Πρόσφατα, μεγάλη αίσθηση προκάλεσε η είδηση της δοκιμής ενός νέου ρωσικού διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου (ICBM), ο οποίος έχει την ικανότητα να μεταφέρει πολλαπλές πυρηνικές κεφαλές, οι οποίες μπορούν να πλήξουν τους στόχους τους με ταχύτατα 27 φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου. Ο πύραυλος Sarmat σχεδιάστηκε για να μεταφέρει τα υπερηχητικά όπλα Avangard, τα οποία εκτός από την ταχύτητα έχουν την δυνατότητα να εκτελούν ελιγμούς που τους επιτρέπουν να αποφεύγουν τα αντιβαλλιστικά όπλα των αντιπάλων.
Ο Sarmat έρχεται να προστεθεί στο πυρηνικό οπλοστάσιο τη Ρωσίας ως μια αναβάθμιση των συστημάτων του, όπου πολλά από αυτά προέρχονται από την σοβιετική εποχή. Μάλιστα, ο πρόεδρος Πούτιν μετά την πετυχημένη δομική του πυραύλου δήλωσε ότι θα πρέπει να αποτελέσει «τροφή για σκέψη, για όσους απειλούν τη Ρωσία».
Είναι προφανές ότι η Μόσχα προσπαθεί να αναβαθμίσει το επίπεδο της άμυνας της, δίνοντας έμφαση στο δόγμα της «πυρηνικής αποτροπής», γυρνώντας παράλληλα το... ρολόι σε εποχές Ψυχρού Πολέμου.
Την ώρα όμως που ο Sarmat είναι μια κίνηση εκμοντερνισμού των δυνάμεων της Μόσχας από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, στο πεδίο των συμβατικών δυνάμεων παρατηρείται μια αξιοσημείωτη... οπισθοδρόμηση. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αναγκάσει τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία να βγάλει από τη «ναφθαλίνη» οπλικά συστήματα που βρισκόντουσαν αποθηκευμένα από τη δεκαετία του '70.
Σύμφωνα με την υπηρεσία πληροφοριών της Ουκρανίας (GRU), εξοπλισμός της σοβιετικής περιόδου καλείται να καλύψει τις βαρύτατες ρωσικές απώλειες- και ιδιαίτερα σε άρματα μάχης, πυροβολικό και συστήματα εκτόξευσης πυραύλων.
Μόνο τον Απρίλιο, ανακλήθηκαν σε υπηρεσία εκατοντάδες αποσυρμένα οπλικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων αντιαεροπορικών Msta-S και πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών (MLRS) Hurricane.
Κατά τους ισχυρισμούς της Ουκρανικής πλευράς, έως την Κυριακή (του Πάσχα), η ρωσική πλευρά είχε απώλειες 21.800 ανδρών, 191 drone, 147 MLRS, 69 αντιαεροπορικών συστημάτων, 408 πυροβόλων, 873 αρμάτων μάχης, 154 ελικοπτέρων, 179 αεροσκαφών, 2.238 θωρακισμένων οχημάτων, 8 πλοίων, 76 οχημάτων μεταφοράς καυσίμων και άλλων 1.557 στρατιωτικών οχημάτων.
Δυτικές αναφορές είναι πιο «συγκρατημένες», καθώς υπολογίζουν τις ρωσικές απώλειες γύρω στις 15.000 με 16.000 άνδρες, αλλά ακόμα και έτσι η ρωσική «αιμορραγία» στην Ουκρανία σε ανθρώπινο και υλικοτεχνικό δυναμικό είναι αξιοσημείωτη.
