Στις περισσότερες χώρες του κόσμου, όπως και στην Ελλάδα, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Οι πιο συχνές αιτίες θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως είναι κατά φθίνουσα σειρά o καρκίνος του πνεύμονα, o καρκίνος του μαστού, o καρκίνος του προστάτη, o καρκίνος του παχέος εντέρου, o καρκίνος ουροδόχου κύστεως.
Σύμφωνα με στοιχεία από τον Διεθνή Οργανισμό για την Έρευνα του Καρκίνου (IARC) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), που έχει αναρτήσει στην πλατφόρμα διαλόγου της η All.Can Greece, το 2020 (πιο πρόσφατα δεδομένα), στην Ελλάδα διαγνώστηκαν 64.530 πολίτες με καρκίνο, εκ των οποίων 28.249 ήταν γυναίκες και 36.281 ήταν άνδρες (8.032 περισσότεροι από τις γυναίκες).
Την ίδια χρονική περίοδο, έχασαν τη ζωή τους 19.761 άνδρες και 13.405 γυναίκες, δηλαδή 6.356 περισσότεροι άνδρες, σε σύγκριση με τις γυναίκες.
Οι 5 πιο συχνές αιτίες θανάτου από καρκίνο
Όπως προκύπτει από τη μελέτη «Εθνικό Σχέδιο για τον Έλεγχο του Καρκίνου: Συστάσεις πολιτικής» της πλατφόρμας διαλόγου All.Can Greece, οι πιο συχνές αιτίες θανάτου από καρκίνο είναι οι εξής:
Καρκίνος του πνεύμονα: Είναι ο συχνότερος καρκίνος παγκοσμίως και η κύρια αιτία σχετιζόμενων με τον καρκίνο θανάτων, αποτελώντας το 14% επί του συνόλου των διαγνώσεων καρκίνου και το 27% επί του συνόλου των θανάτων από καρκίνο. Στην Ελλάδα με βάση επιδημιολογικά στοιχεία του 2020 (Globocan), 8.960 ασθενείς νοσούν κάθε χρόνο από τον καρκίνο του πνεύμονα ενώ το 2020 σημειώθηκαν 7.662 θάνατοι. Ο πενταετής επιπολασμός υπολογίζεται σε 10.449 ασθενείς.
Καρκίνος του μαστού: Είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου στις γυναίκες. Περίπου 1 στις 9 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής της. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περισσότερες από 250.000 νέες διαγνώσεις καρκίνου του μαστού γίνονται κάθε χρόνο και 90.000 γυναίκες πεθαίνουν από τη νόσο. Στην Ελλάδα, τα νέα περιστατικά ανέρχονται σε περίπου 7.770 ετησίως και οι θάνατοι από καρκίνο του μαστού σε περίπου 2.33010.
Καρκίνος του προστάτη: Αποτελεί σήμερα το συχνότερο καρκίνο που διαγιγνώσκεται στους άνδρες, ενώ αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου από κακοήθεια μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται περίπου 6.217 νέες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη το χρόνο (στοιχεία 2020 από Globocan). Όσον αφορά τη θνητότητα, ο καρκίνος του προστάτη ήταν υπεύθυνος για περίπου 1.835 θανάτους το 2020, ενώ ο πενταετής επιπολασμός ανέρχεται σε 25.019 άτομα.
Καρκίνος του παχέος εντέρου: Είναι ο τρίτος σε θανάτους καρκίνος παγκοσμίως. Στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται περίπου 6.529 νέες περιπτώσεις καρκίνου παχέος εντέρου το χρόνο (στοιχεία 2020 από Globocan). Όσον αφορά τη θνητότητα, ο καρκίνος του παχέος εντέρου ήταν υπεύθυνος για περίπου 3.431 θανάτους το 2020, ενώ ο πενταετής επιπολασμός ανέρχεται σε 18.545 άτομα.
