Ροή
Υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα στην οικονομία, στην κοινωνία, στη γεωπολιτική σφαίρα, ακόμη και στο υγειονομικό πεδίο αυτό το διάστημα. Και δεν θα τελειώσουν εύκολα είναι η αλήθεια. Το 2023 δεν θα είναι ένας εύκολος χρόνος.
Ναι, θα έχουμε ακρίβεια. Ναι, θα έχουμε (στο καλό σενάριο) ισχνή ανάκαμψη. Ναι, το κόστος δανεισμού θα είναι ένα βαρίδι για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ναι, και οι εξαγωγές και ο τουρισμός ίσως δεχθούν πιέσεις το 2023 λόγω της παγκόσμιας κρίσης. Είναι και οι εκλογές…
Ωστόσο, τέτοιες μέρες που διανύουμε, γιορτινές, είναι ας είμαστε και λίγο αισιόδοξοι. Γιατί, πώς να το κάνουμε, υπάρχουν πεδία που πάνε καλά, που μπορούν να δώσουν μία στήριξη για την επόμενη μέρα.
Ο στόχος για δημόσιες επενδύσεις 10 δισ. ευρώ και βάλε φέτος, όπως όλα δείχνουν, πιάνεται, δίνοντας ελπίδες επίτευξης του στόχου για επενδύσεις 12 δισ. ευρώ το 2023. Το ίδιο και ο στόχος επαναφοράς του τουρισμού στα επίπεδα του 2019, δείχνει και αυτός ανθεκτικότητα του κλάδου. Το χρέος αποκλιμακώθηκε με τον πιο ταχύ ρυθμό ανά την ΕΕ και το ίδιο αναμένεται για το 2023. Οι δημοσιονομικοί στόχοι επιτυγχάνονται, δίδοντας στην Ελλάδα το δικαίωμα να προχωρήσει σε (λελογισμένα δυστυχώς) μέτρα στήριξης από την ακρίβεια και τον επόμενο χρόνο, αλλά και σε κάποιες μόνιμες μειώσεις φόρων και εισφορών. Δεν επαρκούν βεβαίως τα μέτρα αυτά, αλλά τουλάχιστο δεν μιλάμε πια για «χαράτσια» και νέες «εποπτείες».
Αλλά και απέξω, από την ΕΕ, αρχίζουν να γίνονται κάποια βήματα. Ο συμβιβασμός για το πλαφόν στο φυσικό αέριο επιτεύχθηκε. Οι (κάποιες) αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ προωθούνται. Δεν θα αποφύγει η Ελλάδα τα πλεονάσματα και τη δημοσιονομική «θηλιά», αλλά δεν θα είναι τόσο σφιχτή όσο αυτή που τώρα προβλέπεται. Η χώρα δεν είναι αυτή τη φορά ο αδύναμος κρίκος της ΕΕ. Έχει μία «κανονική» θέση στη διαπραγμάτευση και στη λήψη αποφάσεων.
Έχει διαμορφωθεί λοιπόν μία «μαγιά» προϋποθέσεων να καταφέρει η χώρα να περάσει και από αυτή τη δίνη με τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Γιατί απώλειες θα υπάρχουν, η κοινωνία θα επωμισθεί μεγάλο βάρος και τους επόμενους μήνες. Αλλά, υπάρχουν λόγοι για αισιοδοξία πως τα δύσκολα θα περάσουν με πληγές που θα μπορούν να επουλωθούν.
