Ποιοι μπορούν να ενταχθούν στο νέο Εξοικονομώ; Τι προβλέπεται με βάση το ακίνητο, την οικογενειακή κατάσταση του ενδιαφερόμενου άλλα και τι για όσους θέλουν να δανειοδοτηθούν;
Δώδεκα ερωτήσεις - απαντήσεις για όσους θέλουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα και να αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους.
1. Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα και ποιες οι επιδοτήσεις; Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε πολίτες-ωφελούμενους, ιδιοκτήτες επιλέξιμων κατοικιών ενεργειακής κατηγορίας Δ και κάτω, οι οποίοι εισοδηματικά εντάσσονται σε επτά κατηγορίες, με διακριτά κίνητρα ανά κατηγορία.
Συγκεκριμένα:
Κατηγορία 1: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων δεν ξεπερνά τις 10.000 € ή τις 20.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 60% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%. Δηλαδή ένας πολίτης με τρία εξαρτώμενα τέκνα, για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000€ θα λάβει επιχορήγηση 7.000€ και, εφόσον το επιθυμεί, άτοκο δάνειο 3.000 €.
Κατηγορία 2: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 10.000 και 15.000 € ή 20.000 και 25.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 50% επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%. Δηλαδή ένας πολίτης με τρία εξαρτώμενα τέκνα, για επιλέξιμο προϋπολογισμό 10.000€ θα λάβει επιχορήγηση 6.500 € και, εφόσον το επιθυμεί, άτοκο δάνειο 3.500 €. Κατηγορία 3: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 15.000 και 20.000 € ή 25.000 και 30.000€ αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 40% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%. Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Κατηγορία 4: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 20.000 και 25.000 ή 30.000 και 35.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 35% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 70%.
Κατηγορία 5: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 25.000 και 30.000 € ή 35.000 και 40.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 30% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 50%.
Κατηγορία 6: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 30.000 και 35.000 € ή 40.000 και 45.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν την επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) στην περίπτωση λήψης δανείου, σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 25% του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων όπως αυτός προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, με μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 50%.
Κατηγορία 7: Ιδιοκτήτες επιλέξιμων στο πρόγραμμα κατοικιών, το ατομικό ή το οικογενειακό «εισόδημα επιβολής εισφοράς αλληλεγγύης» των οποίων βρίσκεται μεταξύ 35.000 και 40.000 € ή 45.000 και 50.000 € αντίστοιχα. Για την κατηγορία αυτή δεν χορηγείται επιχορήγηση αλλά δάνειο στο 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού και επιδότηση επιτοκίου (άτοκο δάνειο). Δεν είναι δυνατή η υπαγωγή στην 7η κατηγορία χωρίς την επιλογή δανείου. Επιπλέον, για όλες τις παραπάνω κατηγορίες, καλύπτονται από το Πρόγραμμα σε ποσοστό 100% της δαπάνης, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης σε αυτό και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου, τα ακόλουθα:
α) Το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων. H επιλέξιμη αμοιβή ανά ενεργειακή επιθεώρηση συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. καθορίζεται ως εξής:
i)για μονοκατοικία ή διαμέρισμα, η αμοιβή καθορίζεται σε 62 € επαυξημένη κατά 1,86 €/τ.μ. ωφέλιμης επιφάνειας της ιδιοκτησίας, με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 310 €,
ii) για κτήρια πολλών ιδιοκτησιών κατοικίας (πολυκατοικία), όταν η επιθεώρηση αφορά στην πολυκατοικία, η αμοιβή καθορίζεται σε 62 € επαυξημένη κατά 1,24 €/τ.μ. Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικής επιφάνειας της «πολυκατοικίας», με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 806 €,
β) Η αμοιβή του συμβούλου έργου σχετικά με την υποβολή της αίτησης, την παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου συμπεριλαμβανομένης της προσκόμισης των δικαιολογητικών έως την τελική εκταμίευση, μέχρι του ποσού των 248 € ανά επιμέρους αίτηση, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Σε περίπτωση πολυκατοικίας, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο ίδιος σύμβουλος έργου για όλους τους ωφελούμενους και η αμοιβή του ορίζεται μέχρι του ποσού των 248 € συν 62 € για κάθε επιπλέον του πρώτου διαμερίσματος, με μέγιστο συνολικό ποσό 620€, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.
