Οι αλληλεπιδράσεις με τους φίλους και την οικογένειά μας μπορεί να μας κρατήσουν υγιείς, επειδή ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και μειώνουν τον κίνδυνο ασθενειών όπως οι καρδιακές παθήσεις, το εγκεφαλικό και ο διαβήτης τύπου 2, προτείνει νέα έρευνα.
Ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Κίνα κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα αφού μελέτησαν πρωτεΐνες από δείγματα αίματος που ελήφθησαν από περισσότερους από 42.000 ενήλικες που στρατολογήθηκαν στη Βιοτράπεζα του Ηνωμένου Βασιλείου. Τα ευρήματά τους δημοσιεύονται σήμερα στο περιοδικό Nature Human Behaviour.
Οι κοινωνικές σχέσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στην ευημερία μας. Τα στοιχεία δείχνουν όλο και περισσότερο ότι τόσο η κοινωνική απομόνωση όσο και η μοναξιά συνδέονται με κακή υγεία και πρόωρο θάνατο. Ωστόσο, οι υποκείμενοι μηχανισμοί μέσω των οποίων οι κοινωνικές σχέσεις επηρεάζουν την υγεία παραμένουν ασαφείς.
Ένας τρόπος για να εξερευνηθούν οι βιολογικοί μηχανισμοί είναι να εξετασθούν οι πρωτεΐνες που κυκλοφορούν στο αίμα. Οι πρωτεΐνες είναι μόρια που παράγονται από τα γονίδιά μας και είναι απαραίτητα για να βοηθήσουν το σώμα μας να λειτουργήσει σωστά. Μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως χρήσιμοι στόχοι φαρμάκων, επιτρέποντας στους ερευνητές να αναπτύξουν νέες θεραπείες για την αντιμετώπιση ασθενειών.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στο Πανεπιστήμιο Fudan, στην Κίνα, εξέτασε τα «πρωτεώματα» - το σύνολο των πρωτεϊνών - σε δείγματα αίματος που δόθηκαν από περισσότερους από 42.000 ενήλικες ηλικίας 40-69 ετών από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό τους επέτρεψε να δουν ποιες πρωτεΐνες υπήρχαν σε υψηλότερα επίπεδα μεταξύ των ατόμων που ήταν κοινωνικά απομονωμένοι ή μοναχικοί και πώς αυτές οι πρωτεΐνες συνδέονται με την κακή υγεία.
Οι ερευνητές υπολόγισαν τους βαθμούς κοινωνικής απομόνωσης και μοναξιάς για τους συμμετέχοντες. Η κοινωνική απομόνωση είναι ένα αντικειμενικό μέτρο που βασίζεται, για παράδειγμα, στο εάν κάποιος ζει μόνος, πόσο συχνά έχει επαφή με άλλους κοινωνικά και αν συμμετέχει σε κοινωνικές δραστηριότητες. Η μοναξιά, από την άλλη πλευρά, είναι ένα υποκειμενικό μέτρο που βασίζεται στο αν ένα άτομο αισθάνεται μοναξιά.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα
Όταν ανέλυσαν τα πρωτεώματα και συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, η ομάδα βρήκε 175 πρωτεΐνες που σχετίζονται με την κοινωνική απομόνωση και 26 πρωτεΐνες που σχετίζονται με τη μοναξιά (αν και υπήρχε σημαντική επικάλυψη, με περίπου το 85% των πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη μοναξιά σχετίζονται και με την κοινωνική απομόνωση). Πολλές από αυτές τις πρωτεΐνες παράγονται ως απόκριση σε φλεγμονή, ιογενή λοίμωξη και ως μέρος των ανοσολογικών μας αποκρίσεων, καθώς επίσης έχουν συνδεθεί με καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2, εγκεφαλικό επεισόδιο και πρόωρο θάνατο. Στη συνέχεια, η ομάδα χρησιμοποίησε μια στατιστική τεχνική για να διερευνήσει την αιτιώδη σχέση μεταξύ της κοινωνικής απομόνωσης και της μοναξιάς από τη μια πλευρά και των πρωτεϊνών από την άλλη.
Χρησιμοποιώντας αυτή την προσέγγιση, εντόπισαν πέντε πρωτεΐνες των οποίων η αφθονία προκλήθηκε από τη μοναξιά.
«Γνωρίζουμε ότι η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά συνδέονται με φτωχότερη υγεία, αλλά δεν είχαμε ποτέ καταλάβει γιατί. Η εργασία μας έχει επισημάνει έναν αριθμό πρωτεϊνών που φαίνεται να παίζουν βασικό ρόλο σε αυτή τη σχέση, με τα επίπεδα ορισμένων πρωτεϊνών να αυξάνονται ιδιαίτερα ως άμεση συνέπεια της μοναξιάς», εξηγεί ο Δρ Chun Shen από το Τμήμα Κλινικών Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και του Ινστιτούτου Επιστήμης και Τεχνολογίας για την Εμπνευσμένη από τον Εγκέφαλο Νοημοσύνη του Πανεπιστημίου Fudan.
«Αυτά τα ευρήματα καθοδηγούν τη σημασία της κοινωνικής επαφής για να είμαστε καλά. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι όλων των ηλικιών αναφέρουν ότι νιώθουν μοναξιά. Γι' αυτό ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει περιγράψει την κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά ως «παγκόσμια ανησυχία για τη δημόσια υγεία». Πρέπει να βρούμε τρόπους για να αντιμετωπίσουμε αυτό το αυξανόμενο πρόβλημα και να κρατήσουμε τους ανθρώπους συνδεδεμένους για να τους βοηθήσουμε να παραμείνουν υγιείς», αναφέρει από την πλευρά της η καθηγήτρια Barbara Sahakian από το Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Cambridge.