Σε σημαντικό μοχλό της εγχώριας τουριστικής βιομηχανίας εξελίσσονται οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, με τα καταλύματα που καταχωρούνται στις δημοφιλείς πλατφόρμες να αυξάνουν, παράλληλα με την αύξηση των διανυκτερεύσεων και των πληροτήτων. Στην περίπτωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης μάλιστα, η χώρα συναγωνίζεται ευθέως άλλους δημοφιλείς προορισμούς της Μεσογείου, επιτυγχάνοντας να κερδίζει συνεχώς όλο και περισσότερους επισκέπτες.
Προς επίρρωση των παραπάνω αρκεί να αναφέρουμε ότι τον Δεκέμβριο του 2024, περίπου 132.500 καταλύματα ήταν καταχωρημένα στις πλατφόρμες ανά την Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της PriceLabs σχετικά με την αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης στη χώρα μας, η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο ShortStay Conference 2025, του συνδέσμου διαχειριστών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, STAMA.
Βάσει της έρευνας τα τρία τελευταία χρόνια οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν αυξηθεί πάνω από 50% φτάνοντας από τις 139.000 το 2022, στις 177.000 το 2023, και στις 213.000 το 2024. Η αύξηση βάσει των καταχωρήσεων στο σχετικό μητρώο φτάνει το 20% σε ετήσια βάση. Η άνοδος, ειδικά το τελευταίο έτος, οφείλεται εν μέρει και στην απαγόρευση έκδοσης νέων ΑΜΑ στο κέντρο της Αθήνας που ισχύει από την αρχή του 2025, βάσει της οποίας πολλοί έσπευσαν να εκδώσουν Αριθμό Μητρώου, χωρίς απαραίτητα να έχουν καταχωρηθεί στις πλατφόρμες.
Συνδυαστικά με την άνοδο των καταχωρήσεων παρατηρείται και άνοδος των κρατήσεων, ειδικά το 2024 όπου αποτέλεσε ένα ακόμα έτος ρεκόρ για την τουριστική δραστηριότητα στη χώρα μας. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι διανυκτερεύσεις αυξήθηκαν κατά 16% σε σχέση με την περασμένη χρονιά (2023) και κορυφώθηκαν τον Αύγουστο, ξεπερνώντας τα 2,5 εκατομμύρια. Οι κρατήσεις ήταν αυξημένες καθόλη την διάρκεια της χρονιάς με το μοναδικό αδύναμο διάστημα να αποτελεί το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου.
Η ανοδική προαναφερθείσα πορεία οδήγησε και σε αύξηση των εσόδων που καταγράφηκαν από την εν λόγω δραστηριότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων οδήγησε σε αύξηση εσόδων της τάξης του 60% μεταξύ 2022 – 2024 με τα δηλωθέντα εισοδήματα να διαμορφώνονται σε 874 εκατ. ευρώ πέρυσι έναντι 746 εκατ. ευρώ το 2023 και 544 εκατ. ευρώ το 2022.
Οι τιμές των δημοφιλών προορισμών
Σε επίπεδο προορισμών παρατηρούνται περιοχές της χώρας που μπορούν να χαρακτηριστούν «πρωταθλητές», ειδικά από άποψη τιμών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Κρήτη, ένεκα και των πολλών βιλών, που διατίθενται στο νησί. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία η μέση ημερήσια τιμή στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Κρήτη ανέρχεται στα 195 ευρώ, την περίοδο που κορυφώνεται η ζήτηση, όταν το αντίστοιχο ποσό στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα επίπεδα.
Ακόμα και την περίοδο χαμηλής ζήτησης μάλιστα (Ιανουάριο – Δεκέμβριο), η μέση τιμή διανυκτέρευσης σε ένα κατάλυμα που διατίθεται με όρους βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Κρήτη κινείται γύρω στα 120 ευρώ, σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Σημειωτέων ότι η μέση ημερήσια τιμή διάθεση ενός καταλύματος βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αθήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της PriceLabs δεν ξεπερνά τα 95 ευρώ, ενώ στη Θεσσαλονίκη δεν υπερβαίνει τα 70 ευρώ.
Οι πληρότητες και οι ανταγωνιστές
Στην περίπτωση των βραχυχρόνιων μισθώσεων η Ελλάδα κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα έναντι του ανταγωνισμού, παρουσιάζοντας ωστόσο τα ίδια χαρακτηριστικά εποχικότητας που εμφανίζει η τουριστική δραστηριότητα στο σύνολό της. Για παράδειγμα η πληρότητα στην χώρα μας τον Αύγουστο αγγίζει το 80% ενώ το χαμηλότερο σημείο της είναι τον Ιανουάριο, που μόλις και μετά βίας ξεπερνά το 25%. Αντίστοιχη πορεία ακολουθούν οι πληρότητες και σε άλλες ανταγωνιστικές αγορές της Μεσογείου. Σε πλεονεκτικότερη θέση έναντι της Ελλάδας κινείται η Μάλτα και η Πορτογαλία ενώ η Κροατία παρουσιάζει χαμηλότερες πληρότητες, με εξαίρεση την καλοκαιρινή περίοδο.
Δεδομένης της εποχικότητας του ελληνικού τουρισμού δε, η πληρότητα των καταλυμάτων στην Αθήνα παρουσιάζει πτώση τους καλοκαιρινούς μήνες, σε αντίθεση με την Θεσσαλονίκη, που παραδοσιακά αποτελεί μια λιγότερο εποχιακή αγορά αλλά και με την Κρήτη που καταγράφει «επιθετική» αύξηση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Για την ακρίβεια η πληρότητα στην Αθήνα φτάνει στο πικ της τον Σεπτέμβριο κινούμενη στο 80%, η Κρήτη εμφανίζει πληρότητες 80% τον Αύγουστο ενώ η Θεσσαλονίκη κινείται πέριξ του 70%.
Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης οδηγούν την εν λόγω δραστηριότητα και σε πιο επαγγελματικά μονοπάτια. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της PriceLabs το 44% των διαχειριστών διαθέτουν από 2 έως 10 καταχωρημένα καταλύματα όταν το 35% διαθέτει ένα καταχωρημένο κατάλυμα. Επιπλέον το 11% διαθέτει από 5 έως 11 καταχωρημένα καταλύματα ενώ το 10% από 50 καταλύματα και πάνω.
Παρά την άνοδο βέβαια, οι επιδόσεις της φετινής χρονιάς είναι αμφίβολες, όπως και στο σύνολο της τουριστικής δραστηριότητας, λόγω τη έντονης σεισμικής δραστηριότητας στη Σαντορίνη. Το γεγονός επεσήμανε και ο πρόεδρος του Stama, Nάσος Γαβαλάς, ο οποίο τονίζοντας ότι η «βραχυχρόνια μίσθωση δεν είναι μια περιθωριακή δραστηριότητα αλλά ένας βασικός πυλώνας του τουρισμού και της οικονομίας ο οποίος συνεχίζει να μεγαλώνει» επεσήμανε ότι η σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη έχει οδηγήσει σε διπλάσιες ακυρώσεις στις βραχυχρόνιες μισθώσεις σε σχέση με πέρυσι. Οι φετινές ακυρώσεις κινούνται στο 50% των κρατήσεων, όταν την ίδια περίοδο πέρυσι ήταν στο 24%.
