Don’t ask what your country can do for you, ask what your company can do for your country… (M. Hopkins 2003)
Με αυτή τη φράση σας αποχαιρέτισα την τελευταία φορά και με την ίδια σας καλωσορίζω, αλλά αυτή τη φορά ας την δούμε λίγο πιο ουσιαστικά.
Τα λόγια των εταιρείών πρέπει να γίνονται πράξη. Οι εταιρείες οφείλουν στον κόσμο, στις τοπικές κοινωνίες, στους εργαζομένους και μη, στο περιβάλλον, στο νερο, στον αέρα που αναπνέουμε. Ας μην ξεχνάμε όμως να αναγνωρίζουμε και να επιβραβεύουμε αυτούς που όχι μόνο λένε αλλά υλοποιούν κιόλας. Το έργο αυτών όπου δραστηριοποιούνται σκεπτόμενοι το σύνολο, σκεπτόμενοι το όλον -όπου κακά τα ψέματα πρέπει να λέγονται- και αυτοί είναι ουκ ολίγοι και καταβάλλουν αξιόλογη προσπάθεια. Όπως είναι φανερό κάνω λόγο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ). Έτσι μπορεί να θεωρηθεί η διαρκής δέσμευση των επιχειρήσεων μέσω ενός "άτυπου κοινωνικού συμφωνητικού για συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη και παράλληλα βελτίωση της ποιότητας της ζωής των εργαζομένων και των οικογενειών τους όπως επίσης των τοπικών κοινοτήτων, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος γενικότερα
Η προώθηση, η ανάπτυξη και η εφαρμογή της EKE αποτελούν σήμερα προτεραιότητα ανάμεσα στον επιχειρηματικό κόσμο, με στόχο την ισόρροπη επίτευξη κερδοφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης. Βασικός πυλώνας για κάθε εταιρεία είτε δραστηριοποιείται στον κλάδο της ενέργειας είτε όχι θα πρέπει να είναι ο άνθρωπος. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων αξιών αι δικαιωμάτων και η δέσμευση στις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης. Αυτά πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα και προϋπόθεση για τη βιώσιμη επιχειρηματική της δράση.
Οι βασικές αρχές της ΕΚΕ είναι αναγκαιότητα να αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε σχεδιαζόμενης στρατηγικής για οποιαδίποτε εταιρεία. Ο εκάστοτε επιχειρηματίας πρέπει να σχεδιάζει μακροπρόθεσμα προγράμματα, έχοντας την ματιά του στο μέλλον με προσοχή, μελέτη και έρευνα. Η ΕΚΕ είναι η συνάρτηση του συνόλου των αξιών που προβάλει μια εταιρεία και αποτελεί επένδυση υψίστης σημασίας. Καθορίζει έως ένα βαθμό την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη, συμβάλλει στον διάλογο και διαμορφώνει τις επιχειρηματικές αποφάσεις καθώς και δράσεις, ώστε να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία με μακροπρόθεσμη προοπτική εξέλιξης.
