Μια δύσκολη περίοδος με αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών αναμένεται ότι θα είναι το 2023 καθώς η θερμοκρασία αναμένεται ότι θα κυμανθεί πάνω από το μέσο όρο στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Παρακολούθησης δασικών πυρκαγιών (EFFIS), το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει μέτρια έως υψηλή πιθανότητα για ξηρασία στη Βορειοανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη κάτι που επιφέρει μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων, ιδίως από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η Ελλάδα, ευρισκόμενη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης διατρέχει επίσης αυξημένο κίνδυνο για δασικές πυρκαγιές ενώ τα διδάγματα του παρελθόντος έχουν οδηγήσει σε ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Αυξητική η τάση των πυρκαγιών
Σε σχετική παρουσίαση των στοιχείων για τη στήριξη που παρέχει η ΕΕ στα κράτη-μέλη για την αντιπυρική περίοδο της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα την Τετάρτη, ο κ. Ζαχαρίας Γιακουμής, προϊστάμενος μονάδας επικοινωνίας της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΕCHO), σημείωσε ότι τα τελευταία 15 χρόνια παρατηρείται αυξητική τάση στις πυρκαγιές στην Ευρώπη. Το 2017, ο αριθμός των καμένων εκτάσεων έφθανε τα 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ένα μέγεθος το οποίο αντιστοιχεί σε έκταση 10% μεγαλύτερη από εκείνην της Κύπρου ενώ χάθηκαν 130 ζωές στην Ισπανία, την Πορτογαλία και σε άλλες περιοχές.
Το 2022 ήταν η δεύτερη χειρότερη χρονιά μετά το 2017 στην Ευρώπη με 20 κράτη μέλη να αντιμετωπίζουν αριθμό πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο που προκύπτει από τα στοιχεία της τελευταίας 15ετίας.
Ως προς τη γεωγραφική κατανομή των πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων, η Κεντρική Ευρώπη και η Βόρεια Ευρώπη πλήττονται περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν. Στην Ελλάδα, «κακές» ως προς τις πυρκαγιές και τις καμένες εκτάσεις θεωρούνται το 2007 και το 2021 ενώ το 2018, αν και ο αριθμός πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων ήταν συγκριτικά μικρότερος, χάθηκαν πολλές ανθρώπινες ζωές στο Μάτι.
Το 2022 ο ετήσιος μέσος όρος καμένων εκτάσεων στην Ελλάδα μεταξύ 2007 και 2022 είναι κάτι λιγότερο από 50.000 εκτάρια ενώ το 2022 μόνο ήταν περίπου στα 25.00 εκτάρια. Την προηγούμενη χρονιά η χώρα μας ήταν από τα λίγα κράτη μέλη όπου ο αριθμός των καμένων εκτάσεων ήταν κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας. Από την άλλη, ο αριθμός των πυρκαγιών το 2022 έφθασε τις 70, δηλαδή λίγο πάνω από τον μέσο όρο της τελευταίας 15ετίας.
Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος για πυρκαγιές το φετινό καλοκαίρι στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Παρακολούθησης δασικών πυρκαγιών (EFFIS), το 2023 εκτιμάται ότι θα είναι μία δύσκολη περίοδος, η θερμοκρασία αναμένεται ότι θα είναι πάνω από το μέσο όρο στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πέρυσι τα 2/3 της ευρωπαϊκής ηπείρου επηρεάστηκαν από ξηρασία η οποία ευνοεί την εκδήλωση πυρκαγιών). Για τον Ιούνιο υπάρχει εκτίμηση για περισσότερες βροχοπτώσεις από το μέσο όρο στη Νότια Ευρώπη, ωστόσο σύμφωνα με το EFFIS, η περίοδος ξηρασίας του 2022 συνεχίστηκε και το 2023 επομένως, με βάση τις σχετικές αναλύσεις, υπάρχει μέτρια έως υψηλή πιθανότητα για ξηρασία στη Βορειοανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη κάτι που επιφέρει μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων, ιδίως από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Πόσο έτοιμη είναι η Ελλάδα για ενδεχόμενες πυρκαγιές το 2023 - Η ευρωπαϊκή ενίσχυση που λαμβάνει η χώρα μας
Για τη φετινή αντιπυρική περίοδο, η Ελλάδα λαμβάνει μεγαλύτερη ενίσχυση σε σχέση με πέρυσι σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πολιτικής Προστασίας θα συνδράμει μέσω του μεταβατικού στόλου του Rescue με τη χρηματοδότηση 28 πτητικών μέσων τα οποία θα έχουν στη διάθεσή τους η Ελλάδα, η Κροατία, η Κύπρος, η Τσεχία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Σουηδία. Πρόκειται για 24 αεροπλάνα και 4 ελικόπτερα. Φέτος, διπλασιάζεται η συνδρομή της ΕΕ (πέρυσι τα πτητικά μέσα ήταν 13) ενώ στόχος είναι αυτός ο ενοικιαζόμενος προσωρινός στόλος του rescEU να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα σε 12μηνη βάση πέραν της τρίμηνης που ισχύει τώρα κάτι που έχει θέσει ως στόχο να επιτύχει και να χρηματοδοτήσει εξολοκλήρου η ΕΕ μελλοντικά και για αυτό το λόγο βρίσκεται σε συνεννόηση με την κατασκευάστρια εταιρεία.
Παράλληλα, εδραιώνεται το πιλοτικό πρόγραμμα που ξεκίνησε πέρυσι περίπου 450 πυροσβέστες θα προεγκατασταθούν σε Ελλάδα, Γαλλία και Πορτογαλία τον Ιούλιο και τον Αύγουστο για να συνδράμουν τις εγχώριες δυνάμεις με τους 205 να προγραμματίζεται να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Οι πυροσβέστες θα σταλούν από Ρουμανία, Γερμανία, Γαλλία, Βουλγαρία, Μάλτα και Σλοβακία με την ΕΕ να καλύπτει τα έξοδα μεταφοράς και παραμονής τους.
Επιπλέον, για την περίοδο 15 Ιουνίου έως 21 Οκτωβρίου η ΕΕ θα χρηματοδοτήσει δύο καναντέρ, ένα ελικόπτερο και δύο ελαφρύτερα αεροπλάνα ως συνδρομή στην Ελλάδα. Για αυτά η Κομισιόν καλύπτει έξοδα standby συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού, τα έξοδα μεταφοράς τους και το 75% των επιχειρησιακών εξόδων.
Σημειώνεται ότι η συμβολή των πτητικών μέσων θωρείται ιδιαίτερα σημαντική στην κατάσβεση των πυρκαγιών λόγω της ευελιξίας και της ικανότητάς τους να προχωρήσουν σε επαναλαμβανόμενες ρίψεις ακόμη και σε δύσβατες περιοχές (καιρού επιτρέποντος μπορούν να προχωρήσουν σε δεύτερη ρίψη μέσα σε 10 λεπτά).
