H επιβολή αυστηρών περιορισμών στις βραχυχρόνιες μισθώσεις αλλά και η προοπτική θέσπισης χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ σε ξενοδοχεία και εστιατόρια, συζητήθηκε κατά την 76η Γενική Συνέλευση της HOTREC στη Βιέννη όπου συμμετείχαν 40 εκπρόσωποι των κορυφαίων εθνικών οργανώσεων ξενοδοχίας και εστίασης από 29 χώρες της Ευρώπης.
Η κύρια -για τον ανά την Ευρώπη κλάδο της ξενοδοχίας- εκδήλωση, διοργανώθηκε ως προπομπός της ανάληψης της προεδρίας της Ε.Ε. από την Αυστρία το πρώτο 6μηνο του 2018 και την χώρα μας εκπροσώπησε ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Αλέξανδρος Βασιλικός και η Διευθύντρια του Ξ.Ε.Ε. κ. Αγνή Χριστίδου. Σημειώνεται ότι οι εργασίες της 76ης Γενικής Συνέλευσης της HOTREC έγιναν παρουσία της υπουργού Τουρισμού της Αυστρίας κας Elisabeth Köstinger, η οποία αναφέρθηκε στις προτεραιότητες της Αυστριακής Προεδρίας στον τομέα του τουρισμού.
Ευρωπαϊκή τάση ο περιορισμός των βραχυχρόνιων μισθώσεων
Σχετικά με το θέμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων σε ιδιωτικές κατοικίες επισημάνθηκε η τάση των Δήμων της Ευρώπης για αυστηρούς περιορισμούς ή και για την πλήρη απαγόρευσή τους και αναφέρθηκε χαρακτηριστικά η περίπτωση της Μαγιόρκα η οποία προσφάτως απαγόρευσε εξ ολοκλήρου τις βραχυχρόνιες μισθώσεις εξασφαλίζοντας την προστασία στέγασης των κατοίκων.
Να υπενθυμίσουμε ότι η άκρως τουριστική Πάλμα Ντε Μαγιόρκα, πρωτεύουσα του μεσογειακού τουριστικού προορισμού των Βαλεαρίδων Νήσων, ψήφισε την Πέμπτη υπέρ της απαγόρευσης σχεδόν όλων των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων, τύπου Airbnb, με στόχο να μειώσει τις απότομες αυξήσεις των ενοικίων που έχει υποστεί η περιοχή.
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό δεν επιτρέπεται πλέον η ενοικίαση κατοικιών ή συγκροτημάτων διαμερισμάτων, και παραμένουν διαθέσιμες μόνο οι μονοκατοικίες που βρίσκονται όμως εντός προστατευόμενης γης και δεν προορίζονται για οικιακή χρήση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τουρισμός παρέχει περισσότερο από το 11% της οικονομίας της Ισπανίας. Οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν περί το 40% από το 2013, με τα μη ρυθμισμένα τουριστικά ενοίκια να φτάνουν γύρω στο 50%.
Οι ντόπιοι της Μαγιόρκας, όπως και οι κάτοικοι πολλών άλλων πόλεων ακόμα και της Αθήνας, διαμαρτύρονται επίσης για το γεγονός ότι η βραχυπρόθεσμη μίσθωση κατοικιών σε οικιστικά συγκροτήματα έχει γεμίσει τα κέντρα ορισμένων περιοχών με τουρίστες οι οποίοι δεν δείχνουν κανέναν σεβασμό στους κανόνες καλής γειτονίας ή στο θόρυβο.
Οι καταγγελίες κατά τουριστών έχουν τετραπλασιαστεί μέσα σε μια τριετία 2014 και 2017 σύμφωνα με το δημαρχείο της πόλης.
«Η Πάλμα πρέπει να είναι μια κατοικήσιμη πόλη και το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί είναι να εγκαταληφθεί από τους κατοίκους της δήλωσε ο δήμαρχος σε μια προσπάθεια να αιτιολογήσει την απόφασή του.
Άλλες ισπανικές πόλεις, όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Μάλαγα, η Σεβίλλη και η Βαλένθια έχουν υιοθετήσει νόμους ή εξετάζουν κανονισμούς για τον περιορισμό των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων κατοικιών μέσω πλατφορμών όπως η Airbnb και το Homeaway.
Παράλληλα εξετάστηκε και η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αντικειμενικούς και διαφανείς όρους από τις διαδικτυακές πλατφόρμες, όσον αφορά στη συνεργασία τους με τα ξενοδοχεία, στην αξιολόγησή τους, καθώς και στους μηχανισμούς διαχείρισης διαφορών, δεδομένου ότι οι online πλατφόρμες κατέχουν πλέον δεσπόζουσα θέση στην τουριστική αγορά, με την Booking.com, Expedia και HRS να καλύπτουν το 92% της Ευρωπαϊκής αγοράς.
Βαρκελώνη, Ρέκιαβικ και άλλες πόλεις περιορίζουν το φαινόμενο Airbnb
Το 2014, η Airbnb επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 30.000 ευρώ (33.913 δολάρια) από την καταλανική κυβέρνηση για «σοβαρή» παραβίαση των νόμων, σύμφωνα με τους οποίους κάθε κατοικία που έχει ενοικιαστεί από τους τουρίστες πρέπει επίσης να εγγραφεί στο Μητρώο Τουρισμού της Καταλονίας. Η εταιρεία επιβλήθηκε επίσης πρόστιμο ύψους 65.000 δολαρίων το 2015 για το ίδιο αδίκημα και η πόλη συνεχίζει να αυξάνει τις προσπάθειές της για να εντοπίσει τους παραβάτες: η Βαρκελώνη έχει διπλασιάσει τον αριθμό των ερευνητών που αναζητούν παράνομα νοικοκυριά και το επόμενο έτος θα έχει περισσότερα από 100 άτομα.
