Τα μέλη του μεξικανικού κοινοβουλίου απέρριψαν χθες Κυριακή το βράδυ (σήμερα το πρωί ώρα Ελλάδας) πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος με σκοπό να ενισχυθεί ο ρόλος του δημοσίου στην παραγωγή ηλεκτρισμού, μέτρο-φάρο του προέδρου της εθνικιστικής αριστεράς Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ που όμως επέκριναν οι ΗΠΑ.
Το κόμμα MORENA του προέδρου και οι σύμμαχοί του δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη πλειοψηφία δύο τρίτων εκ των 497 μελών του κοινοβουλίου (επί συνόλου 500) που ψήφισαν, ώστε να αναθεωρηθούν τρία άρθρα του Συντάγματος. Στην ψηφοφορία, υπέρ τάχθηκαν 275 κοινοβουλευτικοί, ενώ 222 τάχθηκαν εναντίον της αναθεώρησης του θεμελιώδους νόμου για να εξασφαλιστεί η ενίσχυση του ρόλου του κράτους στην παραγωγή και τη διανομή ηλεκτρισμού.
Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ακολούθησε μαραθώνια συζήτηση δώδεκα και πλέον ωρών, κατά τη διάρκεια της οποίας το MORENA και οι σύμμαχοί του χαρακτήρισαν «προδότες» τους κοινοβουλευτικούς των τριών κυριότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης που τάχθηκαν εναντίον της αναθεώρησης (του PRI, παράταξης που μονοπώλησε την εξουσία για δεκαετίες· του δεξιού PAN· και του κεντροαριστερού PRD).
Η πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος αποσκοπούσε στην ακύρωση, εν μέρει, της λεγόμενης απελευθέρωσης του τομέα του ηλεκτρισμού που προωθήθηκε το 2013 ώστε να μεγεθυνθεί ο ρόλος της δημόσιας επιχείρησης CFE («Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ηλεκτρισμού») και να μειωθεί αυτός του ιδιωτικού τομέα και ξένων εταιρειών.
Οι ΗΠΑ είχαν αντιταχθεί δημόσια στην πρωτοβουλία, κάνοντας λόγο περί ρίσκων για το περιβάλλον και για τις επενδύσεις δισεκατομμυρίων που έχουν κάνει αμερικανικές εταιρείες στο Μεξικό.
Ο αμερικανός πρεσβευτής στο Μεξικό, ο Κεν Σαλασάρ, είχε προειδοποιήσει πως εάν εγκρινόταν η αναθεώρηση του Συντάγματος ήταν πιθανό να πυροδοτήσει «ατελείωτες προσφυγές στη δικαιοσύνη» δυνάμει της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά.
Η Ισπανία φοβόταν επίσης ότι η μεταρρύθμιση του τομέα της ενέργειας θα έπληττε δικές της ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στη μεξικανική αγορά, όπως η Iberdrola.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας υποβάθμισε την πιθανολογούμενη ήττα της πρότασης αναθεώρησης του Συντάγματος στο κοινοβούλιο. «Ό,τι κι αν συμβεί, είμαστε θωρακισμένοι έναντι της προδοσίας. Θα το εξηγήσω εκ νέου αύριο» (σήμερα Δευτέρα), ανέφερε μέσω Twitter ο κ. Λόπες Ομπραδόρ μερικές ώρες πριν από την ψηφοφορία.
Ο πρόεδρος κατά τα φαινόμενα αναφερόταν σε απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου πριν από δέκα ημέρες.
Το δικαστήριο είχε αποφανθεί πως το σχέδιο αναβάθμισης του ρόλου της CFE στην αγορά ενέργειας είναι σύμφωνο προς το Σύνταγμα.
Ο πρόεδρος ανήγγειλε εξάλλου την περασμένη εβδομάδα ότι σε περίπτωση αποτυχίας λόγω «προδοσίας» των βουλευτών της προσπάθειας να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα, επρόκειτο να καταθέσει από σήμερα νόμο για τα ορυκτά, προκειμένου «τα κοιτάσματα λιθίου να παραμείνουν εθνική ιδιοκτησία». Ο νόμος αυτός, που εμποδίζει την εκχώρηση προς εκμετάλλευση σε ιδιωτικές εταιρείες των κοιτασμάτων λιθίου, ορυκτού στρατηγικής σημασίας για την κατασκευή μπαταριών, μπορεί να εγκριθεί με απλή πλειοψηφία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