γ) Η αμοιβή για τυχόν μελέτες και εγκρίσεις απαιτούμενες από την κείμενη νομοθεσία για την ορθή υλοποίηση παρεμβάσεων (όπως για παράδειγμα αμοιβή για έκδοση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, αμοιβή για μελέτη εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου κλπ), μέχρι ποσού 248 €, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Σε περίπτωση πολυκατοικίας η αμοιβή για τις μελέτες αυτές ορίζεται μέχρι του ποσού των 248 € συν 62 € για κάθε επιπλέον του πρώτου διαμερίσματος, με μέγιστο συνολικό ποσό 620 €, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Σε περίπτωση μονοκατοικίας και μεμονωμένου διαμερίσματος, το συνολικό μέγιστο επιλέξιμο κόστος για τα α, β, και γ δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 992 € ανά αίτηση, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Σε περίπτωση πολυκατοικίας το συνολικό μέγιστο επιλέξιμο κόστος για τα α, β, και γ δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 2.604 € συνολικά, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Ο τελικός επιλέξιμος προϋπολογισμός (συνολικός και παρεμβάσεων) καθορίζεται βάσει των προσκομισθέντων παραστατικών δαπανών και δεν μπορεί να υπερβαίνει τον επιλέξιμο προϋπολογισμό της απόφασης υπαγωγής (συνολικό και παρεμβάσεων) καθώς και τα επιμέρους ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών του προγράμματος. Στην περίπτωση που η κατοικία για την οποία γίνεται η αίτηση χρησιμοποιείται από μισθωτή, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας, όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης. Επιπλέον, ο Ωφελούμενος δεν δικαιούται την επαύξηση της επιχορήγησης λόγω εξαρτώμενων τέκνων, και το συνολικό ποσό της επιχορήγησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 80.000 € στο σύνολο των αιτήσεών του (περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας). Στην περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας, ισχύουν επιπλέον τα εξής: εφόσον πληρούνται τα εισοδηματικά κριτήρια της κατηγορίας 1, 2 ή 3 τουλάχιστον από το 50% του πλήθους των επιλέξιμων ιδιοκτησιών, οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που βάσει των εισοδημάτων τους εμπίπτουν στην κατηγορία 4 εντάσσονται στην κατηγορία 3, και οι ιδιοκτήτες με εισοδήματα υψηλότερα αυτών της κατηγορίας 4, εντάσσονται στην κατηγορία 4. Σε διαφορετική περίπτωση, ο κάθε ιδιοκτήτης εντάσσεται στην κατηγορία που αντιστοιχεί στο εισόδημά του και οι ιδιοκτήτες με εισοδήματα που υπερβαίνουν τα εισοδήματα της κατηγορίας 7 εντάσσονται στην κατηγορία 7. Επίσης, σε περίπτωση πολυκατοικίας, το κόστος που αφορά σε κοινόχρηστες δαπάνες επιμερίζεται με βάση τα χιλιοστά συνιδιοκτησίας των διαμερισμάτων.