Η ΕΚΕ είναι επιθυμητό να είναι πολύπλευρη, προσφέροντας έτσι σε αρκετούς τομείς. Ιεραρχικά θα έλεγα πως στη κορυφή της πυραμίδας ετούτης είναι ο άνθρωπος. Το ανθρώπινο δυναμικό κάθε επιχείρισης αποτελεί βασικό άξονα για κάθε σχέδιο και κινητήριο μοχλό για την πορεία ανάπτυξης της. Η εταιρεία μεριμνά για την ασφάλεια αλλά και την διαρκεί βελτίωση και εξέλιξη του προσωπικού. Η επιμόρφωση και η ανάπτυξη των εργαζομένων είναι κύριος παράγοντας αναπτυξιακής πορείας. Στην συνέχεια μεγάλη θέση καταλαμβάνει η κοινωνική πολιτική και ο πολιτισμός όπου σχετίζεται κυρίως με τις τοπικές κοινωνίες. Η εταιρία μεριμνά για τον άνθρωπο που δεν δραστηριοποιείται μέσα σε αυτήν αλλά είναι έμμεσα εμπλεκόμενος. Εδώ το σημείο είναι κομβικό, χρειάζεται μελέτη και προγραμματισμό διότι οταν μιλάμε για ανθρώπινο παράγοντα αυτό εμπερικλείει το συναίσθημά, την παρόρμηση η τον αυθορμητισμό που μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε, πράγματα τα οποία ενδεχομένως να μην γίνονται πάντα καλοπροαίρετα. Οι αποσπασματικές πρωτοβουλίες, λανθασμένη και όχι σαφής επικοινωνία εγείρουν τη δυσπιστία, οπότε αντί να βελτιώνουν, χαλούν την εικόνα των επιχειρήσεών αναπτύσσοντας έτσι προβλήματα. Σε αυτή την κατηγορία η εταιρεία μεριμνά με παροχές όπως για παράδειγμα παροχή ειδικών τιμολογίων χαμηλής χρέωσης σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες. Δημιουργεί μηχανισμούς στήριξης σε κοινωφελή ιδρύματα φιλανθρωπικών και ιατρικών οργανώσεων. Μεριμνά για υγεία, παιδεία και ψυχαγωγία. Επίσης παρέχει οικονομική κάλυψη υποτροφιών και διάφορων συνεδρίων με σκοπό την πρόοδο και την εξέλιξη.
Προχωρώντας προς την βάση βρίσκουμε το περιβάλλον το οποίο είναι το στήριγμα της πυραμίδας που εμπεριέχει τον άνθρωπο και χρειάζεται λεπτή διαχείριση. Η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί βασικό πυλώνα της ΕΚΕ και στο πλαίσιο αυτό η εκάστοτε εταιρεία οφείλει να ακολουθεί στρατηγικές και να εντάσσει διαδικασίες στην επιχειρηματική της δράση με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Σπουδαίο ρόλο παιζει η διατήρηση της ποιότητας του νερού -πόσιμου ή μη-. Επίσης προσπάθεια για εξοικονόμηση ενέργειας όπου είναι δυνατόν και η μείωση περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Εξίσου σημαντική είναι η διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Είναι ζωτικής σημασίας η υιοθέτηση και ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης και ευαισθησίας αναπτύσσοντάς διαδικασίες εντός της επιχείρησής όπως για παράδειγμα ανακύκλωση και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της. Με λίγα λόγια κάθε δραστηριότητα να γίνει κομμάτι της ενεργειακής μετάβασης αναπτύσσοντας πράσινη στρατηγική ανάπτυξης.
ΕΚΕ είναι κοινωνικός διάλογος, είναι εμπιστοσύνη και σεβασμός, είναι επένδυση που αντανακλά μια καλύτερη καθημερινότητα, είναι πηγή εξέλιξης και καινοτομίας.
Όπως λανθασμένα έχουν θεωρήσει κάποιοι και το αναπαράγουν η ΕΚΕ δεν είναι φιλανθρωπία ούτε κάποιου είδους χορηγεία δεν είναι αναγκαστική επιλογή λόγο νομοθετικού πλαισίου δεν είναι δημόσιες σχέσεις και διαφήμιση. Όλα αυτά δεν είναι λόγια όλα αυτά είναι πράξεις με ουσία και αποτέλεσμα.