Καρκίνος της ουροδόχου κύστης: Είναι ο πέμπτος συνηθέστερος καρκίνος στον δυτικό κόσμο και η δεύτερη πιο συχνή κακοήθεια του ουροποιητικού συστήματος μετά τον καρκίνο του προστάτη. Στη χώρα μας είναι η 4η αιτία εμφάνισης καρκίνου, σύμφωνα με δεδομένα του IARC-International Agency for Research in Cancer. Στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται περίπου 5.645 νέες περιπτώσεις καρκίνου ουροδόχου κύστης το χρόνο (στοιχεία 2020 από Globocan). Όσον αφορά τη θνητότητα, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης ήταν υπεύθυνος για περίπου 1.543 θανάτους το 2020, ενώ ο πενταετής επιπολασμός ανέρχεται σε 17.921 άτομα.
Στην Ελλάδα, σχεδόν το ένα τέταρτο όλων των θανάτων οφείλονται στον καρκίνο. Επί του παρόντος δεν είναι δυνατόν να σχολιαστούν τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης για τις συνηθέστερες μορφές καρκίνου, καθώς η Ελλάδα δεν διαθέτει εθνικό μητρώο νεοπλασιών και τα στοιχεία άλλων περιφερειακών ή ειδικών μητρώων είναι ελλιπή. Στους άνδρες (αλλά τώρα πια και στις γυναίκες) πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, και ακολουθούν του προστάτη και του παχέος εντέρου. Στις γυναίκες πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο είναι ο καρκίνος του πνεύμονα και ακολουθούν του μαστού και του παχέος εντέρου. Από αρκετές μελέτες φαίνεται ότι η θνησιμότητα από καρκίνο διαφοροποιείται μεταξύ των γεωγραφικών διαμερισμάτων της χώρας, στοιχείο που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Μια πρόσφατη, τέλος, μελέτη έδειξε ότι η αποφεύξιμη θνησιμότητα μειώθηκε κατά 30,5% μετά από σύγκριση που έγινε μεταξύ των περιόδων 1980-1984 και 2000-2007, γεγονός που εν μέρει αποδίδεται στη βελτίωση των υπηρεσιών υγείας.
Απαιτείται εθνικό σχέδιο δράσης
«Το θετικό είναι ότι έχουν ήδη ξεκινήσει αρκετές δράσεις και προγράμματα για τον καρκίνο στη χώρα μας, όπως ο προσυμπτωματικός έλεγχος, ενώ σχεδιάζονται και άλλες και υπάρχει ελληνική συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα για τον καρκίνο. Όμως όλη αυτή η δραστηριότητα είναι αυτοτελείς δράσεις, μη συνδεόμενες οργανικά μεταξύ τους και μη ενταγμένες σε στρατηγικό σχέδιο για τον καρκίνο ευρείας αποδοχής. Λείπει η οργανωμένη επιτελική δράση για τον καρκίνο σε εθνικό επίπεδο, ώστε να μπορεί η χώρα να επωφεληθεί από όλες τις μοναδικές ευκαιρίες που παρέχονται από το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για τον Καρκίνο και την Αποστολή για την Καταπολέμηση του Καρκίνου», ανέφερε κα Καίτη Αποστολίδου, Πρόεδρος Δ.Σ. ΕΛΛΟΚ , Πρώην Πρόεδρος & Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Ασθενών με Καρκίνο (ECPC), κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου για την παρουσίαση της μελέτης..
Και πρόσθεσε: «Η Ελλάδα δεν έχει ακόμη Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών, Εθνικό Σχέδιο για τον Καρκίνο και επίσημο φορέα, όπως το Εθνικό Ινστιτούτο Νεοπλασιών, ούτε Διεύθυνση Ογκολογίας στο Υπουργείο. Η πλατφόρμα διαλόγου All.Can Greeceεπιθυμεί να αρχίσει ο δημόσιος διάλογος για το Εθνικό Σχέδιο για τον Έλεγχο του Καρκίνου και συμβάλλει με συστάσεις πολιτικής από τους εμπλεκόμενους στην πρώτη γραμμή καταπολέμησης του καρκίνου, ασθενείς, γιατρούς, νοσηλευτές, βιομηχανία υγείας».