2.Η αμοιβή ποιου είδους μελετών και εγκρίσεων καλύπτεται από το Πρόγραμμα; Από το Πρόγραμμα καλύπτεται η αμοιβή τυχόν μελετών και εγκρίσεων απαιτούμενων από την κείμενη νομοθεσία για την ορθή υλοποίηση των παρεμβάσεων, όπως για παράδειγμα η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, αρχιτεκτονική μελέτη (όταν απαιτείται έγκριση Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, π.χ. για διατηρητέα κτίρια και παραδοσιακούς οικισμούς), εκπόνηση Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης (όταν το έργο αφορά σε ριζική ανακαίνιση), μελέτη εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου, κλπ., μέχρι ποσού 248 €, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. Σε περίπτωση πολυκατοικίας η αμοιβή για τις μελέτες αυτές ορίζεται μέχρι του ποσού των 248 € συν 62 € για κάθε επιπλέον του πρώτου διαμερίσματος, με μέγιστο συνολικό ποσό 620 €, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 3. Ερ.: Είμαι έγγαμος/η με ατομικό εισόδημα 11.000 ευρώ και ο/η σύζυγός μου έχει εισόδημα 8.500 ευρώ, το δε ακίνητο είναι ιδιοκτησίας του/της.
3.Αλλάζει το όριο οικογενειακού εισοδήματος αν υπάρχουν παιδιά;
Tο οικογενειακό όριο δεν αλλάζει εάν υπάρχουν ένα ή περισσότερα παιδιά. Η κατηγορία επιχορήγησης στην οποία εντάσσεται κάποιος πολίτης εξαρτάται από το συνολικό εισόδημα. Ως εισόδημα λαμβάνεται το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» του τμήματος Γ2 «Εκκ. Ειδ. Εισφοράς Αλληλ.» του εκκαθαριστικού σημειώματος της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Για τις πρώτες 6 εισοδηματικές κατηγορίες προβλέπεται αύξηση της επιχορήγησης κατά 5% ανά εξαρτώμενο τέκνο, μέχρι το ανώτατο ανά κατηγορία ποσοστό επιχορήγησης. Η αύξηση του ποσοστού επιχορήγησης γίνεται στη βάση του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν δηλωθεί κατά την τελευταία, από την υποβολή της αίτησης, εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος .
4. Σε περίπτωση που κάποιος/α είναι χήρος/χήρα, το εισόδημα νοείται ως ατομικό ή ως οικογενειακό; Τι συμβαίνει σε περίπτωση μονογονεϊκής οικογένειας με εξαρτώμενα τέκνα;
Σε περίπτωση χηρείας, εφόσον υπάρχουν εξαρτώμενα τέκνα, το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό της εφορίας θεωρείται ως οικογενειακό εισόδημα. Όμως, αν δεν υπάρχουν εξαρτώμενα τέκνα ή δεν υπάρχουν καθόλου τέκνα, το «εισόδημα επιβολής εισφοράς» που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό της εφορίας θεωρείται ως ατομικό εισόδημα. Τέλος, σε περίπτωση μονογονεϊκής οικογένειας με εξαρτώμενα τέκνα, το εισόδημα του ενδιαφερόμενου συν το τυχόν εισόδημα των τέκνων λογίζεται ως οικογενειακό και βάσει αυτού πραγματοποιείται η κατάταξή του στις κατηγορίες κινήτρων του Προγράμματος.
5.Πώς νοείται η χρήση κύριας κατοικίας;
Η κύρια κατοικία δηλώνεται στη φορολογική δήλωση (Έντυπο Ε1). Εάν το ακίνητο χρησιμοποιείται για εκμετάλλευση ή δωρεάν παραχώρηση και άρα δεν δηλώνεται ως κατοικία από τον αιτούντα, η χρήση του ως κύρια κατοικία προκύπτει από το έντυπο Ε1 του χρήστη της κατοικίας. Η ενοικίαση/παραχώρηση προκύπτει από το έντυπο Ε2 του αιτούντα.
