Στα 80,8 χρόνια ανέρχεται το προσδόκιμο ζωής του μέσου Έλληνα, κατατάσσοντας την χώρα μας υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (80,6 χρόνια).
Όπως αναφέρουν τα στοιχεία της Eurostat, για τους άντρες το προσδόκιμο ζωής είναι κατά τουλάχιστον πέντε χρόνια χαμηλότερο απ’ ό,τι για τις γυναίκες – κατά 5,1 χρόνια στην Ελλάδα και κατά 5,4 στην ΕΕ. Ειδικότερα, το προσδόκιμο ζωής για τους Έλληνες φτάνει στα 78,3 χρόνια και για τις Ελληνίδες στα 83,4 χρόνια.
Ωστόσο σε περιφερειακό επίπεδο υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις ως προς την μακροζωία του πληθυσμού τους, με «πρωταθλήτριες» τις περιφέρειες Ηπείρου, Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης και Ν. Αιγαίου.
Ιδιαίτερα στην νησιωτική Ελλάδα και την Ήπειρο, το προσδόκιμο ζωής ήταν το 2022 (μεσούσης της πανδημίας) περίπου στα 82 έτη, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα το προσδόκιμο ζωής βρίσκεται μεταξύ 79 και 80 ετών.
Ενώ ο εθνικός μέσος όρος κυμαίνεται γύρω στα 80 έτη για τους άνδρες και στα 84 έτη για τις γυναίκες (παραδοσιακά παρουσιάζουν υψηλότερο προσδόκιμο ζωής από τους άνδρες σε όλες τις περιφέρειες), ορισμένες περιοχές αποκλίνουν σημαντικά, όπως επισημαίνεται στην Έκθεση κοινωνικών και οικονομικών τάσεων στις ελληνικές περιφέρειες του ΙΟΒΕ.
Η Αττική, ξεπερνά τον εθνικό μέσο όρο και για τα δύο φύλα. Η Ήπειρος αναδεικνύεται ως η περιφέρεια με το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Αντίθετα, η Δυτική Μακεδονία αναφέρει το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής και για τα δύο φύλα.
Αυτές οι περιφερειακές ανισότητες αντανακλούν πιθανότατα την πολύπλοκη αλληλεπίδραση κοινωνικοοικονομικών παραγόντων, προσβασιμότητας στην υγειονομική περίθαλψη, επιλογών τρόπου ζωής και περιβαλλοντικών επιδράσεων.
Το σταθερό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στο προσδόκιμο ζωής υπογραμμίζει την ανάγκη για πολιτικές και παρεμβάσεις υγείας που να λαμβάνουν υπόψη τα δύο φύλα.
Τι συμβαίνει στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα
Η Κρήτη κατέγραψε τη θετικότερη μεταβολή στο φυσικό ισοζύγιο στην Ελλάδα σωρευτικά την περίοδο 1990-2022, κατά περίπου 30 χιλιάδες άτομα. Ωστόσο, το 2022, οι γεννήσεις μειώθηκαν σε 5.529 και οι θάνατοι αυξήθηκαν σε 6.317, οδηγώντας σε αρνητικό φυσικό ισοζύγιο.
Αυτό είναι ανησυχητικό παρά τον συντελεστή γονιμότητας 1,54 (1990-2022) ο οποίος είναι σημαντικά υψηλότερος του εθνικού μέσου όρου, καθώς μειώθηκε ελαφρώς στο 1,38 το 2022, αλλά εξακολουθεί να παραμένει ένας από τους υψηλότερους στην Ελλάδα.
Το προσδόκιμο ζωής είναι υψηλότερο του εθνικού μέσου όρου, στα 80,7 έτη το 2022, ενώ η κατανομή των γεννήσεων είναι παρόμοια με άλλες περιοχές, με τις περισσότερες γεννήσεις να εντοπίζονται στην ηλικιακή ομάδα 18-39 ετών.
Το Νότιο Αιγαίο παρουσιάζει το 2ο θετικότερο φυσικό ισοζύγιο μεταξύ των ελληνικών περιφερειών. Η περιοχή καταγράφει κατά μέσο όρο 3.260 γεννήσεις και 2.551 θανάτους ετησίως. Το 2022, οι γεννήσεις παρουσίασαν μια ελαφρά μείωση σε 3.039, ενώ οι θάνατοι αυξήθηκαν σε 2.700, διατηρώντας ωστόσο ένα θετικό φυσικό ισοζύγιο (στο σύνολο του
διαχρονικά.
Ο μέσος συντελεστής γονιμότητας κατά την ίδια περίοδο ήταν της τάξεως του 1,46, ελαφρώς υψηλότερος του εθνικού μέσου όρου, μειώθηκε στο 1,35 το 2022 αλλά παραμένει ένας από τους υψηλότερους στην Ελλάδα.
Το προσδόκιμο ζωής είναι στα 80,27 έτη, αυξανόμενο στα 80,8 το 2022, ενώ οι περισσότερες γεννήσεις εντοπίζονται στην ηλικιακή ομάδα 18-39 ετών.
