Η Συμμαχία, δυτικές κυβερνήσεις, αρχές μεταφορών, καθώς και στρατιωτικά επιτελεία εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους, λόγω της αυξανόμενης και σε καθημερινή βάση, παρεμβολής των συστημάτων GPS - δραστηριότητα συχνά συγκεντρωμένη γύρω από στρατηγικά ευαίσθητες τοποθεσίες- σε περιοχές που χώρες του ΝΑΤΟ συνορεύουν με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Άμυνας της Λιθουανίας που μίλησε στο Newsweek, η τακτική της Ρωσίας, η οποία πιθανότατα να συνεχιστεί, έχει ήδη αρχίζει να επηρεάζει τις πτήσεις της πολιτικής αεροπορίας στην περιοχή.
- Διαβάστε ακόμα - Ρωσία: Tο Κρεμλίνο διαβεβαιώνει ότι δεν θα αναμειχθεί στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ
Από την πλευρά του αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας της Πολωνίας ανέφερε ότι «θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο πόλεμος στα ανατολικά σύνορά μας άλλαξε ριζικά το σύστημα διεθνούς ασφάλειας», προσθέτοντας επίσης ότι «στον τομέα των ψηφιακών πληροφοριών, τα σημάδια της υβριδικής επιρροής της Ρωσίας είναι πιο ορατά». Συμπλήρωσε ότι «η οικοδόμηση μιας ατμόσφαιρας απειλής και μιας αίσθησης ανικανότητας στην κοινωνία, είναι αναμφίβολα ένας από τους στόχους που επιδιώκει η Ρωσία».
Η εμπλοκή ή ακόμα και η πλαστογράφηση του σήματος, παρεμποδίζουν τα Παγκόσμια Δορυφορικά Συστήματα Πλοήγησης (GNSS), των οποίων το GPS είναι ζωτικής σημασίας καθώς χρησιμοποιείται από τις αρχές μεταφορών, τη βιομηχανία και δισεκατομμύρια ανθρώπους σε καθημερινή βάση. Οι επιθέσεις μπορεί να διαταράξουν εντελώς τα σήματα ή να κάνουν τους χρήστες -μεταξύ των οποίων και τα πολιτικά αεροσκάφη- να φαίνεται ότι βρίσκονται σε λάθος τοποθεσία.
Σε στρατιωτικό επίπεδο, οι παρεμβολές στο GNSS γίνονται ως αμυντικό μέτρο και χρησιμοποιούνται σε πλατφόρμες ηλεκτρονικού πολέμου για να μπλοκάρουν και να παραπλανήσουν σήματα σε ευαίσθητες τοποθεσίες, για να διαταράξουν τη συλλογή πληροφοριών και τα συστήματα πλοήγησης όπλων όπως πυραύλους και drones. Τόσο οι ρωσικές πόλεις κοντά στην Ουκρανία όσο και οι ισραηλινές πόλεις που βρίσκονται κοντά στη Λωρίδα της Γάζας, για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν τακτικά παρεμβολές στα GPS.
Σύμφωνα με Λιθουανούς αξιωματούχους, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα στρατιωτικού εξοπλισμού εξειδικευμένου για παρεμβολές GNSS, συμπεριλαμβανομένων παρεμβολών και πλαστογράφησης, σε διάφορες αποστάσεις, με διαφορετική διάρκεια και ένταση.
Κομβικής σημασίας το Καλίνινγκραντ και η χερσόνησος Κόλα
Ο ρωσικός θύλακας του Καλίνινγκραντ πιστεύεται ότι είναι κόμβος για τέτοιες δραστηριότητες. Η περιοχή αποτελεί ένα στρατηγικό ρωσικό «φυλάκιο» - το οποίο βρίσκεται στην ακτή της Βαλτικής Θάλασσας ανάμεσα στη Λιθουανία και την Πολωνία - είναι μια σημαντική ρωσική στρατιωτική τοποθεσία και επομένως μια αξιοσημείωτη απειλή για τα γύρω κράτη του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με το Λιθουανικό υπουργείο Άμυνας, στην περιφέρεια του Καλίνινγκραντ, η Ρωσία διαθέτει αυτά τα συστήματα και τα χρησιμοποιεί για παρεμβολές GNSS.
Βορειότερα από το Καλίνινγκραντ, οι φινλανδικές και νορβηγικές αρχές έχουν αναγνωρίσει τη χερσόνησο Κόλα ως άλλο κέντρο δραστηριότητας ηλεκτρονικού πολέμου. Η απομακρυσμένη περιοχή βρίσκεται στον Αρκτικό Κύκλο και έχει περιγραφεί ως «το επίκεντρο» των περιφερειακών στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ρωσίας και των ευρύτερων προσπαθειών προβολής ισχύος.
Όπως αναφέρει το The Barents Observer, η αρχή τηλεπικοινωνιών της Νορβηγίας από την αρχή του έτους καταγράφει καθημερινές παρενοχλήσεις στα συστήματα πλοήγησης GPS, συγκεκριμένες περιοχές στα σύνορα με την Φινλανδία.
Σύμφωνα με τη Νορβηγική Αρχή Τηλεπικοινωνιών, οι παρεμβολές άρχισαν να εκτινάσσονται καθώς η Μόσχα ξεκίνησε τον πόλεμο της κατά της Ουκρανίας.
Ενδεικτικά, υπήρξαν 122 ημέρες με εμπλοκή του GPS στη βορειοανατολική γωνία της Νορβηγίας το 2022 και 294 ημέρες το 2023. Το 2021, προτού ο Πούτιν διατάξει την επίθεση στην Ουκρανία, η εμπλοκή του GPS στον εναέριο χώρο πάνω από το Finnmark (όπως είναι γνωστή η περιοχή) ήταν μόλις 18 ημέρες.
Οι αναφορές παρεμβολών GPS προέρχονται από πιλότους των αεροσκαφών εταιρειών όπως οι SAS, Norwegian και Wideroe καθώς και από ιδιωτικά αεροπλάνα που πετούν σε αεροδρόμια στην περιοχή του Finnmark. Οι αρχές τις περιοχής αναφέρουν ότι οι παρεμβολές στα GPS μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια. Τόσο οι Νορβηγοί, όσο και οι Φινλανδοί έχουν εντοπίσει την πηγή των παρεμβολών σε ρωσικό έδαφος στην χερσόνησο Κόλα.
Η πρώτη φορά που καταγράφηκαν... διαταραχές στη λειτουργία των συστημάτων GPS στην περιοχή του Finnmark ήταν το 2018 και εντελώς «συμπτωματικά» συνέπεσαν με την Νατοϊκή άσκηση Trident Juncture που έλαβε τόπο στη Νορβηγία.
«Εκτός από «εργαλεία» όπως η παραπληροφόρηση, η προπαγάνδα ή οι ψεύτικες ειδήσεις, η Μόσχα επεκτείνεται σταδιακά και στην ανάπτυξη ηλεκτρονικού πολέμου, τον οποίον τεστάρει στο διεθνές περιβάλλον», αναφέρει χαρακτηριστικά αξιωματούχος του πολωνικού υπουργείου Άμυνας.