Ο τουρισμός εξελίσσεται στην Ισλανδία, και μαζί του αυξάνει και η απήχηση της Airbnb. Ωστόσο, το Ρέικιαβικ αποφάσισε να ρυθμίσει την πρακτική των βραχυχρόνιων μισθώσεων με νέο νόμο ο οποίος ορίζει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2017 οι άνθρωποι μπορούν να νοικιάσουν τα διαμερίσματά τους έως και 90 ημέρες το χρόνο. Μπορούν επίσης να κερδίσουν ένα εκατομμύριο ισπανικές κορώνες το χρόνο. Επιπλέον οι οι οικοδεσπότες της Airbnb θα πρέπει να εγγράψουν το σπίτι τους στην τουριστική υπηρεσία και να διασφαλίζουν την τήρηση ορισμένων κανονισμών υγεία και ασφάλειας. Η ισλανδική αστυνομία δε, καταζητά τους παραβάτες της παραπάνω νομοθεσίας και κάνει επιδρομές συχνά πυκνά σε κατοικίες που νοικιάζονται μέσω Airbnb παράνομα.
Παρόμοια πρακτική ακολουθεί και το Amsterdam το οποίο επέβαλε πρόστιμο ύψους 24.000 ευρώ σε ιδιοκτήτη κατοικίας που την νοίκιαζε μέσω Airbnb προσπαθώντας να στείλει σαφές μήνυμα: θα ρυθμίσουμε τις πρακτικές βραχυπρόθεσμης ενοικίασης σπιτιών. Τα επόμενα δύο χρόνια δεν επιβλήθηκαν μόνο πρόστιμα αλλά και νέοι κανονισμοί σύμφωνα με τους οποίους το διαμέρισμα μπορεί να διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση αποκλειστικά από τον ιδιοκτήτη ενός διαμερίσματος μόνο για 60 ημέρες το χρόνο και μόνο σε τέσσερα άτομα τη φορά.
Αντιστοίχως και στην πόλη του Φωτός, έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της Airbnb, με περίπου 55.000 καταχωρήσεις απαγορεύεται η εκμίσθωση κατοικίας για περισσότερο από 120 μέρες το χρόνο. Προκειμένου δε να εντοπίσουν τους ιδιοκτήτες που δεν συμμορφώνονται με τους κανονισμούς οι αρχές πραγματοποιούν συνεχείς επιδρομές υποδυόμενοι επίδοξους ενοικιαστές (κάτι αντίστοιχο που συνέβη πρόσφατα και στην χώρα μας)
Τέλος το Βερολίνο έχει ήδη από τον Μάιο του 2016 ψηφίσει νόμο που προβλέπει την απαγόρευση βραχυπρόθεσμης ενοικίασης κατοικιών εάν δεν έχουν αιτηθεί αντίστοιχη άδεια στην τουριστική υπηρεσία της περιοχής ή αν δεν νοικιάζουν λιγότερο από το 50% του συνολικού εμβαδού του σπιτιού τους. Σε αντίθετη περίπτωση κι αν πιαστούν στα πράσα θα πρέπει να πληρώσουν πρόστιμο που φτάνει και τις 95.000 ευρώ.
Σκέψεις για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ σε συγκεκριμένα αγαθά κι υπηρεσίες
Τέλος οι συμμετέχοντες συζήτησαν και σχετικά με το προτεινόμενο καθεστώς της Ε.Ε. για τους συντελεστές ΦΠΑ, στο οποίο όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες, πλην εκείνων που θα εξαιρεθούν ρητά, όπως τα αλκοολούχα ποτά, θα μπορούν να εντάσσονται στο μειωμένο συντελεστή. Πρόκειται για εξέλιξη που θα επιτρέπει σε κάθε χώρα της Ε.Ε. να θεσπίσει μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ στα ξενοδοχεία και εστιατόρια.
Αναφερόμενος στα συμπεράσματα της 76ης Γενικής Συνέλευσης της HOTREC o πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας κ. Αλέξανδρος Βασιλικός τόνισε, ότι οι εξελίξεις για τον κλάδο της ξενοδοχίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο δημιουργούν το κατάλληλο έδαφος για μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα ξενοδοχεία, καθώς και για τη θέσπιση περιοριστικών όρων για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικιών.
Όπως επισήμανε ο κ. Βασιλικός: «ήδη η Αυστρία μείωσε το συντελεστή ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από 13% στο 10% με τη συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών να έχουν πολύ χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ στη διαμονή σε σχέση με τη χώρα μας».
«Το Ξ.Ε.Ε. με τη δυναμική και πολύχρονη παρουσία του στην HOTREC, όντας εθνικός αντιπρόσωπος στο ευρωπαϊκό όργανο του ξενοδοχειακού κλάδου, αφενός διαλαμβάνει την πλέον έγκυρη πληροφόρηση για τα τεκταινόμενα στην Ε.Ε., αφετέρου συνδιαμορφώνει με τις τεκμηριωμένες θέσεις του την πολιτική της HOTREC απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου.
Τέλος, στο πλαίσιο της 76ης Γενικής Συνέλευσης της HOTREC πραγματοποιήθηκε το Ηotel Technology Forum, που αποτελεί συνάντηση κορυφής high-tech start-ups με ξενοδόχους και επενδυτές, με κοινό στόχο να είναι όλοι πρωταγωνιστές στη νέα ψηφιακή εποχή.