Ροή
Η προσθήκη στο πακέτο μέτρων στήριξης του 2023 της κάρτας αγορών 650 εκατομμυρίων ευρώ αφορά ένα μεγάλο μέρος των πολιτών, όσους είναι χαμηλών ή μεσαίων εισοδημάτων. Δεν λύνει το πρόβλημα της ακρίβειας αλλά, ας μη γελιόμαστε, αποτελεί ένα βοήθημα που θα φτάσει σε πολύ μεγάλο μέρος των νοικοκυριών, μεταφέροντας και σημειολογικά το μήνυμα της κάλυψης. Για όσους δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, είναι ένα σημαντικό μέτρο, γιατί για ένα ζευγάρι με 2 παιδιά και οικονομικά προβλήματα τα 52 ευρώ το μήνα έχουν αξία.
Είναι σημαντικό επίσης πως χρηματοδοτείται από τα έσοδα που θα φέρει η φορολόγηση των διυλιστηρίων. Γιατί μεταφέρει προς τα «έξω» το μήνυμα πως η παρέμβαση είναι πλήρως «καλυμμένη» δημοσιονομικά και προς τα «μέσα» πως γίνεται κάποια αναδιανομή.
Προφανώς η αξία του δεν είναι μεγάλη αν συγκριθεί με μέτρα στήριξης τύπου επιστρεπτέας προκαταβολής ή αποζημίωσης ειδικού σκοπού. Γίνεται σαφές λοιπόν πως οι παρεμβάσεις δισεκατομμυρίων του καιρού της πανδημίας έχουν τελειώσει οριστικά. Άλλωστε η Ελλάδα φιγουράρει στη λίστα της Ε.Ε. με τα κράτη που λάβανε από τα πιο πολλά μέτρα στήριξης το 2022: στο 2,2% του ΑΕΠ έναντι 1,1% μέσου όρου στην ΕΕ. Και αυτό, για ένα κράτος με τόσο υψηλό χρέος που επιχειρεί να επιστρέψει σε επενδυτική βαθμίδα είναι ένα… θέμα. Γιατί φέτος η Ελλάδα, ακριβώς λόγω των επερχόμενων εκλογών, θα είναι σε ακόμη πιο στενή παρακολούθηση.
Υπάρχουν και άλλα... μηνύματα που κομίζει το εν λόγω μέτρο και εν όψει των εκλογών. Για παράδειγμα έχει μία σημασία το πως εκτείνεται… χρονικά. Ουσιαστικά στην τσέπη των νοικοκυριών θα φανεί προς το… Πάσχα αφού θα εφαρμόζεται για τις αγορές Φεβρουαρίου – Ιουλίου. Ανάλογο πολιτικό «ορίζοντα» άλλωστε έδωσαν στις τοποθετήσεις τους και κυβερνητικοί αξιωματούχοι για το χρόνο των εκλογών.
Και να μην ξεχάσουμε πως ο Πρωθυπουργός δεσμεύθηκε πως το 2023 θα συνεχίσει τον ίδιο, οριζόντιο, μηχανισμό επιδότησης του κόστους του ρεύματος. Το λέμε γιατί υπάρχουν οι πιέσεις στην Ε.Ε. για εξαίρεση από την επιδότηση όσων δεν εξοικονομούν ή όσων δεν είναι ως επιχειρηματίες βιώσιμοι.
Βεβαίως παραμένουν αποθέματα για άλλες παρεμβάσεις. Είτε από την υπεραπόδοση των εσόδων φέτος και το 2023, είτε από το ειδικό αποθεματικό του 1 δισ. ευρώ που μπορεί – ανάλογα με τις συνθήκες – να οδεύσει και σε άλλες παρεμβάσεις πέρα από το ρεύμα. Άλλωστε, είπαμε, στην κυβέρνηση το ξεκαθαρίζουν πως οι εκλογές αργούν ακόμη.
Να κρατήσουμε προς το παρόν λοιπόν το - πολύ θετικό - στοιχείο ότι η κυβέρνηση προχωρά με σταθερά βήματα, διατηρώντας τα μέτρα που έχει θέσει σε ισχύ και χτίζει, βήμα-βήμα, νέες παρεμβάσεις θωράκισης. Κινείται με βάση τα λεφτά που μπορεί να δώσει και έχοντας κατά νου πως οι δυσκολίες στην παγκόσμια οικονομία μπορεί να διαρκέσουν.
Μακάρι όσο πλησιάζει η προεκλογική περίοδος η στάση αυτή να διατηρηθεί. Γιατί έχουμε χορτάσει από πλειοδοσία δεσμεύσεων, παροχών και εξαγγελιών ως χώρα, ως πολίτες, ως επιχειρηματίες. Το 2023 θα είναι ένας χρόνος δύσκολος και καθοριστικός για την πορεία της οικονομίας, για το αν θα ξεφύγουμε από τις νέες κρίσεις που βιώνουμε ή αν θα βρεθούμε και πάλι σε περιπέτειες.