6. Σε περίπτωση που η κατοικία έχει κτιστεί μεταπολεμικά, δεν έχει οικοδομική άδεια ούτε και έχει δηλωθεί σε νόμο τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών, αλλά δηλώνεται κανονικά στη φορολογική δήλωση, είναι επιλέξιμη; Ποια δικαιολογητικά πρέπει να προσκομιστούν για την παραπάνω κατοικία;
Η δήλωση της κατοικίας στη φορολογική δήλωση δεν συνεπάγεται ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα. Πρέπει να προσκομισθεί οικοδομική άδεια ή αντίστοιχο σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο (π.χ. εξαίρεση από κατεδάφιση) ότι το κτήριο υφίσταται πλέον νόμιμα. Τα αντίστοιχα/ πρόσθετα της οικοδομικής άδειας νομιμοποιητικά έγγραφα που μπορούν να προσκομιστούν αναφέρονται στο Παράρτημα Ι του Οδηγού Εφαρμογής του Προγράμματος.
7.Κτίριο κατοικίας που έχει υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 15 του Ν.1337/1983 (νόμος «Τρίτση»), είναι επιλέξιμο;
Εφόσον έχουν ολοκληρωθεί η α’ και β’ φάση του Ν.1337/1983, έχει αποπληρωθεί το σύνολο του προστίμου και δεν έχει απορριφθεί με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση, μπορεί να υποβληθεί αίτηση στο Πρόγραμμα, εφόσον βέβαια η κατοικία ικανοποιεί και τους λοιπούς όρους επιλεξιμότητας του Προγράμματος. Σχετική βεβαίωση από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης είναι αποδεκτή. Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
8. Υπό κατασκευή ή ημιτελείς κατοικίες εντάσσονται στο Πρόγραμμα; Ημιτελείς κατοικίες δεν είναι επιλέξιμες για το Πρόγραμμα. Όταν το Πρόγραμμα αναφέρεται σε «κατοικίες», νοούνται οι αποπερατωμένες και ήδη ηλεκτροδοτημένες.
9.Περίπτωση διαμερισμάτων, τα οποία στην οικοδομική άδεια φαίνονται ως ένα ενιαίο αλλά στο Ε9 και Ε1 δηλώνονται σαν δύο ξεχωριστές κατοικίες, μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ;
Θα πρέπει πρώτα να γίνει τακτοποίηση της αυθαιρεσίας/αλλαγή της χρήσης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, να πληρωθεί το σύνολο του προστίμου (όχι μόνο το 30% του προστίμου) και μετά να υποβληθεί αίτηση στο Πρόγραμμα, εφόσον, βέβαια, πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας του Προγράμματος για το συγκεκριμένο ακίνητο.
10.Πώς θα ξέρω ότι είμαι στην ενεργειακή κατηγορία Δ και ότι μπορώ να συμμετέχω στο πρόγραμμα; Οι κατοικίες με ανεπαρκή θερμομόνωση είναι πολύ ενεργοβόρες και εφόσον δεν έχει γίνει ριζική ανακαίνιση, θα βρίσκονται με μεγάλη πιθανότητα σε κατηγορία μικρότερη ή το πολύ ίση της Δ. Σε κάθε περίπτωση η ενεργειακή κατηγορία θα προκύψει από την ενεργειακή επιθεώρηση και θα καταγράφεται στο Πιστοποιητικό Ενεργειακή Απόδοσης που θα εκδοθεί από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή.
11.Για τη λήψη δανείου θα τίθενται από την εκάστοτε τράπεζα που συμμετέχει στο πρόγραμμα επιπλέον προϋποθέσεις; Απ.: Τίθενται προϋποθέσεις, στο πλαίσιο της πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί η κάθε τράπεζα για τη χορήγηση δανείου.
12.Οι ιδιώτες που έχουν μπει στον Τειρεσία μπορούν να συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα; Για τη λήψη του δανείου θα ακολουθείται η προβλεπόμενη διαδικασία πιστοληπτικής αξιολόγησης που διενεργεί η κάθε τράπεζα. Σημειώνεται ότι ο ενδιαφερόμενος έχει τη Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης δυνατότητα σε κάθε χρονικό σημείο να κάνει αμετάκλητη δήλωση για μη λήψη δανείου και να προχωρήσει την αίτηση σε κατάσταση «προς υπαγωγή».
