Ροή
Η αλήθεια είναι πως η ελληνική οικονομία τα πάει καλά από άποψη εγχώριας δυναμικής (δεδομένων των συνθηκών), όπως φάνηκε και από το πάρα πολύ καλό αποτέλεσμα του 2023. Όταν το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώνεται στο 1,9% του ΑΕΠ από στόχο για 1,1% του ΑΕΠ σημαίνει πως τα έσοδα υπεραποδίδουν και πως οι δαπάνες «νοικοκυρεύονται». Μόνο που πλέον δεν μπορείς να το «μοιράσεις» στην αγορά και στην κοινωνία, αλλά οφείλεις να το φυλάξεις ως «μαξιλάρι» περιμένοντας να δεις τι θα περισσέψει για να το διανείμεις εκ των υστέρων αφού διασφαλίσεις πρώτα στους νέους στόχους που θέτει η ΕΕ.
Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες ορίζουν την δημιουργία μαξιλαριών για δύσκολες εποχές ως αντάλλαγμα για τη «διευκόλυνση» που δόθηκε σε υπερχρεωμένα κράτη όπως η Ελλάδα (στο συμβιβασμό που επιτεύχθηκε με τα κράτη του Βορρά), να μην ισχύει ο διαβόητος κανόνας περί 1/20ο μείωσης του χρέους ετησίως. Πόσα θα είναι τα μαξιλάρια; Η «πορεία αναφοράς» όπως θα λέγεται ανά κράτος θα είναι ορατή πιθανότατα τον Ιούλιο προμηνύοντας ένα ιδιαίτερα θερμό καλοκαίρι «διαβουλεύσεων» όχι μόνο για να κλειδώσουν οι δημοσιονομικοί στόχοι της Ελλάδας αλλά όλων των κρατών της ΕΕ. Θερμό θα είναι ευρύτερα αυτό το καλοκαίρι διότι τότε, ενδεχομένως να γίνουν και άλλα πεδία πιο ορατά.
Έως τότε θα υπάρχει καλύτερη εικόνα για το πώς πηγαίνει η οικονομία της ΕΕ, για το αν θα συνεχιστεί και πόσο γρήγορα θα κλιμακωθεί η σημερινή πρόθεση μείωσης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ανάλογα και με το πώς θα κλιμακωθούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις στις δύο πλευρές του Ατλαντικού και στη Μέση Ανατολή), αλλά και για το τι θα γίνει με τις αποφάσεις που θα πρέπει να αρχίσουν να συζητούν «πάνω από το τραπέζι» στην Ευρώπη για την επομένη σήμερα. Εδώ, το μέγα ερώτημα είναι τι θα γίνει με το νέο «χρήμα» που ζητά ο Νότος (και η Ελλάδα), αλλά δεν είναι ακόμη δεδομένο.
Προς το παρόν, έχουμε το «Βορρά» να θέλει μείωση ακόμη και των λεγόμενων κονδυλίων Συνοχής (ΕΣΠΑ), να αντιστέκεται στην πρόταση για νέο Ταμείο Ανάκαμψης και γενικά σε κάθε συζήτηση για νέες επιδοτήσεις. Αλλά και οι προτάσεις που ακούστηκαν τις προηγούμενες ημέρες από τους κ.κ. Ντάγκι και Λέτα, αλλά και από άλλους αξιωματούχους σχετίζονται κυρίως με τα «έτοιμα», δηλαδή με την αλλαγή «χρήσης» των δυνατοτήτων του ESM για παροχή δανείων για αμυντικές επενδύσεις και όχι μόνο (στο πρότυπο του σχήματος της πανδημίας που έμεινε στα αζήτητα), για τη χρήση των αποταμιεύσεων των πολιτών της ΕΕ ως νέα επενδυτικά κεφάλαια μέσα από την ένωση Κεφαλαιαγορών. Βεβαίως, μίλησε ο Μάριο Ντράγκι από τις Βρυξέλλες και για την ανάγκη να χρησιμοποιήσουµε καλύτερα την κοινή δανειοληπτική ικανότητα της Ε.Ε., ιδίως σε τομείς όπως η άμυνα, αλλά και για ένα νέο στρατηγικό εργαλείο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών ακόμη και με πιθανή συμμετοχή από «ένα υποσύνολο κρατών-µελών». Μήπως, δηλαδή, δεν είναι όλα ακόμη «ορατά»; Το πόρισμά του για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας αναμένεται και αυτό το καλοκαίρι. Για να δούμε τελικά πόσο θερμό θα είναι …
