Τιμητική εκδήλωση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μανώλη Γλέζου πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, παρουσία της προέδρου Ρομπέρτα Μετσόλα, του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα και του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν και μίλησαν για τη ζωή και την παρακαταθήκη που άφησε ο Μανώλης Γλέζος, και ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, Κώστας Παπαδάκης, ενώ ο επικεφαλής της ευρωομάδας της Νέας Δημοκρατίας, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, παρενέβη στη συζήτηση για να αποτίσει φόρο τιμής, μέσω βιντεοκλήσης. Το παρών έδωσαν επίσης μέλη της οικογένειας του Μανώλη Γλέζου, καθώς και φίλοι και συναγωνιστές του που τον έζησαν από κοντά.
Τσίπρας: Σύμβολο αγώνα κατά του φασισμού
Είναι μεγάλη η συγκίνησή μου, διότι πιστεύω ότι σήμερα είναι μια ιστορική μέρα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Διότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποδίδει τιμή, μέγιστη τιμή, όχι απλά σε έναν Έλληνα πολιτικό, όχι απλά σε έναν Έλληνα αγωνιστή, αλλά σε έναν σημαντικό ευρωπαίο, σε ένα ευρωπαϊκό σύμβολο αντίστασης και αγώνα για την κοινωνική δικαιοσύνη, σε ένα σύμβολο αγώνα ενάντια στον φασισμό. Κι αυτό είναι μια σπουδαία και ιστορική στιγμή για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όχι μόνο για τον Μανώλη Γλέζο κι όλους εμάς που βρισκόμαστε σε αυτή την αίθουσα.
Ο Μανώλης Γλέζος για όλους εμάς δεν υπήρξε απλά ένα σύμβολο, αλλά η ίδια η ιστορία μας. Το πρόσωπο μιας Ελλάδας που αγωνίζεται. Το μυαλό μιας Ελλάδας που οραματίζεται. Η ψυχή μιας Ελλάδας που δεν υποτάσσεται ποτέ στον αυταρχισμό.
Αν μία στιγμή ήταν όλη του η ζωή -αναφέρθηκαν και άλλοι σε αυτή τη στιγμή- θα ήταν εκείνη η νύχτα, όπου μαζί με τον Λάκη Σάντα, με πολύ μεγάλη δόση άγνοιας κινδύνου όπως πολλές φορές μας είχε ο ίδιος εκμυστηρευτεί, νέα παιδιά, 18 χρονών αν δεν κάνω λάθος, κατέβασαν το λάβαρο της φρίκης του ναζισμού από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης.
Αυτό όμως το θάρρος, η ορμή και η λάμψη στα μάτια του Μανώλη, έμειναν ίδια ακόμη και όταν ήταν 80 και 90 χρονών. Γιατί; Γιατί πιστεύω ότι αυτό το θάρρος του Μανώλη Γλέζου πήγαζε από τις ιδέες του. Από την πίστη στις ιδέες του. Από τη βαθιά του πίστη ότι η Δημοκρατία, η Ελευθερία και η Δικαιοσύνη, είναι αρχές απαράβατες για την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη. Και σε αυτές άλλωστε αφιέρωσε όλη του τη ζωή.
Θα θυμάστε πολλοί από εσάς που ήσασταν εδώ στο ευρωκοινοβούλιο την τελευταία περίοδο, όταν μιλούσε με πάθος για τις πολεμικές επανορθώσεις, τις γερμανικές αποζημιώσεις, μιλούσε εκ' μέρους του γερμανικού λαού, για την αποκατάσταση της αδικίας εκ' μέρους του γερμανικού λαού και όχι εκ' μέρους του ελληνικού λαού.
Αυτές τις αρχές μεταλαμπάδευσε, όχι μόνο σε εμάς τους συντρόφους του πιστεύω, όχι μόνο στους προοδευτικούς και αριστερούς αλλά σε έναν ολόκληρο λαό, τον ελληνικό λαό, με το παράδειγμα του, αλλά και σε όλους τους λαούς της Ευρώπης και του κόσμου.
Διότι ο Μανώλης ήταν βεβαίως σοσιαλιστής, αριστερός, αλλά πάνω απ' όλα ήταν εθνικός, ήταν οικουμενικός. Ήταν σύμβολο αγώνα και διεκδίκησης απέναντι στη αδικία, απέναντι στο φασισμό, για όλους τους λαούς του κόσμου.
