Τελευταία ενημέρωση: 16:43
Ένα αεροπλάνο των αερογραμμών του Κατάρ, που μεταφέρει πέντε Αμερικανούς, που κρατούνταν στο Ιράν, μαζί με δύο μέλη οικογενειών τους και τον πρέσβη του Κατάρ στο Ιράν, απογειώθηκε από το αεροδρόμιο της Τεχεράνης με προορισμό τη Ντόχα, δήλωσε στο Reuters μια πηγή με γνώση της υπόθεσης.
Το ιρανικό τηλεοπτικό δίκτυο Press TV μετέδωσε ότι δύο από τους πέντε Ιρανούς κρατούμενους που αφέθηκαν ελεύθεροι από τις ΗΠΑ, ο Μερντάντ Μοΐν-Ανσαρί και ο Ρεζά Σαρχανγκπούρ-Καφρανί, αποβιβάστηκαν από το αεροπλάνο που τους μετέφερε στη Ντόχα.
Ιράν και ΗΠΑ συμφώνησαν στην ανταλλαγή κρατουμένων, μετά την επιβεβαίωση ότι αποδεσμεύθηκαν έξι δισεκατομμύρια δολάρια ιρανικών πόρων από τη Νότια Κορέα. Πέντε Ιρανοί κρατούμενοι θα απελευθερωθούν και σε αντάλλαγμα πέντε Αμερικανοί πολίτες που κρατούνται στο Ιράν θα παραδοθούν στην αμερικανική πλευρά.
Από τους Ιρανούς κρατούμενους «δύο θα επιστρέψουν στο Ιράν, ένας θα μεταβεί σε τρίτη χώρα, καθώς η οικογένειά του βρίσκεται εκεί, και οι δύο τελευταίοι θα παραμείνουν» στις ΗΠΑ.
Η διευθέτηση αυτή ανακοινώθηκε στις 10 Αυγούστου στο πλαίσιο συμφωνίας μεταξύ της Τεχεράνης και της Ουάσινγκτον.
Οι πέντε Αμερικανοί κρατούμενοι στο Ιράν αφέθηκαν στη συνέχεια ελεύθεροι από τη φυλακή όπου βρίσκονταν και τέθηκαν σε κατ’ οίκον περιορισμό, προτού μεταφερθούν στο Κατάρ.
Η Ντόχα επιβεβαίωσε σήμερα το πρωί ότι οι ιρανικοί πόροι που αποδεσμεύθηκαν από τη Νότια Κορέα έχουν μεταφερθεί σε τραπεζικούς λογαριασμούς στο Κατάρ, δήλωσε πηγή που έχει γνώση της υπόθεσης. Παράλληλα αεροσκάφος του Κατάρ είναι έτοιμο να απογειωθεί από το Ιράν σήμερα για να μεταφέρει τους πέντε Αμερικανούς και δύο μέλη των οικογενειών τους στη Ντόχα.
Άρση κυρώσεων
Μεταξύ των πέντε Αμερικανών με διπλή υπηκοότητα που πρόκειται να αφεθούν σήμερα ελεύθεροι είναι ο 51χρονος Σιαμάκ Ναμάζι και το 59χρονος Εμάντ Σαρκί, και οι δύο τους επιχειρηματίες. Μαζί τους θα απελευθερωθεί ο 67χρονος Μοράντ Ταχμπάζ, ένας περιβαλλοντολόγος που έχει και βρετανική υπηκοότητα.
Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν κατονομάσει τους πέντε Ιρανούς που θα αφεθούν ελεύθεροι από τις ΗΠΑ ως Μερντάντ Μοΐν- Ανσαρί, Καμπίζ Ατάρ- Κασανί, Ρεζά Σαρχανγκπούρ- Καφρανί, Αμόν Χασανζαντέχ και Καβέχ Αφρασιαμπί.
Ως πρώτο βήμα της συμφωνίας με το Ιράν, η Ουάσινγκτον ήρε τις κυρώσεις που έχει επιβάλει προκειμένου να μπορέσουν να μεταφερθούν στο Κατάρ τα 6 δισεκ. ιρανικοί πόροι που παρακρατούνταν στη Νότια Κορέα. Οι πόροι είχαν δεσμευθεί στη Νότια Κορέα, μία χώρα που αγοράζει μεγάλες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου, λόγω των αμερικανικών κυρώσεων.
Βάσει της συμφωνίας, η Ντόχα δέχθηκε να ελέγχει πώς το Ιράν χρησιμοποιεί τους πόρους, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα χρησιμοποιηθούν για ανθρωπιστικά αγαθά, στα οποία δεν έχουν επιβληθεί διεθνείς κυρώσεις, όπως τρόφιμα και φάρμακα.
Η αποδέσμευση των ιρανικών πόρων προκάλεσε επικρίσεις από τους Ρεπουμπλικάνους στις ΗΠΑ, οι οποίοι κατηγόρησαν την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ότι ουσιαστικά πληρώνει λύτρα για την απελευθέρωση των Αμερικανών πολιτών.
Στις 13 Σεπτεμβρίου ο Λευκός Οίκος απέρριψε τις κατηγορίες αυτές, ενώ ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζακ Σάλιβαν υπογράμμισε ότι δεν πρόκειται για «λευκή επιταγή» προς το Ιράν και ότι οι πόροι θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά «για ανθρωπιστικούς σκοπούς».
Ωστόσο η Τεχεράνη διαβεβαιώνει ότι θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει και για άλλους σκοπούς τα χρήματα αυτά. Μετά την αποδέσμευση αυτού του ποσού, το Ιράν «δεν θα έχει πολλούς άλλους πόρους δεσμευμένους σε άλλες χώρες», επεσήμανε ο Κανανί. «Στην Ιαπωνία έχουμε κάποια (χρήματα), αλλά έχουμε χρησιμοποιήσει μεγάλο μέρος τους», πρόσθεσε.
Οι σχέσεις μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Τεχεράνης επιδεινώθηκαν αφού ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε μονομερώς τη χώρα του από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Κάποιοι ειδικοί εκτιμούν ότι η τρέχουσα συμφωνία μαρτυρά μια άμβλυνση στην ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, αλλά δεν θεωρούν ότι προμηνύει μια επικείμενη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
