστά αναγκαία στην παρούσα φάση την έναρξη της συζήτησης για αύξηση των γενικών ορίων για σύνταξη.
«Ουδεμία υποχρέωση δεν προκύπτει από το νόμο 3863/2010 για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Κανένας λόγος δεν υφίσταται πλέον για οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση των ηλικιακών ορίων, αφού είμαστε ήδη από τις χώρες με τα υψηλότερα όρια στην Ευρώπη» επισημαίνει ο πρώην υπουργός Εργασίας και γραμματέας κοινωνικής ασφάλισης του ΚΙΝΑΛ, Γιώργος Κουτρουμάνης.
Φόβοι για νέο κύμα μαζικών αιτήσεων
Σήμερα τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης είναι τα 67 έτη ή τα 62 έτη (πρόωρη) με 40 χρόνια ασφάλισης και αναμένεται να τεθούν στο «μικροσκόπιο» του υπουργείου Εργασίας από το 2027 (που είναι εκλογικό έτος), με βάση τα επικαιροποιημένα δημογραφικά δεδομένα. Στο πλαίσιο αυτό, οι όποιες σχεδιαζόμενες αλλαγές ίσως γίνουν νωρίτερα, με επίκληση και του δημογραφικού προβλήματος, πέραν της αύξησης του προσδόκιμου ζωής των πολιτών.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκφράζουν φόβους για νέο κύμα μαζικών αιτήσεων συνταξιοδότησης, εν αναμονή των αλλαγών στα ηλικιακά όρια, καθώς κανείς δεν θα θέλει να ρισκάρει μια καθυστέρηση ακόμη και 2 ετών στην έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης, ενώ μπορεί να το αποφύγει σπεύδοντας να καταθέσουν αίτηση κάπως πρόωρα.
Οι μελλοντικοί συνταξιούχοι εμφανίζονται μπερδεμένοι για το εάν πρέπει να βιαστούν, προκειμένου να προλάβουν να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, ή να παραμείνουν στην εργασία τους και χωρίς βιασύνη να υποβάλουν την αίτησή τους.
Τι προβλέπει ο ΟΟΣΑ για την Ελλάδα
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ, έως το 2050 προβλέπεται πως θα διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων που αντιστοιχούν σε κάθε 100 εργαζομένους. Ετσι, ενώ το 1990 η αναλογία ήταν 22,9 άτομα άνω των 65 ετών ανά 100 εργαζομένους, το 2020 η αναλογία βρέθηκε στο 37,8 και το 2050 θα φτάσει στο δυσοίωνο 75.
Στην έκθεσή του για τα συνταξιοδοτικά συστήματα των χωρών-μελών του, ο ΟΟΣΑ αναφερόμενος στη χώρα μας κάνει την εκτίμηση ότι ίσως μέχρι το 2050, λόγω βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής, θα πρέπει να αυξηθεί το όριο ηλικίας κατά 2,8 έτη.
Η αναπροσαρμογή αυτή θα προκύψει σε σχέση με το 62ο έτος ηλικίας (και 40 έτη ασφάλισης), που είναι ένα εκ των δύο ορίων που έχει θέσει το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα στη χώρα (το άλλο είναι το 67ο έτος με 15 χρόνια ασφάλισης).