Τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες τείνει να εκπληρώσει φέτος ο ελληνικός τουρισμός, επιτυγχάνοντας όχι μόνο να ξεπεράσει τα ρεκόρ του 2019 αλλά και θέσει τον πήχη για την συνέχεια πολύ υψηλότερα, δεδομένου ότι στο ενδεκάμηνο οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ξεπέρασαν τα 20 δισ. ευρώ. Οι επιδόσεις του Δεκεμβρίου όμως, μήνας που κατά γενική ομολογία των φορέων του κλάδου κινήθηκε καλά, θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις εισπράξεις σε νέα ιστορικά υψηλά, αυξάνοντας τα χαμόγελα για φέτος αλλά και τις «ανησυχίες» για του χρόνου.
Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Ισοζυγίου Πληρωμών Νοεμβρίου που δημοσιοποίησε την Παρασκευή η ΤτΕ, η «βαριά βιομηχανία» της χώρας κατάφερε να σπάσει το φράγμα των 20 δισ. ευρώ τους 11 πρώτους μήνες της χρονιάς. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν στα 20,11 δισ. ευρώ από 17,86 δισ. ευρώ που ήταν το αντίστοιχο διάστημα του 2019, καταγράφοντας αύξηση 12,6% σε σχέση με την χρυσή χρονιά.
Μεγάλη συνεισφορά στις προαναφερθείσες επιδόσεις, είχε η πορεία του Νοεμβρίου, η οποία με την αρωγή του καλού καιρού αλλά και των προσπαθειών επιμήκυνσης της σεζόν, αποδείχτηκε εξαιρετική. Τον προτελευταίο μήνα του προηγούμενου έτους, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν σε 401 εκατ. ευρώ, από 314 εκατ. ευρώ που ήταν το 2019, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 27,7%.
Πλέον, τα βλέμματα είναι στραμμένα στον Δεκέμβριο, ο οποίος θα κρίνει το κατά πόσο ο κλάδος θα προσεγγίσει το επόμενο ορόσημο των 21 δισ. ευρώ.
Οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές. Στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας για παράδειγμα η επιβατική κίνηση τον Δεκέμβριο του 2023 ανήλθε σε 1,86 εκατ., αυξημένη κατά 17,1% σε σύγκριση με το 2022, αλλά και αυξημένη άνω του 10% σε σχέση με το προπανδημικό 2019. Αντίστοιχα και στα περιφερειακά αεροδρόμια τον Δεκέμβριο διακινήθηκαν πάνω από 754 χιλιάδες επιβάτες, αριθμός που παραπέμπει σε άνοδο 12,7% σε σχέση με το 2022 αλλά και άνοδο της τάξης του 8,2% σε σχέση με το προπανδημικό 2019.
Να θυμίσουμε ότι βάσει των στοιχείων της ΤτΕ, τον Δεκέμβριο του 2022 η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση έφτασε τους 580,1 χιλ. ταξιδιώτες ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις άγγιξαν τα 241,1 εκατ. ευρώ. Τον ίδιο μήνα της προπανδημικής χρονιάς (2019) η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση έφτασε τις 692 χιλ. ταξιδιώτες ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις άγγιξαν τα 289 εκατ. ευρώ. Εκείνο τον μήνα μέσω του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών είχαν διακινηθεί περί τα 1,64 εκατ. επιβάτες, 13,6% λιγότεροι από ότι φέτος.
Το πιθανότερο σενάριο λοιπόν, βάσει των δεδομένων, είναι η φετινή χρονιά να κλείσει κοντά στα 20,5 δισ. ευρώ.
Οι προκλήσεις του 2024
Παρότι, όμως, οι αριθμοί αυτοί γεννούν ευφορία για τα φετινά έσοδα, τόσο του κράτους όσο και των επιχειρήσεων του κλάδου, ταυτόχρονα αυξάνουν και τις προκλήσεις. Κι αυτό γιατί ο τουρισμός θα κληθεί τον επόμενο χρόνο, εν μέσω γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων, να ξεπεράσει τον ήδη πολύ καλό «εαυτό» του.
Πέρα από τους δύο πολέμους σε Ουκρανία και Ισραήλ που βρίσκονται σε εξέλιξη, μεγάλη πρόκληση με ευρύτερες προεκτάσεις αποτελεί και η τρέχουσα κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα, διαδρομή μέσω της οποίας πραγματοποιείται περί το 10% του παγκόσμιου εμπορίου σύμφωνα με την ναυτιλιακή εταιρεία Clarksons.
Οι επιθέσεις των Χούθι, η εμπλοκή ΗΠΑ και Βρετανίας στην Υεμένη και οι διαταραχές στις θαλάσσιες οδούς μπορούν να έχουν ευρύτερες επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και την οικονομία, επηρεάζοντας το κόστος των αγαθών και εν τέλει τον προϋπολογισμό των δυνητικών ταξιδιωτών.
Επιπλέον, η βαθμιαία αύξηση του κόστους των πρώτων υλών και των αγαθών, λόγω της αύξησης των μεταφορικών, επιδρά καταλυτικά και στο κόστος λειτουργίας καταλυμάτων και εστίασης. Στελέχη του κλάδου επισημαίνουν ότι αν η κατάσταση συνεχιστεί, οι τιμές των διακοπών θα μπορούσαν να αυξηθούν πέραν των προγραμματισμένων ανατιμήσεων, όταν μάλιστα η πληθωριστική κρίση στην Ευρώπη, από όπου και προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος των επισκεπτών της Ελλάδας, δεν έχει τιθασευτεί.
Αρκεί να αναφέρουμε ότι στην Γερμανία, την μεγαλύτερη αγορά του ελληνικού τουρισμού (σ.σ. το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023 για το οποίο και υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία έφτασαν στη χώρα 4.543,1 Γερμανοί εισφέροντας κοντά στα 3,4 δισ. στα τουριστικά έσοδα) - ο πληθωρισμός αυξήθηκε τον Δεκέμβριο και διαμορφώθηκε στο 3,8% σε ετήσια βάση. Παράλληλα οι τιμές καταναλωτή, εναρμονισμένες με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυξήθηκαν κατά 2,3% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο. Οι οικονομολόγοι αναμένουν η κατάσταση να εξομαλυνθεί στο πρώτο εξάμηνο του έτους, ώστε μετά να προχωρήσει και η πρώτη μείωση των επιτοκίων. Το διάστημα αυτό όμως του πρώτου εξαμήνου είναι κομβικό για τις προκρατήσεις στον τουρισμό και μένει να φανεί αν θα επικρατήσει αισιοδοξία ή συγκράτηση από πλευράς των ταξιδιωτών.
Το στοίχημα γίνεται ακόμα πιο σύνθετο αν συνυπολογίσει κανείς και βασικούς ανταγωνιστές της Ελλάδας, όπως η Τουρκία, η οποία μπαίνει στο παιχνίδι της διεκδίκησης τουριστών με αισθητά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με την χώρα μας.
