Ανθεκτικότητα δείχνει ο ελληνικός τουρισμός έναντι της κρίσης που έχει προκαλέσει η δασμολογική πολιτική του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ και ο εμπορικός πόλεμος που την ακολουθεί. Παρά τις ενδείξεις προβληματισμού που υπάρχουν και τις φωνές που επισημαίνουν ότι υπό τον φόβο ενδεχόμενης επιδείνωσης της κατάστασης οι αμερικανοί μπορεί και να επιλέξουν πιο οικονομικούς προορισμούς, οι κρατήσεις για την χώρα μας παραμένουν ανεπηρέαστες αλλά και καταγράφονται αυξημένες σε σχέση με πέρυσι.
Τα θετικά μηνύματα από την αμερικανική αγορά
«Οι κρατήσεις από τις ΗΠΑ είναι αυξημένες σε σχέση με πέρυσι» σημείωσε πρόσφατα ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ, Γιάννης Ρέτσος τονίζοντας πως «ο τουριστικός κλάδος θα επηρεαστεί μόνο αν πάμε σε βάθος χρόνου σε ύφεση στις βασικές αγορές για την Ελλάδα», όπως η Γερμανία, η Αγγλία, η Γαλλία και η Αμερική. Σύμφωνα με τον ίδιο «αυτό που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την τουριστική κίνηση από τις ΗΠΑ είναι η υποτίμηση του δολαρίου έναντι του ευρώ από τις αρχές του έτους». Ακόμα κι έτσι βέβαια και δεδομένου ότι στην Ευρώπη ταξιδεύουν, κατά κύριο λόγο, τα μεσαία και ανώτερα εισοδήματα των ΗΠΑ οι επιπτώσεις θα αργήσουν να φανούν.
Αντιθέτως, σύμφωνα με το όσα ανέφερε, οι κρατήσεις από τις ΗΠΑ για την τρέχουσα χρονιά είναι αυξημένες κατά σχεδόν 20% σε σχέση με πέρυσι. Γεγονός που επιβεβαιώνουν τα δεδομένα βάσει των οποίων οι προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις σε διεθνείς πτήσεις από και προς τις ΗΠΑ καταγράφουν άνοδο της τάξης του 18,5%.
Την αισιοδοξία του για την πορεία της αμερικανικής αγοράς εξέφρασε προ ημερών και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και διευθύνων σύμβουλος του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών (ΔΑΑ), Γιάννης Παράσχης, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου για τη διοργάνωση του This is Athens – Agora, της μεγαλύτερης B2B τουριστικής διοργάνωσης της πόλης. «Φέτος είναι η χρονιά κατά την οποία έχουν προγραμματιστεί περισσότερες από ποτέ συχνότητες σε εβδομαδιαία βάση, πάνω από 100, προς τις ΗΠΑ και η πρώτη φορά που η Αθήνα θα συνδεθεί με τη Δυτική Ακτή, το Λος Άντζελες. Ένα μεγάλο ποσοστό των Αμερικανών, παρά τις απευθείας συνδέσεις, έρχεται μέσω άλλων hubs, όπως για παράδειγμα το Λονδίνο, τη Φρανκφούρτη και το Παρίσι» είχε αναφέρει ο κ. Παράσχης. Προσέθεσε μάλιστα ότι φέτος αναμένουμε αύξηση της επιβατικής κίνησης από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Ανάλογα, στην ίδια εκδήλωση, ο Tim Fairhurst, διευθυντής της ETOA (Ευρωπαϊκής Ένωσης Τουρισμού - European Tourism Association), εκτίμησε ότι η όποια επίδραση θα αργήσει να φανεί καθώς οι Αμερικανοί προγραμματίζουν τις διακοπές τους νωρίς μέσα στον χρόνο, άρα δεν επηρεάζονται από τις τελευταίες εξελίξεις. Η Ελλάδα άλλωστε, όπως συμπλήρωσε ο ίδιος, παραμένει ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών από τις ΗΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, και δεδομένου ότι οι εξελίξεις και τα δεδομένα αλλάζουν ραγδαία θα πρέπει να δούμε πώς θα αποτυπωθεί η όποια κρίση προκύψει, όπως ανέφερε ο κ. Παράσχης. «Θα έλεγα ότι δεν διαφαίνεται αυτή τη στιγμή κάτι αρνητικό, αλλά προφανώς και πριν από την πανδημία δεν περίμενε κανείς ότι από το 100% της δραστηριότητας θα φτάναμε στο μηδέν. Στα θετικά συγκαταλέγεται το γεγονός ότι έχουμε περάσει κρίσεις κι έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να ανακάμπτουμε και να επιδεικνύουμε την ανθεκτικότητα που κάθε φορά χρειάζεται.