Συνδυασμός (πολλών) προβλημάτων
Οι προσπάθειες της Μόσχας να αντικαταστήσει το πολεμικό υλικό που έχει καταστραφεί ή χρησιμοποιηθεί στον πόλεμο στην Ουκρανία- επί του πρακτέου- αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολο. Καταρχάς υπάρχει πρόβλημα στην εφοδιαστική αλυσίδα παραγωγής των οπλικών συστημάτων, καθώς έχουν αρχίσει να λείπουν υλικά και εξαρτήματα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την GRU, ένα εργοστάσιο παραγωγής πυραύλων εδάφους- αέρος (SAM) στην περιφέρεια Ουλιανόβσκ έκλεισε, καθώς σχεδόν όλα τα εξαρτήματα παραγωγής ήταν εισαγόμενα. Η πλειοψηφία τους προερχόταν από την Γερμανία, αλλά μετά την επιβολή των κυρώσεων οι αποστολές τους σταμάτησαν.
Πάντα σύμφωνα με την GRU, ανάλογα προβλήματα έκαναν την εμφάνιση τους και στο ρωσικό πολεμικό ναυτικό: Ορισμένα ναυπηγεία δεν μπορούν να κατασκευάσουν νέα πλοία λόγω οικονομικών δυσχερειών, ενώ ακόμα και εργασίες συντήρησης σε υφιστάμενα σκάφη έχουν σταματήσει ελλείψει δυτικών ανταλλακτικών.
Οι Ουκρανοί επίσης έχουν αναφέρει ότι οι κυρώσεις έχουν πλήξει και τη ρωσική παραγωγή αρμάτων μάχης. Η UralVagonZavod- ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αρμάτων μάχης στον πλανήτη- έχει «πατήσει φρένο». Σύμφωνα με την GRU, η κατασκευή των Τ-72 έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ αυτή των πιο εξελιγμένων Τ-90 και Τ-14 Armata έχει σταματήσει εντελώς.
Πλιάτσικο και διαφθορά
Η επόμενη κίνηση της Μόσχας ήταν να στραφεί στα (ομολογουμένως) μεγάλα αποθέματα στρατιωτικού υλικού που βρίσκονται επί δεκαετίες σε αποθήκευση. Σε οπλικά συστήματα της σοβιετικής εποχής, που αν και παρωχημένα θα μπορούσαν να καλύψουν τα κενά. Στην πράξη το σχέδιο δεν πήγε όπως είχε υπολογιστεί: Σύμφωνα με την GRU, μεγάλο μέρος αυτού του στρατιωτικού εξοπλισμού είχε πέσει θύμα... πλιάτσικου. Τα σκοπευτικά συστήματα, πολύτιμα μέταλλα εξαρτημάτων, ακόμα και μηχανές είχαν αφαιρεθεί από οχήματα και άρματα μάχης, καθιστώντας επί της ουσίας άχρηστα. Χαρακτηριστικά- αναφέρει η GRU- στην περίπτωση της 4ης ρωσικής μεραρχίας αρμάτων μάχης, μόλις ένα στα 10 από τα οχήματα που βγήκαν από τη «ναφθαλίνη», ήταν σε λειτουργική κατάσταση. Αυτή η διαπίστωση, αναφέρει το Κίεβο, έχει προκαλέσει μεγάλη δυσαρέσκεια στη Μόσχα.
Επίσης, οι Ουκρανοί έχουν ισχυριστεί ότι Ρώσοι στρατιώτες στην Λευκορωσία πουλούσαν καύσιμα ή στρατιωτικό εξοπλισμό, ενώ κάποιες φορές τα αντάλλασσαν για αλκοόλ. Σύμφωνα με το Politico, για τον ρωσικό στρατό τα καύσιμα θεωρούνται ως το «δεύτερο νόμισμα» (με πρώτο το ρούβλι), οπότε καθώς υπάρχουν συχνά φαινόμενα διαφθοράς στις τάξεις του, οι κλοπές καυσίμων είναι συνηθισμένο φαινόμενο.
Σύμφωνα με την Transparency International που κάθε χρόνο καταρτίζει την λίστα της παγκόσμιας διαφθοράς, το 2021 η Ρωσία βρισκόταν στη θέση 136 σε ένα σύνολο 180 χωρών...
Φωτογραφία @ΑΡ