Στην τελική ευθεία βρίσκεται η ελάφρυνση των φτηνών φαρμάκων που διακινούν τα ιδιωτικά φαρμακεία από τις συνολικές αυτόματες επιστροφές (clawback) που καταβάλλουν οι εταιρείες στο κράτος. Όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας «Σύσταση Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία «Ογκολογικό Κέντρο Παίδων “Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη – ΕΛΠΙΔΑ”», τα φάρμακα με Κόστος Ημερήσιας Θεραπείας (ΚΗΘ) μικρότερο ή ίσο με 20 λεπτά του ευρώ δεν θα πληρώνουν το clawback που τους αναλογεί, αλλά μόνο το 10%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 99, «από 1ης.1.2023, στα φαρμακευτικά σκευάσματα τα οποία χορηγούνται από τα φαρμακεία κοινότητας και για τα οποία έχει υπολογιστεί και είναι διαθέσιμη στον κατάλογο από ζημιωμένων φαρμάκων κόστος ημερησίας θεραπείες (ΚΗΘ) μικρότερο ή ίσο με 20 λεπτά του ευρώ, δύναται να επιβάλλεται με κοινή απόφαση των υπουργών Υγείας και Οικονομικών, ανώτατο όριο στο ποσό αυτόματης επιστροφής (clawback) έως 10% επί του ποσού που τους αναλογεί. Tο υπερβάλλoν ποσό αυτόματης επιστροφής, που θα αναλογούσε στα ανωτέρω φαρμακευτικά σκευάσματα, αναζητείται αναλογικά από τα υπόλοιπα φαρμακευτικά σκευάσματα που συμμετέχουν στο μηχανισμό αυτόματης επιστροφής, της φαρμακευτικής δαπάνης των φαρμακείων κοινότητας. Το ανωτέρω ποσό υπολογίζεται εξαμηνιαία και καταβάλλεται από τους υπόχρεους ΚΑΚ και τις φαρμακευτικές εταιρείες, εντός μηνός από την πιστοποίηση του, σε λογαριασμό τραπέζης που θα υποδείξει ο κάθε φορέας. Με απόφαση του υπουργού υγείας καθορίζεται κάθε λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου και ιδίως ο ακριβής τρόπος υπολογισμού των ποσών…».
Tο ίδιο άρθρο προβλέπει και τον τρόπο με τον οποίο θα υπολογίζεται το clawback, ο οποίος θα βασίζεται στους εξής παράγοντες:
- Το μερίδιο αγοράς κάθε φαρμάκου στην θεραπευτική κατηγορία της θετικής λίστας,
- Τη δυνατότητα τελικού συμψηφισμού τυχόν υπολειπόμενου ποσού με βάση το συνολικό τζίρο κάθε εταιρείας,
- Κάθε ειδικότερο ζήτημα που αφορά στον τρόπο και χρόνο καταβολής των οφειλόμενων ποσών, καθώς και στην διαδικασία τυχόν συμψηφισμών σε επόμενους λογαριασμούς. Σε περίπτωση μη έγκαιρης απόδοσης των ποσών επιστροφής, αυτά εισπράττονται με τη διαδικασία του ΚΕΔΕ.
Το μέτρο είχε προαναγγείλει πρόσφατα ο Ειδικός Σύμβουλος Φαρμακευτικής Πολιτικής του Υπουργού Υγείας, Μπάμπης Καραθάνος μιλώντας για πλήρη εξαίρεση από το clawback των φαρμακευτικών σκευασμάτων με λιανική τιμή κάτω των 7,5 ευρώ, μια προοπτική που είχε προκαλέσει προβληματισμό στην αγορά, ως προς την επιβάρυνση των υπόλοιπων σκευασμάτων που συμμετέχουν στο μηχανισμό. Τα σχέδια του υπουργείου Υγείας φαίνεται ότι στην πορεία άλλαξαν, ωστόσο ο προβληματισμός παραμένει, δεδομένου ότι -όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς στο Insider- σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, το ποσό θα ανέλθει συνολικά σε περίπου 100 εκατ. ευρώ.
Αλλαγές και στο νοσοκομειακό clawback
Αλλαγές προβλέπονται και στον τρόπο βάσει του οποίου θα υπολογίζεται και θα επιβάλλεται το clawback για την νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη.
Σύμφωνα με το άρθρο 100 και έχοντας ήδη καταστεί η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) κεντρικός προμηθευτής για νοσοκομειακά φάρμακα, «από την 1η Απριλίου 2023, η Ε.Κ.Α.Π.Υ. αναλαμβάνει τις διαδικασίες υπολογισμού και επιβολής της αυτόματης επιστροφής (clawback) για τη φαρμακευτική δαπάνη των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και του Γ.Ν.Θ. «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ανά φαρμακευτική εταιρεία για τις διαδικασίες προμήθειας φαρμάκων, που διενεργούνται από την Ε.Κ.Α.Π.Υ. κατόπιν υλοποίησης συμφωνιών που συνάπτει η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων, και αφορούν κλειστούς ή ανοιχτούς προϋπολογισμούς, για τον εφοδιασμό των νοσοκομείων. Επιπλέον προβλέπεται ότι η φαρμακευτική δαπάνη που υπερβαίνει το όριο δαπανών που τίθεται στην περίπτωση αυτή δύναται να επιστρέφεται ως έσοδο και στην Ε.Κ.Α.Π.Υ.».