Προσέξτε όμως. Δε ζούσε ο Μανώλης για να είναι ένα περήφανο σύμβολο του χθες, αλλά για να είναι πάντα χρήσιμος στους αγώνες του καθημερινούς στο σήμερα και στο αύριο. Στη συζήτηση, στην έντονη διαμάχη τη λεκτική, στη δράση, στον αγώνα, στην κινητοποίηση, στους δρόμους, παντού. Ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή. Κι αυτή αν θέλετε είναι και η σημαντικότερη διδαχή του. Τίποτα δεν είναι δεδομένο σε ένα κόσμο που η καταπίεση και ο αυταρχισμός ψάχνουν πάντα τρόπο να επιβληθούν. Τίποτα δεν χαρίζεται σε ένα κόσμο χτισμένο με τα υλικά της εκμετάλλευσης και της αδικίας, αλλά τα πάντα κερδίζονται με καθημερινούς αγώνες.
Ο Μανώλης Γλέζος μας αφήνει πίσω μια βαριά κληρονομιά με τις πράξεις του, αλλά και μια σπουδαία ιδέα. Ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει αν αγωνιστούμε με πάθος γι αυτό, αλλά και αν ενώσουμε όλοι τις δυνάμεις μας γι αυτό, παραμερίζοντας υπαρκτές διαφορές. Και αυτή η κληρονομιά νομίζω ότι είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ. Οδηγός μας στις καινούργιες μάχες απέναντι στο σκοτάδι της ακροδεξιάς και του ολοκληρωτισμού που απειλεί και πάλι σήμερα να γυρίσει το ρολόι της Ευρώπης δεκαετίες πίσω.
Αυτή είναι η μεγάλη διαχωριστική γραμμή. που δυστυχώς και σήμερα, μετά από δεκαετίες, ξεπροβάλει ως αναγκαιότητα σε μια Ευρώπη που απειλείται. Και δεν είναι τυχαίο που σήμερα είμαστε όλοι εδώ για να τιμήσουμε το πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης, την ίδια ώρα που κάποιοι άλλοι κλείνουν το μάτι και νομιμοποιούν την άνοδο της ακροδεξιάς στην εξουσία σε κρίσιμες ευρωπαϊκές χώρες.
Η τιμή στον Μανώλη Γλέζο θα έλεγα ότι είναι σήμερα για όλους εμάς εδώ, ένα καθήκον ταυτόσημο με το καθήκον για την υπεράσπιση των αξιών μας. Των κοινών προοδευτικών ευρωπαϊκών αξιών. Της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης.
Κάποτε χρειάστηκαν ήρωες σαν το Μανώλη για να υπερασπιστούν αυτές τις αξίες και να σύρουν ξανά το κάρο της ιστορίας μπροστά. Σήμερα είναι καθήκον όλων μας να μη χρειαστούν ποτέ ξανά άλλοι ήρωες σαν τον Μανώλη στο μέλλον και η Ευρώπη να μείνει στο δρόμο της Δημοκρατίας, της Ειρήνης και της προκοπής. Αυτό πιστεύω ότι είναι το καθήκον μας και αυτή η μέγιστη τιμή στη μνήμη του, αν όλοι δουλέψουμε για να επιτελέσουμε αυτό το καθήκον.
Σας ευχαριστώ.
Ανδρουλάκης: Πυξίδα η πολιτική παρακαταθήκη του Γλέζου
Σήμερα, 100 χρόνια από τη γέννησή του Μανώλη Γλέζο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον τιμά. Κάτι που δυστυχώς οι συνθήκες της πανδημίας δεν επέτρεψαν στον ελληνικό λαό. Είμαι σίγουρος ότι σε άλλη περίπτωση εκατοντάδες χιλιάδες θα τον συνόδευαν στην τελευταία του κατοικία.
Σε όλη του τη ζωή δεν δίστασε ούτε λεπτό να παλεύει για τα ιδανικά του, όσο ισχυρός κι αν ήταν ο αντίπαλος.
Ο Charles de Gaule τον είχε χαρακτηρίσει ως τον πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης. Ξεκίνησε από την Απείρανθο της Νάξου και εξελίχθηκε σε μια από τις ανεπανάληπτες εκείνες μορφές, που σφράγισαν τη νεότερη ιστορία της πατρίδας μας.
Στη συλλογική μνήμη θα μείνει για πάντα ανεξίτηλη η νύχτα της 30ής προς την 31η Μαΐου 1941, όταν μαζί με τον Απόστολο Σάντα, σκαρφάλωσαν στα βράχια της Ακρόπολης, για να κατεβάσουν τη σβάστιγκα, το μισητό σύμβολο του θανάτου, των βασανιστηρίων, του ολοκαυτώματος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Μία συμβολική πράξη που έδωσε κουράγιο στην κατεχόμενη Αθήνα.