«Στο βαθμό που η παρούσα κατάσταση δεν λάβει μόνιμα χαρακτηριστικά ο ελληνικός τουρισμός δεν φαίνεται να πλήττεται, αλλά ούτε και έχει κάτι να φοβάται, τουλάχιστον για την ώρα. Σήμερα οι προκρατήσεις από την Αμερική, αλλά και συνολικά, δεν δείχνουν να έχουν επηρεαστεί, ενώ η όποια δυνητική βραχυχρόνια επίπτωση μπορεί να προέλθει μόνο από την επίπτωση στην ψυχολογία του επιβάτη. Η μόνη μικρή ανάσχεση, που όμως δεν κράτησε και πολύ, προήλθε λόγω της κατάστασης στη Σαντορίνη» υπογράμμισε από πλευράς του και ο Πρόεδρος της Aegean, κ. Ευτύχης Βασιλάκης, στο πλαίσιο της συμμετοχής του σε πάνελ με θέμα «Βιομηχανία – Τουρισμός – Υπηρεσίες – Εμπόριο: Ανταγωνιστικοί ή συμπληρωματικοί τομείς;» που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Delphi Economic Forum X. Δεν παρέλειψε βέβαια να επισημάνει ότι «οι δασμοί στα αεροπορικά προϊόντα δεν ωφελούν κανέναν. Ένα αεροσκάφος κατασκευάζεται από εξαρτήματα που προέρχονται από 50-60 χώρες. Αν επιβληθούν δασμοί, το μόνο που θα γίνει είναι να ακριβύνουν και για την Ευρώπη και για τις ΗΠΑ, χωρίς κανένα ουσιαστικό όφελος για κάποιον».
Οι αμφιβολίες παραμένουν
Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι οι επιπτώσεις δεν αφορούν αποκλειστικά τους Αμερικανούς τουρίστες καθώς μπορεί να επιδρούν ευρύτερα στην οικονομία. Αυτό δυνητικά θα μπορούσε να σημάνει περιορισμό των εισπράξεων και από άλλες αγορές τροφοδότες του ελληνικού τουρισμού, σε μια περίοδο μάλιστα που η μέση τουριστική δαπάνη έχει συρρικνωθεί σε σχέση με τα πρώτα μεταπανδημικά χρόνια όπου και ανέκαμψαν τα ταξίδια. Να θυμίσουμε ότι ήδη από τον Ιανουάριο, όπου οι νέοι δασμοί δεν είχαν καθοριστεί, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 3,5%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταξιδιωτικού Ισοζυγίου της ΤτΕ.
Υπό αυτό το πρίσμα, όπως επεσήμανε και ο Παράσχης, το βάρος πέφτει και στις ασιατικές αγορές, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντιστάθμισμα σε ενδεχόμενες κρίσεις. Η επένδυση σε αυτές μάλιστα αποτελεί απαραίτητο plan Β για την διαχείριση ενδεχόμενων απωλειών, αν κι όποτε προκύψουν. «Τα τελευταία χρόνια ανέκαμψαν πάρα πολύ οι Αμερικανοί τουρίστες και αυτό καθιστά τα πράγματα πιο ευαίσθητα σε σχέση με τη γεωπολιτική και την οικονομική κατάσταση που τους χαρακτηρίζει αυτή την περίοδο. Ελπίζουμε ότι αυτή η θετική πορεία θα συνεχιστεί με ένα βιώσιμο πρόσημο. Εμείς θα συμβάλλουμε σε αυτό, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι οι καιροί έχουν γυρίσματα, γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι και με ένα plan B έτοιμο σε περίπτωση που αυτή η τόσο θετική πορεία που είδαμε μετά την πανδημία δεν συνεχιστεί», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η σημασία της αμερικανικής αγοράς
Δεν πρέπει να λανθάνει της προσοχής ότι η αμερικανική αγορά είναι πολύ σημαντική για τον ελληνικό τουρισμό, λόγω της υψηλής μέσης δαπάνης των επισκεπτών από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα, με τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), η Μέση Κατά Κεφαλή Δαπάνη των Αμερικανών το 2023 ανήλθε σε 976 ευρώ έναντι 603 ευρώ που ήταν ο μέσος όρος για την Ελλάδα. Αντίστοιχα παρότι τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ διαμορφώθηκε σε 48,5 χιλ. ταξιδιώτες, μειωμένη κατά 11,3% οι εισπράξεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 20,4% και διαμορφώθηκαν στα 40,9 εκατ. ευρώ.