Η ΕΚΕ στον κλάδο της Ενέργειας
Όπως είναι αναμενόμενο και στον κλάδο της Ενέργειας ακολουθείται η ίδια τάση και μάλιστα οι δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας θεωρούνται απολύτως απαραίτητες, καθώς μια πληθώρα δραστηριοτήτων τους άπτονται ευαίσθητων θεμάτων όπως είναι το περιβάλλον και ο άνθρωπος. Η εμπειρία έχει δείξει ότι δεν είναι πάντα απαραίτητο να δαπανώνται υπέρογκα ποσά σε τέτοιες δράσεις όσο να προωθούνται έξυπνες ενέργειες οι οποίες επιστρέφουν αξία στις τοπικές κοινωνίες. Για του λόγου το αληθές πιο συγκεκριμένα αξίζει να αναφερθούμε στο τι κάνουν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ενέργειας στην Χώρα για εμάς τους πολίτες. Οι περισσότερες από τις εταιρείες επενδύουν στις τοπικές κοινωνίες και είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένες εφαρμόζοντας πρόγραμμα κοινωνικής ευθύνης δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε περιοχές που επηρεάζονται από τις εργασίες της εκάστοτε εταιρείας με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων στις τοπικές κοινωνίες.
Για παράδειγμα θα αναφερθώ σε κάποιες απο αυτές για να επιβεβαιώσω τα παραπάνω λεγόμενά μου. Η Energean, η μία και μοναδική -για την ώρα- μονάδα παραγωγής υδρογονανθράκων στην Ελλάδα όπου δραστηριοποιείται στον Κόλπο της Καβάλας προσφέρει καθημερινά μερίδες φαγητού για τις ανάγκες ευπαθών ομάδων. Ταυτόχρονα στηρίζει σχολεία καθώς και αθλητικούς συλλόγους και ομάδες. Ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα κοινωνικών και περιβαλλοντικών επενδύσεων εφαρμόζει επίσης ο αγωγός ΤΑP. Πραγματοποιούνται δράσεις για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, την κοινωνική πρόνοια, την εκπαίδευση και το περιβάλλον. Για παράδειγμα πραγματοποιεί δωρεά οχημάτων κοινωνικής ωφέλειας στις τοπικές κοινωνίες, κατασκευή παιδικών χαρών, προστασία της αρκούδας και πολλά ακόμα. Να μην ξεχνάμε βέβαια και την ΔΕΗ η οποία είναι αρωγός καθώς απο την πρώτη κιόλας μέρα λειτουργίας της έδειξε το κοινωνικό της ενδιαφέρον. Τέλος τα Ελληνικά Πετρέλαια εδώ και πάρα πολλά χρόνια υποστηρίζουν πρωτοβουλίες και δράσεις, οι οποίες προωθούν την ιδέα της ΕΚΕ. Έχουν άμεση, διαρκής, πολυδιάστατη και ουσιαστική.συνεργασία τόσο με την ευρύτερη κοινωνία όσο και με τις τοπικές κοινωνίες που γειτνιάζουν οι εγκαταστάσεις του ομίλου. Οι πράξεις τους είναι απόλυτα συνδεδεμένες με τις ανάγκες κάθε περιοχής και διαμορφώνονται μέσα από ανοιχτό διάλογο. Συμβάλλοντας έτσι σε θέματα υγείας και σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες όπως επίσης σε θέματα παιδείας, έρευνας και καινοτομίας, πολιτισμού και αθλητισμού. Επιπροσθέτως αναπτύσουν πολλά προγράμματα σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και την βιωσιμότητα των πόλεων.
Εδώ να αναφέρουμε πως ο Όμιλος των Ελληνικών Πετρελάίων και η ΔΕΗ έχουν δεσμευετεί και τυπικά για την ενσωμάτωση των 10 αρχών του Οικουμενικού Συμφώνου του ΟΗΕ (UNGC). Αυτή η δημόσια δέσμευση εκφράζει την επιθυμία για ενσωμάτηση και προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στις επιχειρηματικές δράστηριότητες. Δεσμεύονται για τους 17 Στόχους του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Όλες οι εταιρείες ας υιοθετήσουν μια πολιτική υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, για την ενίσχυση της βιωσιμότητας, της καινοτομίας και της κοινωνικής συνοχής σε εθνικό και τοπικό επίπεδο δημιουργώντας έτσι αξία για το παρόν και για τις ερχόμενες γενιές.
