Υποχρέωση να υποβάλλει φορολογική δήλωση (έντυπο Ε1), έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον έχει την κατοικία του στην Ελλάδα, έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, ανεξάρτητα από το αν είναι εξαρτώμενο μέλος ή όχι και αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
Οι φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν κάνει έναρξη εργασιών ατομικής επιχείρησης, υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σε κάθε περίπτωση. Οι κάτοικοι εξωτερικού είναι υπόχρεοι για υποβολή δήλωσης μόνο όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο από πηγές Ελλάδος.
Στη δήλωση συμπληρώνονται υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και τα απαλλασσόμενα από τον φόρο. Σε κάθε περίπτωση παρακράτησης φόρου ακόμη και στην περίπτωση αυτοτελούς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενων εισοδημάτων, συμπληρώνεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς, κατά περίπτωση, φόρος.
Ποιοι θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας
Φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδα νοούνται τα φυσικά πρόσωπα τα οποία κατοικούν μονίμως ή κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα, είτε διαμένει συνήθως στην Ελλάδα, είτε έχει στη χώρα μας το κέντρο των ζωτικών του συμφερόντων ήτοι τους προσωπικούς ή οικονομικούς ή κοινωνικούς δεσμούς του.
Ακόμη φορολογικός κάτοικος της χώρας θεωρείται το φυσικό πρόσωπο που είναι προξενικός, διπλωματικός ή δημόσιος λειτουργός παρόμοιου καθεστώτος ή δημόσιος λειτουργός παρόμοιου καθεστώτος ή δημόσιος υπάλληλος που έχει την ελληνική ιθαγένεια και υπηρετεί στην αλλοδαπή.
Και τέλος το φυσικό πρόσωπο που έχει φυσική παρουσία στην Ελλάδα για χρονικό διάστημα άνω των εκατόν ογδόντα τριών (183) ημερών εντός οποιασδήποτε δωδεκάμηνης περιόδου, αδιαλείπτως ή με διαλείμματα, είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για το φορολογικό έτος στη διάρκεια του οποίου συμπληρώνεται η δωδεκάμηνη περίοδος. Το διάστημα αυτό επεκτείνεται στις 365 ημέρες ένα ο αποκλειστικός σκοπό παραμονής στην Ελλάδα είναι τουριστικός, ιατρικός, θεραπευτικός ή εν γένει ιδιωτικός.
Τι ισχύει για τους φορολογικούς κατοίκους αλλοδαπής
Τα φυσικά πρόσωπα που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, τα οποία φορολογούνται στην Ελλάδα μόνο για το εισόδημα που αποκτούν από ελληνικές πηγές.
Το εισόδημα αυτό φορολογείται με τον τρόπο που προβλέπεται από την ελληνική νομοθεσία, εκτός αν η Ελλάδα έχει συνάψει Σύμβαση για την Αποφυγή Διπλής Φορολογίας με το κράτος κατοικίας του φυσικού προσώπου, η οποία προβλέπει ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση.
Τι ισχύει για συζύγους – συμβίους
Οι σύζυγοι υποχρεούνται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, εφόσον υφίσταται έγγαμη σχέση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης, στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου.
Κοινή δήλωση δύνανται να υποβάλουν και τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης στην περίπτωση που ενημερώσουν το Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. με δήλωση μεταβολής. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος ή το μέρος συμφώνου συμβίωσης, το οποίο δηλώνεται ως υπόχρεος, και για τα εισοδήματα της συζύγου του ή του άλλου μέρους συμφώνου συμβίωσης, αντίστοιχα.
Οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του στις ακόλουθες περιπτώσεις: - Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση ή έχει λυθεί το σύμφωνο συμβίωσης κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης ή τη λύση του συμφώνου συμβίωσης το βάρος της απόδειξης φέρει ο φορολογούμενος. - Όταν ο ένας από τους δύο συζύγους ή ένα από τα δύο μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση
Επίσης, υποχρέωση για την υποβολή της δήλωσης έχουν:
- Ο γονέας ή το μέρος συμφώνου που ασκεί τη γονική μέριμνα για τα εισοδήματα των ανήλικων τέκνων, με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παρ 4 του άρθρου 11 του ΚΦΕ
- Ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο σύνδικος πτώχευσης ή ο μεσεγγυούχος ή ο δικαστικός εκκαθαριστής για περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς ή επιδικίας ή πτώχευσης ή μεσεγγύησης, ή δικαστικός εκκαθάρισης κληρονομιάς, αντίστοιχα.
- Ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο δικαστικός συμπαραστάτης, στις περιπτώσεις, αντίστοιχα, ανηλίκων ή αυτών που έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
- Οι κληρονόμοι του φορολογουμένου για το συνολικό εισόδημά του μέχρι την ημέρα του θανάτου του.
Χωριστή φορολογική κατοικία συζύγων
Αξίζει τέλος να σημειώσουμε ότι πλέον δίνεται η δυνατότητα στους συζύγους να έχουν ξεχωριστή φορολογική κατοικία. Ειδικότερα ο καθένας εκ των συζύγων μπορεί να αιτηθεί τη φορολογική του κατοικία στην αλλοδαπή αρκεί να έχει οργανώσει τη ζωή του στο εξωτερικό κατά τρόπο μόνιμο ή διαρκή.
