Θυμάμαι πριν από αρκετά χρόνια στο πανεπιστήμιο, μια συζήτηση με έναν καθηγητή μου φιλοσοφίας. Στις αρχές της καινούριας τότε χιλιετίας, είχαμε θίξει το θέμα της επιστήμης ως μίας νέο-θρησκείας που έρχεται να κατακλύσει και να κερδίσει τον κόσμο.
Ο κόσμος απομακρύνεται σιγά σιγά από τις συμβατικές, παλαιές θρησκείες και είναι αρκετά λογικό. Σε μία εποχή απεριόριστης διαθέσιμης πληροφορίας, όπου οι περισσότερες απαντήσεις βρίσκονται τόσο μακριά όσο ένας άνθρωπος από το pc του και το Google search, πεποιθήσεις δύο ή τριών χιλιάδων χρόνων τείνουν να κλονιστούν. Αυτό γίνεται συνδυαστικά με την εντατικοποίηση της υλιστικής προσέγγισης από πλήθος κόσμου, όχι μόνο στις δυτικές κοινωνίες αλλά πλέον και στον ανατολικό κόσμο.
Σίγουρα, υπάρχει ένα τεράστιο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού που εξακολουθεί να πιστεύει στις παραδοσιακές θρησκείες και θα συνεχίσει να το κάνει για πάρα πολλά χρόνια ακόμη.
Τι γίνεται όμως όταν η πίστη τους αρχίζει να κλονίζεται;
Τι γίνεται όταν αυτό για το οποίο προσεύχονταν χρόνια ολόκληρα, τους το προσφέρει η επιστήμη σε μερικούς μήνες ή ακόμη και μέρες; Τι κάνουν άνθρωποι που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις ή από ανίατες ασθένειες και όσο και αν προσεύχονται δεν θεραπεύονται; Τι μπορεί να υποθέτουν και πως το διαχειρίζονται όταν έρχεται η επιστήμη και με μία μεταμόσχευση τους προσφέρει αυτό που δεν είχαν ποτέ; Πόση πίεση μπορεί να δεχτεί ένας άνθρωπος όταν η επιστήμη έρχεται με το «θαύμα» διαθέσιμο εδώ και τώρα;
Είναι γνωστό ότι η ανάγκη για ερμηνεία στην ιστορία του ανθρώπινου είδους οδήγησε τους λαούς στην αποδοχή μίας ανώτερης δύναμης και τη δημιουργία μίας θρησκείας γύρω από αυτή. Έτσι, πολλά από αυτά που τότε δεν ήταν κατανοητά, μπορούσαν να υπαχθούν στη σφαίρα του υπερφυσικού ή του ανώτερου. Εξάλλου, ο άνθρωπος παρόλο το μεγαλείο του, είναι μικροσκοπικός μπροστά στην απεραντοσύνη του σύμπαντος.
Ας το δούμε όμως και από την άλλη πλευρά. Έχουμε φτάσει σε μία περίοδο στην ανθρώπινη ιστορία όπου η επιστήμη κάνει, κυριολεκτικά, άλματα. Πλέον διαφαίνεται ότι δεν υπάρχουν όρια σε αυτά που μπορεί να πετύχει. Καθημερινά εμφανίζονται νέα φάρμακα για (σχεδόν) όλες τις περιπτώσεις. Μπορεί να έχασες το χέρι ή το πόδι σου αλλά δεν πειράζει. Ένα προσθετικό μέλος που θα συνδέεται κατευθείαν με το νευρικό σου σύστημα, μπορεί να σου λύσει το πρόβλημα. Ακόμη και εκτός του τομέα της υγείας η επιστήμη πραγματοποιεί καθημερινά το θαύμα της. Άνθρωποι που πετάνε, που περπατάνε πάνω στο νερό ή ακόμη και μέσα σε αυτό. Θα μπορούσαμε να απαριθμήσουμε άπειρα θαύματα αυτής της νέας θρησκείας, ο σκοπός όμως είναι άλλος.
Τι μπορεί να συμβεί όταν η πίστη στην επιστήμη είναι τέτοια που ξεπερνάει τα φυσιολογικά όρια;
Υπάρχει κόσμος που εναποθέτει αβλεπί τις ελπίδες του στην επιστήμη. Που θα πάρει χωρίς δεύτερη σκέψη το χάπι που θα του προσφέρουν, που δεν θα αμφισβητήσει την προέλευση της έρευνας ή τους τρόπους που διεξήχθη.
Εδώ λοιπόν, έχουμε μία νέο-θρησκεία χωρίς ηθικούς φραγμούς.
Βέβαια, αν κρίνουμε από την ιστορία, ούτε οι παραδοσιακές θρησκείες είχαν ηθικούς φραγμούς ακόμη και αν το κήρυτταν.
Με την προκάλυψη της επιστημονικής πρωτοπορίας, γίνονται βασανιστήρια σε ζώα, γενετικές τροποποιήσεις σε όλα τα είδη οργανισμών και παρεμβάσεις στο κλίμα του πλανήτη.
Και τι γίνεται με το ναό της ψυχής; Πόσο καταπονούμε πλέον το σώμα μας λόγω της επιστήμης; Καταναλώνουμε πλέον περισσότερες χημικές ουσίες από ότι φυσικά προϊόντα από οποιαδήποτε στιγμή στην ιστορία του είδους. Συμπληρώματα διατροφής, ενισχυτικά γεύσης, χρωστικές και οτιδήποτε άλλο μπορούν να σκεφτούν οι επιστήμονες.
Τέλος, σε όλο τον κόσμο υπάρχουν επιστήμονες που βιώνουν την αγιοποίηση για τα επιτεύγματα τους στον κλάδο τους. Ο κόσμος συναθροίζεται από τα χαράματα στις ομιλίες τους, για να τους δουν από κοντά, να τους αγγίξουν και να βγάλουν μία σέλφι! Μας θυμίζει κάτι από θρησκεία αυτό; Ή μήπως να περιμένουμε τον ΣτιβΤζομπς τον Αϊφωνίτη για να το καταλάβουμε;
Άντε και καλό μας Μάτριξ!