Μια επικίνδυνη συγκυρία αποτελεί η έλευση της παραλλαγής Όμικρον του ιού Sars-Cov-2, εν μέσω εορταστικής περιόδου, προκαλώντας έντονη ανησυχία στους επιστήμονες για την επίπτωση στην πανδημία το επόμενο διάστημα.
Η υψηλή μεταδοτικότητα του νέου στελέχους του κορονοϊού, η μεγάλη κινητικότητα και οι συναθροίσεις που συνηθίζονται κατά την περίοδο των εορτών, σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης στις ευάλωτες ηλικίες, οδηγούν σε δυσοίωνες προβλέψεις για το επόμενο δίμηνο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ήδη στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί πέντε επιβεβαιωμένα κρούσματα του νέου στελέχους, εκ των οποίων τα τέσσερα έχουν ιστορικό ταξιδιού στη Ν. Αφρική και στη Γαλλία, ενώ το ένα είναι εγχώριο και αποτελεί στενή επαφή κρούσματος με ιστορικό ταξιδιού. Τα τέσσερα κρούσματα έχουν καταγραφεί στην Κρήτη και το ένα στην Αθήνα. Και οι πέντε ασθενείς είναι πλήρως εμβολιασμένοι, με πολύ ήπια συμπτώματα, δεν χρειάστηκε να νοσηλευτεί κανείς με αναπνευστικά προβλήματα και οι περιπτώσεις χαρακτηρίζονται από υψηλό φορτίο κατά τη διάγνωση της νόσου.
Δεκάδες τα «ύποπτα» κρούσματα
Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι έχει ήδη ξεκινήσει η διασπορά του νέου στελέχους στη χώρα μας, η οποία αναμένεται να αποτυπωθεί στις εκθέσεις του ΕΟΔΥ εντός των επόμενων δύο εβδομάδων. Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider, δεκάδες «ύποπτα» κρούσματα έχουν τεθεί στο μικροσκόπιο του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης και αναμένονται τα αποτελέσματα τις επόμενες ημέρες.
Την ίδια στιγμή, την ανησυχία των ειδικών επιτείνει η «έκρηξη» του ιικού φορτίου του γονιδιώματος του SARS CoV-2 που προκύπτει από την ανάλυση των λυμάτων στην Κρήτη, κατά την εβδομάδα 6 με 12 Δεκεμβρίου 2021. Συγκεκριμένα, το ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων παρουσίασε καθαρή αύξηση στον Άγιο Νικόλαο (+45%), στα Χανιά (+84%), στο Ηράκλειο (+109%) και στο Ρέθυμνο (+258%).
Εν αναμονή των δεδομένων σχετικά με τα χαρακτηριστικά της παραλλαγής Όμικρον αλλά και της ανακοίνωσης για τα μεταλλαγμένα στελέχη από τον ΕΟΔΥ την προσεχή Πέμπτη, κατά τη σημερινή τακτική συνεδρίαση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων αναμένεται να συζητηθούν οι συστάσεις για τη μείωση του κινδύνου διασποράς του ιού κατά τη διάρκεια εορτών.
Ανησυχία από τον ΠΟΥ
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, καμία παραλλαγή του κορονοϊού δεν διαδόθηκε τόσο γρήγορα όσο η Όμικρον. Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, υπογράμμισε την Τρίτη ότι μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί κρούσματα της Όμικρον σε 77 χώρες, εκτιμώντας ωστόσο ότι στην πραγματικότητα «η Όμικρον βρίσκεται πιθανότατα στις περισσότερες χώρες, ακόμη και αν δεν έχει εντοπιστεί ακόμη». «Η Όμικρον εξαπλώνεται με ρυθμό που δεν έχουμε ξαναδεί σε καμία άλλη παραλλαγή. Ανησυχούμε από το γεγονός ότι οι άνθρωποι θεωρούν την Όμικρον ήπια. Ακόμη και αν προκαλεί λιγότερο σοβαρή ασθένεια, ο αριθμός των κρουσμάτων θα μπορούσε για άλλη μια φορά να κατακλύσει εκείνα τα συστήματα υγείας που δεν είναι προετοιμασμένα», προειδοποίησε, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη για τήρηση των υγειονομικών μέτρων.
Πολλές μελέτες διεξάγονται σε διεθνές επίπεδο με στόχο να «μετρήσουν» την προστασία που παρέχουν η προηγούμενη λοίμωξη από κορονοϊό και τα εμβόλια έναντι της παραλλαγής Όμικρον, με νέα στοιχεία να προκύπτουν μέρα με την ημέρα.
Στην Ελλάδα, σε μια ανάλυση σεναρίων που έχει αναπτύξει επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Κρήτης, με επικεφαλής τον καθηγητή Πνευμονολογίας, Νίκο Τζανάκη, ως επικρατέστερο αναδεικνύεται το σενάριο να είναι μεν το στέλεχος Όμικρον πιο μεταδοτικό, αλλά τα εμβόλια να είναι αποτελεσματικά στην προστασία από σοβαρή νόσο και θάνατο.
Επιτακτική η ανάγκη για εμβολιασμό
Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το εμβόλιο είναι το βασικό όπλο που διαθέτει η ανθρωπότητα έναντι του νέου κορονοϊού και είναι σίγουρα αποτελεσματικό έναντι της παραλλαγής Δέλτα, η οποία μόνο χθες, Τρίτη, στοίχησε τη ζωή σε 130 πολίτες της χώρας. Το σενάριο το στέλεχος Όμικρον να εξουδετερώνει την αποτελεσματικότητα των εμβολίων δεν φαίνεται να επικρατεί, ενώ καθοριστική είναι η σημασία της τρίτης δόσης του εμβολίου, καθώς μπορεί να εξασφαλίσει τη μέγιστη δυνατή προστασία έναντι και του νέου ιού (Όμικρον).
Μιλώντας από το βήμα του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας, ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημήτριος Παρασκευής, εκτίμησε ότι «αναμφισβήτητα η Όμικρον θα μπορεί πλέον να μολύνει περισσότερο τα άτομα που έχουν αναπτύξει ανοσία, πλην αυτών που έχουν κάνει αναμνηστική δόση, αλλά η προστασία του εμβολίου θα είναι σημαντική σε ό,τι αφορά τη σοβαρή νόσο και το θάνατο».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, Αχιλλέα Γραβάνη, «διαφαίνεται κατακλυσμιαίο κύμα, με ισχυρή πιθανότητα μόλυνσης σχεδόν όλων των ανεμβολιαστων, των μερικώς εμβολιασμένων (5-6 μήνες μετά την 2η δόση) και των ήδη νοσησαντων δίχως εμβολιασμό. Τον Ιανουάριο όλοι θα τρέχουν για εμβολιασμό αλλά θα είναι αργά, γιατί η ανοσία θα χρειάζεται κάποιες εβδομάδες για να επιτευχθεί».