Παρά την πλούσια αντιστασιακή του δράση για την ανεξαρτησία της πατρίδας μας, το μετεμφυλιακό κράτος τον διώκει και δεν διστάζει να τον καταδικάσει σε θάνατο.
Πέρασε 16 ολόκληρα χρόνια της ζωής του σε εξορίες και φυλακές, αγωνιζόμενος για τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Ήταν από τις χαρισματικές προσωπικότητες που η λαϊκή του αποδοχή ξεπερνούσε κατά πολύ τα στενά κομματικά όρια.
Ο Μανώλης Γλέζος διετέλεσε βουλευτής και πρόεδρος της ΕΔΑ.
Και όντας συνεπής στα ραντεβού του με την ιστορία του τόπου, δε θα μπορούσε να λείπει από την μεγάλη νίκη της Αλλαγής το 1981.
Εκλεγμένος στο Ελληνικό Κοινοβούλιο με το ΠΑΣΟΚ, στην πρώτη σοσιαλιστική κυβέρνηση της χώρας, συνέβαλλε στην ιστορική πρωτοβουλία του Ανδρέα Παπανδρέου για την αναγνώριση της εθνικής αντίστασης και την αποκατάσταση της εθνικής συμφιλίωσης στην Ελλάδα.
Ένα γεγονός που δείχνει το μέγεθος του ανδρός είναι ότι ενώ ως ευρωβουλευτής συνεχίζοντας τον αγώνα του για τις γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα και συντονίζοντας τις κοινοβουλευτικές μας ομάδες εδώ στις Βρυξέλλες, δεν δίστασε το καλοκαίρι του 2017 να δώσει εκείνος το στεφάνι στο Γερμανό πρεσβευτή, στο μνημείο εκτελεσθέντων κατοίκων του Διστόμου θέλοντας να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα για μια Ευρώπη των λαών, της ειρηνικής συνύπαρξης και της προόδου.
Κυρίες και κύριοι,
Σε μια εποχή όπου η ακροδεξιά ενισχύεται απειλητικά και αυταρχικοί ηγέτες ποδοπατούν το διεθνές δίκαιο, την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα του ανθρώπου, η πολιτική παρακαταθήκη του Γλέζου αποτελεί πυξίδα για κάθε δημοκράτη και προοδευτικό πολίτη.
Σε μια από τις τελευταίες του δημόσιες εμφανίσεις το 2018, με τη συμπλήρωση πέντε ετών από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, από την νεοναζιστική εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, ο Μανώλης Γλέζος πήγε στο Δικαστήριο στο πλευρό της οικογένειάς του, στέλνοντας ένα ισχυρό αντιφασιστικό μήνυμα.
Όταν τον ρώτησαν κάποτε για το μυστικό της μακροζωίας του, δήλωσε πως ζούσε και για τους συντρόφους του που είχαν χαθεί.
"Πριν από κάθε μάχη" έλεγε χαρακτηριστικά, "μαζευόμασταν και κουβεντιάζαμε. Και λέγαμε: Εάν εσύ ζήσεις, μη με ξεχάσεις. Εάν εσένα δεν σε βρει το βόλι, όταν συναντάς τους ανθρώπους στο δρόμο, θα λες καλημέρα κι από μένα. Κι όταν πίνεις κρασί, θα πίνεις κρασί και για μένα".
Αυτή η έγνοια του για το συλλογικό καλό και την αλληλεγγύη παραμένει και σήμερα, όχι απλώς ένα επίκαιρο ζητούμενο για τις κοινωνίες μας, αλλά ζωτική ανάγκη.
Φίλες και φίλοι,
Οι εχθροί της Δημοκρατίας και των λαών μας είναι προ των θυρών.
Ποιος περίμενε τον 21ο αιώνα να έχουμε έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης με εκατομμύρια πρόσφυγες και χιλιάδες νεκρούς λόγω της βάρβαρης και παράνομης εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία;
Ποιος το περίμενε ότι οι απολογητές των αυταρχικών καθεστώτων που οδήγησαν στον όλεθρο την ανθρωπότητα, θα κερδίζουν πολιτικό έδαφος σε πολλά κράτη της Ευρώπης;
Όποιος λησμονήσει το παρελθόν, χάνεται και δεν έχει μέλλον, έλεγε ο Γλέζος.
Και για να έχουν λοιπόν μέλλον προοπτικής και ευημερίας οι λαοί της Ευρώπης, οφείλουμε όχι απλώς να τιμάμε τους αγώνες που έδωσαν άνθρωποι, όπως ο αγαπημένος μας συνάδελφος Μανώλης Γλέζος, αλλά πάνω απ’ όλα να εμπνεόμαστε από αυτούς στον δικό μας αγώνα για ειρήνη, δημοκρατία και πρόοδο.
