Aνησυχητικά είναι τα ευρήματα μελετών, σχετικά με την επίδραση των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού στους αναπτυσσόμενους πνεύμονες των παιδιών, καθώς φαίνεται ότι μπορεί να αφήνουν αποτύπωμα στην υγεία τους, μέχρι την εφηβεία και την ενηλικίωση.
Στα στοιχεία αυτά αναφέρθηκε ο επίκουρος καθηγητής Παιδοπνευμονολογίας Παν/μιου Κρήτης, Χάρης Κατσαρδής, μιλώντας στην Επιστημονική Ημερίδα με θέμα: «Η τριπλή επιδημία [COVID-19, Γρίπη, RSV λοίμωξη]: Υπερβολή ή πραγματικότητα;», που διοργάνωσε ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ).
Οι οξείες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού είναι η πιο συχνή αιτία νόσησης σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Ωστόσο, μικρά παιδιά και ηλικιωμένοι εμφανίζουν με μεγαλύτερη συχνότητα σοβαρή και επικίνδυνη νόσηση. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι λοιμώξεις αυτές συνδέονται με κίνδυνο συριγμού ή άσθματος στη μετέπειτα ζωή, με μία διακύμανση από 1,5-10%, κατά διάφορες μελέτες. Συριγμός μετά από ρινοϊό στα 3 πρώτα χρόνια της ζωής συνδέεται με διπλάσιο κίνδυνο για συριγμό ή άσθμα στην κατοπινή παιδική ηλικία. Οι αναπνευστικές λοιμώξεις στα 3 πρώτα χρόνια της ζωής συνδέονται με μειωμένη FEV1, μια πολύ σημαντική παράμετρο αναπνευστικής λειτουργίας, στις ηλικίες 7,5-20 ετών.
Πρόσφατη διεθνής μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 150.000 παιδιά από όλη την Ευρώπη, μελέτησε την επίδραση λοιμώξεων του ανώτερου ή κατώτερου αναπνευστικού στις ηλικία των 6 μηνών έως 5 ετών, σε σχέση με τον επηρεασμό της αναπνευστικής λειτουργίας και της ανάπτυξης άσθματος στην ηλικία των 7 χρόνων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού παρουσιάζουν στη σχολική ηλικία χαμηλότερες τιμές σε σημαντικές παραμέτρους της αναπνευστικής λειτουργίας. Αντίστοιχα, τα παιδιά με λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη άσθματος στη σχολική ηλικία, σε σύγκριση με όσα αντιμετώπισαν λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού.
Πιθανοί παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί
Η μελέτη έδειξε ότι οι ιογενείς λοιμώξεις του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού έχουν επίδραση στο αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα, μέσω των Τ – λεμφοκυττάρων, με αποτέλεσμα αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης άσθματος στην μετέπειτα ζωή.
Όσον αφορά στις ιογενείς λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, ίσως έχουν ένα άμεσο αποτέλεσμα στους πνεύμονες, μέσω διαταραχής της αύξησης και της ανάπτυξης του πνεύμονα, ειδικά στους μικρούς αεραγωγούς. Το φαινόμενο οδηγεί σε απόφραξη των αεραγωγών και περιορισμό των ροών.
Ωστόσο, ο καθηγητής αναφέρθηκε και σε έναν προβληματισμό: έχει υποστηριχτεί βάσιμα ότι η επίδραση των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού κατά την πρώιμη ηλικία, αφήνει αποτύπωμα στην υγεία του αναπνευστικού μέχρι την ενηλικίωση.
«Μήπως η επηρεασμένη αναπνευστική λειτουργία ή το άσθμα στην πρώιμη ηλικία προδιαθέτουν για κίνδυνο λοιμώξεων στο μέλλον και οδηγούν στην Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και την χρονιότητα του άσθματος; Ακόμα το ερώτημα δεν έχει απαντηθεί ξεκάθαρα, πάντως υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι τα πράγματα προς τα εκεί κλίνουν.
Το θέμα είναι ότι για εμάς τους παιδιάτρους υπάρχει σοβαρή ευθύνη. Θα πρέπει να προσέξουμε τα παιδιά στην παιδική ηλικία, ώστε να μην τα φορτώσουμε με ένα γραμμάτιο το οποίο θα οφείλουν να εξοφλήσουν στην εφηβική και ενήλικη ζωή», τόνισε ο κ. Κατσαρδής.
Αναφερόμενος στην προστασία από τις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, επεσήμανε: «Εκτός από την κάλυψη του στόματος με τον αγκώνα κατά το βήχα, την τήρηση των αποστάσεων και την αποφυγή του συγχρωτισμού, ειδικά τώρα που υπάρχει έξαρση των λοιμώξεων, δεν θα πρέπει να παραλείπεται το καλό πλύσιμο των χεριών, καθώς η μετάδοση μπορεί να γίνει και με τα χέρια που έχουν μολυνθεί από ιούς που έχουν πέσει σε επιφάνειες και επιβιώνουν εκεί για αρκετό χρονικό διάστημα».
Μεγάλη έξαρση
Νωρίτερα, η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας και της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Βάνα Παπαευαγγελου, αναφέρθηκε στην έξαρση των επιδημιών από ιογενείς λοιμώξεις που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, τονίζοντας πως είναι τόσο μεγάλη και διαρκώς αυξανόμενη στα παιδιά, που για πρώτη φορά την περασμένη Τετάρτη 14/12 αναπτύχθηκαν ράντζα στην Γ’ Παιδιατρική Κλινική του Νοσοκομείου «Αττικόν». Ωστόσο, συνέστησε ψυχραιμία και όχι πανικό.
Η καθηγήτρια τόνισε με έμφαση πως οι γονείς θα πρέπει να δουν άμεσα τα βιβλιάρια των παιδιών τους και να επικαιροποιήσουν άμεσα τους εμβολιασμούς έναντι του πνευμονιοκόκκου και μηνιγγιτιδοκόκκου.
Παράλληλα, όπως τόνισε, βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών για το εάν θα πρέπει να υπάρξει σύσταση για τον οριζόντιο εμβολιασμό των παιδιών στη χώρα μας, καθώς στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) εξέδωσαν οδηγίες για τον εμβολιασμό των παιδιών έναντι της Covid και της γρίπης, με σκοπό τον περιορισμό της κυκλοφορίας των λοιμώξεων στην κοινότητα.
Photo: Shutterstock
