Σημαντικά ευρήματα προκύπτουν από την έρευνα του Global Lung Cancer Coalition (GLCC), για το 2023, αναφορικά με τη στάση του κοινού απέναντι στον καρκίνο του πνεύμονα, τον βαθμό επίγνωσής του σχετικά με τα συμπτώματα της ασθένειας αλλά και τη γνώμη του σχετικά με την ανάγκη ένταξης προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, παρουσίασε η FairLife L.C.C.
Η έρευνα που για πρώτη φορά συμπεριλαμβάνει και την Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε για τέταρτη χρονιά σε 29 χώρες, με περισσότερους από 1.000 συμμετέχοντες από την κάθε χώρα.
Τα ευρήματα της έρευνας για την Ελλάδα δείχνουν το ανησυχητικά χαμηλό επίπεδο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του πνεύμονα, ενώ το στίγμα που βιώνουν οι ασθενείς εξαιτίας του συσχετισμού της νόσου με το κάπνισμα, είναι γεγονός και στην χώρα μας. Παρόλα αυτά είναι άκρως ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των ερωτηθέντων συμφωνεί στην αναγκαιότητα ύπαρξης ενός εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου.
Συγκεκριμένα, το 37,8% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι δεν γνώριζαν κάποιο σύμπτωμα ενδεικτικό της νόσου, με τους άνδρες, τους νέους (18-24 ετών) και ακολούθως τους άνω των 55 ετών να είναι οι λιγότερο ενημερωμένοι. Συμμετέχοντες που είναι/ήταν καπνιστές οριακά ήταν περισσότερο ενημερωμένοι έναντι όσων δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Την ίδια στιγμή το 40,5% του κοινού συμφώνησε πως έτρεφε μικρή συμπάθεια για τους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα σε σχέση με τις άλλες μορφές καρκίνου. Η απόκριση αυτή ήταν περισσότερο πιθανή για τους άνδρες, τους νέους (18-24 ετών) και όσους δεν έχουν καπνίσει ποτέ.
Αναφορικά με την ένταξη του προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το 91,3% των ερωτηθέντων συμφώνησε για την αναγκαιότητά του, άποψη που φαίνεται να υποστηρίζεται περισσότερο από τις γυναίκες και από όλο και μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους. Οι νυν ή πρώην καπνιστές οριακά φάνηκε να είναι περισσότερο υποστηρικτικοί στη θεσμοθέτηση ενός εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου, έναντι όσων δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό είναι ένα από τα υψηλότερα που καταγράφηκε μεταξύ των υπό εξέταση χωρών.
Αναγκαία η ενίσχυση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης
Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στη χώρα μας, ενώ τα ποσοστά επιβίωσης έχουν ελάχιστα βελτιωθεί εδώ και δεκαετίες σε σύγκριση με τους υπόλοιπους πιο συχνούς καρκίνους (μαστού, παχέος εντέρου και προστάτη), με το πενταετές ποσοστό επιβίωσης να αγγίζει μόλις το 20%, κυρίως επειδή οι περισσότεροι ασθενείς (περίπου 83%) εμφανίζουν συμπτώματα όταν η νόσος βρίσκεται πλέον σε τελικά στάδια. Από τα παραπάνω αποτελέσματα καταδεικνύεται η ανάγκη για ενίσχυση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα και τις θεσμοθέτησης ενός εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου για τη νόσο ώστε οι ασθενείς:
- να μπορούν να αναγνωρίσουν το ταχύτερο τα πρώτα συμπτώματα της νόσου και να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή,
- να έχουν ίσες ευκαιρίες έγκαιρης διάγνωσης με άλλους ασθενείς νοσούντες από καρκίνο, αναζητώντας εγκαίρως συμβουλή από γιατρό χωρίς να αισθάνονται ενοχές επειδή είναι ή υπήρξαν καπνιστές, χάνοντας έτσι πολύτιμο χρόνο από τη διάγνωση, και
- μέσω του προσυμπτωματικού ελέγχου να έχουν την ευκαιρία να εντοπίσουν τον καρκίνο του πνεύμονα σε αρχικά στάδια, όταν μπορεί να είναι ακόμα και πλήρως ιάσιμος. Πρόσφατη σχετική κλινική μελέτη (de Koning 2020) κατέδειξε ότι ο μη παρεμβατικός προσυμπτωματικός έλεγχος για καρκίνο του πνεύμονα με αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (LDCT) απέφερε σημαντική μείωση στους θανάτους από τη νόσο μετά από 10 χρόνια από τη διάγνωση, και συγκεκριμένα κατά 33% στις γυναίκες και 24% στους άνδρες. Σε αντίστοιχα ποσοστά για περίοδο πενταετίας κατέληξε και σχετική μελέτη για τον προσυμπτωματικό έλεγχο της νόσου στην Ελλάδα (Souliotis et al. 2022) στην οποία συμμετείχε και η FairLife L.C.C.